“Geen wapens rond de kerncentrale”: VN wil gedemilitariseerde zone rond Zaporizja-kerncentrale

De situatie rond de kerncentrale van Zaporizja is, licht uitgedrukt, gevaarlijk te noemen. De centrale werd ingepalmd door de Russen, die er een raketbasis van maakten. De energiecentrale, de grootste van Europa, kwam ook al meerdere malen onder vuur te liggen. Antonio Guterres, de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, roept nu op om een gedemilitariseerde zone te installeren.

De kerncentrale van Zaporizja wordt stilaan een probleem voor Rusland, Oekraïne en bij uitbreiding heel Europa. Rusland gebruikt de terreinen om raketsystemen te plaatsen, om van daaruit Oekraïense stellingen onder vuur te kunnen nemen. De technici in de centrale worden gedwongen verder te werken in een centrale waar Rusland ondertussen ook mijnen en boobytraps installeerden.

Daarnaast komt de centrale regelmatig onder raketvuur te liggen. Daarbij viel al een gewonde, een technieker in de centrale, en moest een deel worden stilgelegd door schade. Of Oekraïne of Rusland achter de beschietingen zit is nog niet bekend; beide partijen wijzen met de beschuldigende vinger naar elkaar.

VN-topman Guterres roept op om de wapens neer te leggen in en rond de centrale, om zo het gevaar op verder schade en misschien wel een nucleaire ramp te vermijden. “De gebouwen mogen niet gebruikt worden als onderdeel van een militaire operatie. Er is dringend een akkoord nodig om een veilige, gedemilitariseerde perimeter in te stellen om de veiligheid te garanderen.

De Verenigde Staten zijn alvast voorstander van het voorstel van Guterres. Dat verklaarde een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken aan persagentschap Reuters. “Vechten rond een kerncentrale is gevaarlijk en onverantwoord, en we blijven Rusland oproepen om alle militaire operaties op of rond de terreinen van de centrale te staken.”

Over de hele wereld bestaan gedemilitariseerde zones. De bekendste is waarschijnlijk de grens tussen Noord- en Zuid-Korea: daar maakt een strook van vier kilometer breed en 250 kilometer lang waar geen soldaat of wapen toegelaten is de grens uit. Ook Antarctica is gedemilitariseerd gebied: het Antarctische Verdrag bepaalt dat het continent enkel gebruikt zal worden voor wetenschappelijke doeleinden.

(fjc)

Meer