Ondanks heel wat geflirt met zogeheten digitale centrale bankmunten (CBDC’s) heeft de Bank of Japan onlangs besloten het streven naar eigen “e-money” vrijwel geheel te staken. En dat is waarschijnlijk een goed idee.
Zo blijkt dat Japanners gewoon geen behoefte hebben aan een digitale versie van hun nationale munt. De financiële cyberspace op het eiland barst al uit zijn voegen met een overvloed aan goedkope, geoptimaliseerde bankdiensten en ‘fintech’-tools.
Koning cash is ook nog steeds populair in Japan. Slechts 20 procent van alle Japanse aankopen werden vorig jaar gedaan zonder contant geld. De regering wil dat percentage opvoeren tot 40 procent in 2025. Een digitale yen zal daar echter niet aan te pas komen.
Privésector beter uitgerust om digitalisering aan te sporen
De Bank of Japan zag simpelweg de realiteit onder ogen dat een zogenaamde CBDC waarschijnlijk niet de juiste manier is om verder te gaan. Daar zijn twee eenvoudige redenen voor:
- Japanners, vooral ouderen, beschouwen contant geld als een veilig wettig betaalmiddel om waarde mee uit te wisselen en vinden het minder riskant dan monetaire waarde die uitsluitend online wordt gehost. Het land kent bovendien een dramatische vergrijzing vanwege een bijzonder laag geboortecijfer. De Japanse bevolking daalt jaarlijks met 500.000 mensen, wat het aanhoudend gebruik van cash in de hand werkt.
- De privésector lijkt beter toegerust om de instrumenten voor de digitalisering van betalingen aan te reiken. Japan doet het prima met de groei van zijn e-commerce, die tegen eind 2022 naar verwachting goed zal zijn voor ongeveer 11,9 procent van de detailhandelsomzet van het land.
Waarom dan nog de moeite doen om een digitale munt te installeren die toch niemand lijkt te willen?
CBDC’s zijn geen crypto
Niet alleen maakt cash een comeback door onzekerheid op de wereldmarkten en de bloei van e-commerce, CBDC’s lijken ook een slechte reputatie te hebben waar ze maar moeizaam vanaf zullen raken.
Ten eerste lijken CBDC’s door de meeste media te worden geassocieerd met cryptomunten. Een fatale vergissing, aangezien slechts een handvol van die digitale munten van plan is om daadwerkelijk gebruik te maken van blockchaintech; de ruggengraat van crypto die van die digitale tokens de toekomst van de financiën moet maken.
De meeste cryptomunten zijn eigenlijk volledig gecentraliseerd, ondanks wat hun oprichters op Twitter beweren. Hetzelfde zal gelden voor CBDC’s, waar er een enkele node (knooppunt) in het netwerk zal zijn: de centrale bank zelf. Volledige controle over de uitgifte van valuta, portemonnees en transactiegeschiedenis in de handen van één enkel instituut? Een geniaal idee.
Bitcoin, een cryptomunten die werkelijk gedecentraliseerd is en gevoed wordt door een concurrerend netwerk van miners, zal op lange termijn altijd meer vertrouwen oogsten dan een CBDC vanwege deze onhandige opzet. Contant geld zal altijd meer te vertrouwen zijn omdat het geen digitaal grootboek heeft en nog steeds in je kluis ligt nadat de volgende natuurramp toeslaat.
Centrale banken kunnen daar niet tegen op, en dat hoeven ze ook niet. De Bank of Japan weet dit. Waarschijnlijk zullen meer instellingen dat later inzien, of blijven hameren op een financieel experiment dat gedoemd is uit te draaien op een nachtmerriescenario.
(bg)