De integratie van fietsen in de belangrijkste vervoersaders van Europa – het TEN-T-netwerk – zal helpen om de uitstoot te verminderen en tegelijkertijd de afhankelijkheid van de Europese Unie van buitenlandse fossiele brandstoffen te verminderen. Dat zegt Philip Amaral, directeur beleid en ontwikkeling bij de European Cyclists’ Federation.
“De herziening van de TEN-T-richtlijnen vormt een perfecte gelegenheid voor de Europese Unie om de omstandigheden voor fietsen, de meest duurzame vorm van vervoer, te verbeteren”, benadrukt Amaral daarbij. “Bovendien zou een integratie van het EuroVelo-netwerk in het TEN-T heel weinig bijkomende inspanningen vergen.”
Vlaggenschip
“Het Trans-European Transport Network (TEN-T) is het vlaggenschip van het vervoersbeleid van de Europese Unie”, benadrukt Amaral. “Dit is het primaire netwerk van wegen, spoorlijnen, binnenwateren, havens, zeevaartroutes, luchthavens en spoorwegterminals van de Europese Unie.”
“Dat net wordt gecoördineerd door de Europese Commissie samen met nationale regeringen en wordt ondersteund met grote budgetten van de Europese Unie.”
“Anderzijds is er ook EuroVelo, een netwerk dat bestaat uit zeventien fietsroutes over lange afstanden die zich over het hele continent uitstrekken en die 42 landen doorkruisen over een totaal traject van 90.000 kilometer.”
“EuroVelo wordt gecoördineerd door de European Cyclists’ Federation (ECF) samen met partners in de lidstaten van de Europese Unie. Maar dit netwerk wordt slechts met heel weinig Europees geld ondersteund en komt in het TEN-T momenteel zelfs helemaal niet aan bod.”
Philip Amaral wijst erop dat in de praktijk de trajecten van het TEN-T en EuroVelo nochtans op vele locaties samenlopen. “De Europese Unie zoekt naar oplossingen voor de klimaatproblematiek en zijn afhankelijkheid van fossiele brandstoffen”, merkt hij op.
“Zijn vervuilende transportsector zou echter enorm kunnen profiteren van de integratie van een bestaand fietsnetwerk. De fiets helpt in de Europese Unie jaarlijks meer dan drie miljard liter brandstof besparen. Dat is het equivalent van het verbruik van het volledige wegvervoer in een land zoals Ierland.”
“Een doorgedreven actie op Europees niveau om de fiets over het hele continent te promoten, vormt een goedkope en efficiënte manier om onze collectieve afhankelijkheid van olie te verminderen”, merkt Amaral nog op. “Maar er zijn geen initiatieven die de integratie van EuroVelo in TEN-T zouden bevorderen.”
Favoriete vervoermiddel
“Vaak wordt aangevoerd dat de fiets niet in het concept van TEN-T past”, voert Amaral aan. “TEN-T wordt immers bestempeld als een netwerk dat bedoeld is om grote aantallen mensen en goederen – vaak over te landsgrenzen – te vervoeren.”
“Hier zou de fiets geen plaats hebben. Maar dat klopt niet met de realiteit. Bij een nadere beschouwing blijkt immers dat ook binnen het TEN-T de grootste trafieken lokaal of regionaal zijn getint.”
“De verkeersvolumes zijn het hoogst in de stedelijke agglomeraties“, verduidelijkt Amaral. “Op de intercity-trajecten kan al een aanzienlijk lagere trafiek worden opgemerkt. Dat verkeer valt aan de binnengrenzen van de Europese Unie nog verder terug en het laagst aan de Europese buitengrenzen.
“Het gebruik van het TEN-T in stedelijke agglomeraties is vooral lokaal getint. De realiteit is dat de meeste mensen deze wegen gebruiken om naar hun werk te pendelen of andere dagelijkse verplaatsingen te maken. Bovendien steken elk jaar ook miljoenen fietsers de binnengrenzen van de Europese Unie over.”
“De meeste routes van het TEN-T zijn geen supersnelwegen, maar trajecten die door steden lopen en die net zo goed een fietsinfrastructuur zouden kunnen dragen. Bovendien kiezen steeds meer mensen de fiets als hun favoriete manier voor het dagelijkse vervoer, terwijl ook het Europees fietstoerisme de jongste jaren een exponentiële groei kent.”
“Het argument dat de fiets niet zou thuishoren in het vlaggenschip van het vervoersbeleid van de Europese Unie strookt dan ook niet met de werkelijkheid”, betoogt Amaral nog. “Meer Europeanen op de fiets krijgen, zou een belangrijke rol kunnen spelen bij het verminderen van onze collectieve afhankelijkheid van buitenlandse olie.”
“Het aanbieden van een veilige en comfortabele fietsinfrastructuur langs de trajecten van het TEN-T zou een sterke impuls kunnen leveren om deze verschuiving mogelijk te maken.”