Twee jaar na de invoering van het recht op deconnectie worden zes op de tien Vlamingen (60%) nog steeds buiten de werkuren gecontacteerd door hun werkgever. Dat blijkt uit een rondvraag van de hr-softwareleverancier Protime bij 1.000 Vlamingen.

Key takeaways

• Zes op de tien Vlamingen worden buiten de werkuren gecontacteerd door hun leidinggevende. Nochtans bestaat het recht op deconnectie vandaag al twee jaar.
• Bijna een derde (31%) van de Vlaamse werknemers krijgt af en toe tot vaak ‘werk’-telefoontjes, -berichtjes of ​ -mails ’s avonds of in het weekend, terwijl dat bij 29 procent zelden voorvalt.
• Hoewel veel Vlamingen nog buiten de werkuren een telefoontje of bericht van de werkgever ontvangen, zijn velen (87%) ervan overtuigd dat het recht op deconnectie werkt.

Duiding: Wat houdt het recht op deconnectie juist in?

• Sinds eind 2022 hebben alle werknemers in een bedrijf met minstens 20 werknemers het recht op deconnectie. Dat wil zeggen dat een werkgever ze niet meer buiten de werkuren mag contacteren met professionele, digitale communicatiemiddelen zoals een smartphone, laptop of e-mail. Die regelgeving is vandaag twee jaar oud;
• Het bedrijf moet het recht op deconnectie opnemen in een bedrijfs-cao (in overleg met de vakbonden) of het arbeidsreglement.

Meerderheid Vlamingen wordt buiten werkuren gecontacteerd door baas

In het nieuws: Hoewel het recht op deconnectie al twee jaar bestaat, worden zes op de tien Vlamingen nog buiten de werkuren gecontacteerd door hun leidinggevende. Het gaat vooral om berichtjes (67%), telefoontjes (50%) en mails (47%), leert het onderzoek van Protime ons.

• Bijna een derde (31%) van de Vlaamse werknemers krijgt af en toe tot vaak ‘werk’-telefoontjes, -berichtjes of ​ -mails ’s avonds of in het weekend, terwijl dat bij 29 procent zelden voorvalt.
• Bijna twee op de drie werknemers (64%) hebben het gevoel dat ze zo snel mogelijk moeten reageren op een telefoon of bericht van hun werkgever.
  • “Dat we buiten onze werktijd gemaild of gebeld worden, betekent niet dat men verwacht dat we ook meteen antwoorden, ook al voelen de meeste medewerkers dat wel zo aan,” zegt Lode Godderis, professor arbeidsgeneeskunde aan de KU Leuven.
  • “Bedrijven kunnen best expliciet aangeven welke verwachtingen er zijn en duidelijke afspraken maken met hun werknemers”, voegt hij eraan toe. “Zo kunnen werknemers hun beschikbaarheid aangeven in hun e-mailhandtekening. Bijvoorbeeld ‘ik werk niet op vrijdag’, waardoor niemand die dag een antwoord verwacht. Wie een mail stuurt, kan ook duidelijk aan de ontvanger aangeven wanneer die een antwoord verwacht.”

Niet iedereen vindt het erg om buiten de werkuren telefoontje van hun baas te krijgen

Opgemerkt: Uit het onderzoek van Protime blijkt dat niet iedereen het erg vindt dat het werk hun privéleven binnendringt. Zulke mensen worden ook wel integrators. Seperators zijn net het omgekeerde. Zij vinden professionele telefoontjes buiten de werkuren vervelend.

• Ruim één op de drie werknemers (37%) ziet zichzelf eerder als een integrator, terwijl bijna de helft zich als een separator (46%) identificeert.
  • Wat opvalt is dat meer mannen zich omschrijven als separator (50%, tegenover 43% van de vrouwen), terwijl er meer vrouwen zijn die zichzelf een combinatie vinden van een integrator en een separator (11% tegenover 6% van de mannen).
• “Het ene moment kan iemand een seperator zijn en het ander moment een integrator. Het gaat hier niet om een vast gegeven. Je werkstijl kan ook veranderen in de tijd,” nuanceert Katelijn Nijsmans, neurowetenschapper en oprichter van How’s Work. “We bevinden ons allemaal op een denkbeeldige lijn tussen integrator en separator, die onze behoefte aan deconnectie bepaalt. Terwijl separators een strikte scheiding willen tussen werk en privé, streven integrators flexibiliteit na. Eenzelfde aanpak voor elke werknemer vanuit de leidinggevende volstaat daarom niet. Door in dialoog te gaan met hun medewerkers, kunnen bedrijven effectiever bijdragen aan het welzijn en de productiviteit van hun teams.”

Vlaming toch van overtuigd dat recht op deconnectie werkt

Zoom in: Hoewel veel Vlamingen nog buiten de werkuren een telefoontje of bericht van de werkgever ontvangen, zijn velen (87%) ervan overtuigd dat het recht op deconnectie werkt.

• Drie op de tien werknemers (30%) geven aan minder gebeld te worden buiten hun werktijd. Het aantal e-mails en berichtjes nam dan weer af met een kwart.
• Het deconnectierecht zorgt ook voor minder werkgerelateerde stress bij 29 procent van de werknemers. Bij de integrators geeft zo’n vijfde dit aan (22%), terwijl dit bij de separators oploopt tot ruim een derde (36%).
• De helft van de separators, tegenover een derde van de integrators, staat vandaag ook meer op zijn of haar strepen wanneer ze buiten de kantooruren gecontacteerd worden door hun leidinggevende.

Wil je op de hoogte blijven van alles wat er zich afspeelt in de financiële wereld? Niels Saelens, een journalist met een passie voor financiën, volgt alles op de voet op. Via deze link kan je je inschrijven op zijn dagelijkse nieuwsbrief.