Het Russische bedrijf Wagner Group is officieel een privémilitie die huurlingen aanbiedt in conflicten. Zo vochten Wagner-huurlingen al in Syrië, Oekraïne en nu ook in Mali. Hoewel het dus om een privébedrijf gaat, lijken de banden met de Russische overheid toch nauwer dan Wagner zelf doet uitschijnen.
De oprichter van Wagner is naar alle waarschijnlijkheid Dmitry Oetkin, die als GRU-agent (de Russische speciale eenheden van het leger) meevocht in de Tsjetsjeense oorlogen. Daarna werkte hij voor Slavonic Corps, een privémilitie geregistreerd in Hongkong, maar met sterke banden met Russisch beveiligingsbedrijf Moran Security. Oetkin vocht tot 2013 in de Syrische burgeroorlog aan de zijde van het leger van president Bashir al-Assad, alvorens terug te keren naar Rusland.
Wereldwijd
Volgens de geruchten werd dan Wagner Group opgericht. De naam was een verwijzing naar zijn eigen codenaam in de GRU, “Wagner”, wat op zijn beurt weer een verwijzing was naar Richard Wagner, de favoriete componist van Adolf Hitler. Oetkin werd, samen met enkele andere ex-huurlingen van Slavonic Corps, voor het eerst gespot in februari 2014 op de Krim en op de vlaktes van Oost-Oekraïne, waar ze meevochten met de pro-Russische separatisten.
Uiteindelijk zullen de huurlingen de hele wereld rond reizen. Het bedrijf sluit een contract met overheden over de inzet van troepen, gaande van Oekraïne en Syrië tot Mozambique en Venezuela. Niet alleen vechten de huurlingen in conflicten, maar ze staan ook vaak in voor de beveiliging van mijnen of olievelden, of voor de bescherming van Very Important Person’s, zoals de Venezolaanse president Nicolas Maduro.
Bekijk op de kaart hieronder waar de Wagner-huurlingen worden ingezet in conflicten. Beweeg met de muis over de ingekleurde landen en verschuif de kaart om te lezen wat Wagner in elk land deed. Op smartphone heeft u het beste resultaat als u het toestel kantelt, en met twee vingers over de kaart beweegt en in- en uitzoomt.
In totaal zou Wagner Group in december 2017 zo’n 6.000 huurlingen in dienst hebben. De militie bestaat voornamelijk uit ex-veteranen, voornamelijk Russen, van 35 tot 55 jaar. In ruil voor hun diensten zouden ze tussen 80.000 en 300.000 roebels per maand betaald krijgen, omgerekend zo’n 920 tot 3460 euro. Naast Russische huurlingen werden in bijvoorbeeld de Centraal Afrikaanse Republiek ook Syriërs gesignaleerd.
Ook is vrijwel zeker dat Wagner Group een Servische tak kent, onder leiding van Davor Savičić. Hij vocht voor de Arkans Tijgers (een Servische paramilitaire organisatie) tijdens de Joegoslavische oorlogen en was agent bij de Servische geheime dienst tijdens de oorlog in Kosovo. Verder werd hij als Wagner-huurling gespot in Luhansk in Oekraïne en bij de verovering van Palmyra in Syrië.
Rusland?
Over de huidige hiërarchie binnen Wagner Group heersen een hoop tegenstrijdige theorieën. Zo zou Dmitry Oetkin niet langer het commando voeren over de Afrikaanse inzet van huurlingen, omdat hij te veel in the picture is gekomen. Volgens andere bronnen zou hij gedood zijn in de strijd.
Wat wel opviel is dat niet lang na Oetkins ‘verdwijning’, een man met zijn exacte uiterlijke kenmerken én naam CEO werd bij het Russische bedrijf Concord Management and Consulting. Dit bedrijf is in handen van Yevgeny Prigozjin, die duidelijke banden onderhoudt met de Russische president Poetin.
Dit artikel is het eerste van een reeks over Wagner Group. In deel twee leest u meer over de verhouding tussen de privémilitie en de Russische overheid.