Net als tientallen andere landen wereldwijd, leverde België het afgelopen jaar steun aan Oekraïne. In vergelijking met andere landen, is de Belgische steun ietwat beschamend te noemen: ons land hoort bij de kneusjes van de Europese klas.

De steun: België leverde zowel directe als indirecte steun. Het gaat hierbij om zaken als wapens en munitie, maar evengoed om noodgeneratoren of slaapzakken voor de bevolking. Daarnaast zetten alle EU-lidstaten ook geld opzij voor de heropbouw van het land, en is er uiteraard de opvang van Oekraïense vluchtelingen.

Jeeps en vrachtwagens

Militaire steun: De Belgische militaire steun wordt in totaal geschat op 145 miljoen euro, of 0,029 procent van het bruto binnenlands product.

• De steun omvat onder meer 80 Iveco Lynx-gepantserde jeeps, meer dan 150 Volvo N10-vrachtwagens en vier M0-120RT-mortieren. Daarnaast leverde België, aan het begin van de oorlog, ook al 3.000 ton brandstof voor legervoertuigen.
• Daarnaast levert België vooral wapens voor de grondtroepen. In eerste instantie werden 5.000 SCAR- en duizend FNC-aanvalswapens van FN Herstal gedoneerd, met daarnaast kleine aantallen SCAR-L en F2000’s. Bij deze geweren werd ook bijhorende munitie geleverd.
• Ook kreeg de landmacht enkele machinegeweren, zoals de Minimi, M2 Browning en FN Mag. Volgens VTM Nieuws zaten in het laatste steunpakket ook 750 .50-kaliber-machinegeweren, met 1,5 miljoen kogels.
• De Oekraïense Special Forces zouden ook bijkomend 700 zware machinegeweren, 3.700 aanvalswapens en 120 granaatlanceerders krijgen.

Antitank

• Verder wordt Oekraïne ook voorzien van verschillende types antitankraketten: België doneert 1.260 RGW 90’s, 362 M72 Law’s en voor meer dan één miljoen euro aan Milan-systemen.
• Ook luchtafweer wordt gedoneerd: een vijftiental AMRAAM- en een onbekend aantal Mistral-luchtdoelraketten worden opgestuurd naar Oekraïne.
• De soldaten krijgen ook een Belgische uitrusting: zo levert Defensie onder meer helmen, ballistische bescherming, nachtkijkers, slaapzakken en winterkledij voor de soldaten.
• Op termijn kan Oekraïne ook over Belgische drones beschikken. Enkele Sky-Hero Loki MkII-drones en tien onderwaterdrones van ECA Robotics zullen in de komende maanden naar het belegerde land verscheept worden.

Ook leverde België militairen aan de Europese trainingsmissie voor Oekraïense militairen. Zo’n 50 tot 100 Belgische soldaten zullen Oekraïners trainen om mijnen onschadelijk te maken.

Grain from Ukraine

Civiele steun: België leverde 86 miljoen euro aan humanitaire steun. Dat staat te lezen op de website van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

• Via B-FAST, de snelle interventiestructuur van de overheid, vertrokken al gauw tenten, mobiele keukens, dekens en hygiënekits naar Oekraïne. Sindsdien worden regelmatig extra noodgoederen opgestuurd, zoals medische kits, veldbedden of generatoren. Ook levert ons land 3.000 ton strooizout aan Oekraïne.
• Daarnaast geeft België heel wat steun aan internationale hulporganisaties, zoals het Internationale Rode Kruis. Dat kreeg acht miljoen euro en wordt gebruikt om niet-ontplofte explosieven de verwijderen. Via het VN-kinderfonds Unicef wordt 14 miljoen euro Belgisch geld vrijgemaakt om scholen te herstellen en kinderen psychologische steun te bieden. Ook het Norwegian Refugee Council, waar België twee miljoen euro aan bijdraagt, heeft datzelfde doel.
• Tien miljoen wordt vrijgemaakt voor ‘Grain from Ukraine’, een initiatief van het VN-Wereldvoedselprogramma dat de export van Oekraïens graan moet garanderen. Nog eens 500.000 werd vrijgemaakt voor Geneva Call, een neutrale humanitaire organisatie die beide partijen aanzet om mensenrechten in acht te houden.
• Ook aan de Internationale Organisatie voor Migratie wordt tien miljoen euro overgemaakt. Met dat geld moet een tiental Oekraïense ziekenhuizen die vlak achter de frontlinie liggen.

In eigen land: Ook de opvang van Oekraïense vluchtelingen kost geld, dat door de deelstaten wordt voorzien.

Voor Vlaanderen alleen bedraagt die kost zo’n 128 miljoen euro, zo bevestigde het kabinet van Vlaams minister voor Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open Vld) aan onze redactie. De helft van dat bedrag gaat naar de opvang zelf, de rest wordt gebruikt voor onderwijs, werk of integratie van de vluchtelingen. Voor de andere Belgische deelstaten zijn geen cijfers beschikbaar.

Magertjes

De vergelijking: De Belgische steun oogt maar magertjes, zeker in vergelijking met die van de bondgenoten.

• Een vergelijking met Polen, een land met ongeveer hetzelfde bbp, is hoe dan ook niet eerlijk: Polen is een direct buurland van Oekraïne en deelt ook de geschiedenis. Daarnaast grenst het land aan de Russische vazalstaat Wit-Rusland en de Russische exclave Kaliningrad. Ook een vergelijking met de Baltische staten, die in verhouding tot hun bbp het meeste leveren, is om diezelfde reden niet eerlijk.
• Een vergelijking met Nederland lijkt logischer. Het bbp per hoofd van de bevolking ligt wel iets hoger dan in België; toch heeft het eenzelfde betrokkenheid bij de oorlog. Al kan die vergelijking beter niet gemaakt worden; België komt er maar bekaaid uit.
• Zo leverde Nederland in totaal 1,41 miljard euro, of 0,163 procent van het bbp. In tegenstelling tot België kan onze noorderbuur wel zwaar materiaal leveren, waaronder acht PzH 2000-pantserhouwitsers, twee Patriot-raketsystemen, en YPR-765-pantserwagens. Daarnaast werkt Nederland samen met de VS en Tsjechië om 90 T-72-tanks operationeel te krijgen voor Oekraïne, en werkt het samen met Duitsland en Denemarken aan de levering van meer dan honderd Leopard 1-tanks.

Om terug te blikken op één jaar oorlog, en vooruit te blikken naar waar dit conflict heen gaat, kon Business AM spreken met vijf belangrijke actoren in Oekraïne en Rusland. Zij richten hun schijnwerpers op het conflict, de economische situatie van het belegerde land en wat de toekomst brengt.

Deze Oekraïne-specials zijn vanaf 27 februari te horen op Business AM, te beluisteren via onze website, de Business AM-app, DAB+ of online. Een trailer hoort u alvast hieronder.

Download hier de app voor Android of Apple.

(as)