We staan aan de vooravond van de vijfde generatie van het mobiele netwerk, kortweg 5G. De opvolger van ons huidige 4G-netwerk zal nog sneller werken. Maar wat zal dat concreet voor ons leven betekenen?

We zijn tegenwoordig geen moment meer offline dankzij een sterk mobiel netwerk waarop onze smartphones en tablets zijn aangesloten. Momenteel surfen we met de vierde generatie van dat netwerk, en dus spreken van 4G. Intussen wordt hard gewerkt aan de opvolger, die uiteraard 5G heet. En als we de geschiedenis mogen geloven, dan heeft zo’n nieuwe generatie altijd een belangrijke impact op onze samenleving:

• Eerste generatie (1G): in de jaren 80 begon mobiele communicatie met radiosignalen die toen nog analoog waren. De telefoontoestellen waren gigantisch, en verbindingen waren behalve duur ook erg onbetrouwbaar.

• Tweede generatie (2G): daarna volgde een verbinding met digitale radiosignalen. Die was veel beter van kwaliteit en ook een pak goedkoper om te gebruiken. Op die manier kregen meer mensen toegang tot mobiele toestellen.

• Derde generatie (3G): dit netwerk introduceerde het mobiele internet. Dankzij 3G zijn ook de eerste applicaties ontstaan.

• Vierde generatie (4G): de overgang naar 4G ligt nog relatief vers in het geheugen, ook al zijn we de toepassingen intussen gewend. Het werd gemakkelijk om mobiel video’s en muziek te streamen. De sociale media hebben hiervan geprofiteerd en zijn erg snel gegroeid.

Wat we nu met het netwerk van de vierde generatie doen, was twintig jaar geleden onmogelijke technologie. Met 5G slaan we alweer een nieuwe weg in, maar wat mogen we deze keer verwachten?

Hoe snel wordt 5G?

De kans dat je het verschil in snelheid nog merkt, wordt steeds kleiner. Maar toch zou 5G liefst vier keer sneller werken dan 4G. Dat betekent ook dat zelfs een goede Wifi-verbinding trager zal zijn dan wanneer je een connectie met 5G maakt. In theorie zou dit netwerk snelheden van 800 gigabits per seconde moeten halen, maar in de praktijk zal het eerder om 1 gigabit per seconde gaan.

Maar wat belangrijker is dan de snelheid: 5G zal een veel hogere capaciteit aankunnen. Dat is nodig omdat we steeds meer toestellen met het internet verbinden. En dan gaat het al lang niet meer enkel om smartphones en tablets. Zo zijn de eerste zelfrijdende auto’s in ontwikkeling, en ook daarvoor zal connectie met het mobiele netwerk noodzakelijk zijn. Bovendien komen er nog meer slimme toestellen aan, waarvoor 5G cruciaal zal blijken.

Waarom is 5G zo indrukwekkend?

Zowat iedere sector zal beïnvloed worden door de komst van 5G. Er zullen dingen mogelijk worden die nu nog ondenkbaar zijn. Maar zo’n evolutie heeft veel tijd nodig. Het duurde zo’n tien jaar voor 4G eindelijk kon worden geïntroduceerd. Behalve onderzoek zijn voor de ontwikkeling ook hulpmiddelen nodig. Tienduizenden problemen zijn opgedoken bij het mogelijk maken van 4G.

Een ingenieur van Qualcomm, waar een groot deel van deze technologie is uitgevonden, legt uit: “Wanneer het signaal het basisstation verlaat, kan het tot 130 decibel verliezen voor het jouw mobiele telefoon bereikt. Om je een idee te geven: als je de kracht van het uitgestuurde signaal met de grootte van de aarde zou kunnen vergelijken, dan is de kracht van het signaal dat je ontvangt hetzelfde als de omvang van een kleine bacterie.”

We staan er niet meer bij stil wanneer we een berichtje, een foto of een video op onze mobiele toestellen ontvangen, maar het enorme verlies aan energie moet worden gecompenseerd om geen data te verliezen. Gelukkig werken verschillende organisaties, zowel wetenschappelijk als commercieel, samen om dit onderzoek tot een goed einde te brengen.

Wie ontwikkelt 5G?

De verantwoordelijkheid ligt net zoals bij de ontwikkeling van 3G en 4G ook nu bij 3GPP (3rd Generation Partnership Project). Dat is een overeenkomst tussen verschillende telecomstandaarden. Een handvol organisaties die technologie uitvinden, komen er samen met een pak bedrijven die de technologie toepassen.

Dat betekent dus dat concurrenten van verschillende technologiebedrijven, van rivaliserende netwerken, uit allerlei landen en werelddelen, samenwerken om oplossingen te vinden voor wat uiteindelijk het 5G-netwerk zal worden. Hun werk valt niet te onderschatten, want wereldwijd hebben 3G en 4G nieuwe industrieën gecreëerd en zijn er miljoenen jobs bijgekomen. Economisch gaat het om een groei die meer dan een biljoen dollar waard is.

Hoe ongezond is 5G?

Eigenlijk zal er voor de gezondheid weinig verschil bestaan in vergelijking met 4G en andere voorgangers. Stralingsexpert Guy Vandenbosch, van de KU Leuven, legde vorig jaar aan VRT Nieuws uit dat het soort straling hetzelfde blijft. De straling van je gsm of smartphone is ongeveer hetzelfde als wat een radio uitstraalt.

Voorlopig is er geen wetenschappelijk bewijs dat die straling slechter is voor de gezondheid. Bovendien zou het 5G-netwerk met een hogere frequentie werken, wat betekent dat de straling minder diep het lichaam kan binnendringen. België heeft overigens heel strenge stralingsnormen, en dat maakt het testen van 5G ook moeilijk. Zeker in Brussel ligt de drempel heel laag en wordt die meteen overschreden wanneer het 5G-netwerk aan de bestaande 4G-technologie wordt toegevoegd.

Wanneer zal er 5G zijn?

Sneller dan je denkt, want de eerste voordelen van het 5G-netwerk zouden al in 2019 merkbaar moeten zijn. In België zou het eerste 5G-netwerk vermoedelijk pas in 2020 klaar kunnen zijn. Maar intussen zullen de eerste 5G-smartphones wel al op de markt komen.

Hoe dan ook zullen de gevolgen van 5G enorm zijn. In het verleden hebben sommige ontwikkelingslanden hun tegenpolen in de geïndustrialiseerde wereld al ingehaald dankzij de evolutie van mobiele technologie. Door de komst van nieuwe producten, zoals de zelfrijdende wagens, zal de globale economische impact volgens experts tegen 2035 al naar schatting 12 biljoen dollar bereikt hebben.

Veel van de voordelen van 5G kunnen we nu zelfs nog niet inschatten. In drie jaar tijd is het aantal patenten op applicaties voor slimme toestellen in Europa met 54% toegenomen. Er wordt aan uitvindingen gewerkt die enkel zullen kunnen bestaan dankzij 5G. En ondertussen is er ook al sprake van een toekomst met 6G. Maar of dat nodig is en wat dat precies zal inhouden, zullen we vermoedelijk pas kunnen beseffen als we gewend zijn geraakt aan 5G.