Grote Amerikaanse en Europese banken moeten worden vervolgd voor het plegen van “oorlogsmisdaden” vanwege hun betrokkenheid bij de handel met het Russische regime, zegt een adviseur van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky.

Oleg Ustenko, economisch adviseur van Zelensky, zegt dat de Oekraïense regering van mening is dat grote internationale banken, zoals JPMorgan Chase, HSBC en Citi, het Kremlin ondersteunen door zaken te doen met bedrijven die olie verhandelen met Rusland.

“Iedereen die deze oorlogsmisdadigers financiert, begaat óók oorlogsmisdaden in onze logica”, zei de adviseur op dinsdag tijdens het televisieprogramma “Capital Connection” van het Amerikaanse CNBC. Op de vraag van presentator Hadley Gamble, die vroeg of de banken vervolgd moeten worden voor oorlogsmisdaden, zei Ustenko: “Inderdaad!”. 

Russische olie

De opmerking van Ustenko kwam twee weken na de publicatie van een artikel in de Financial Times. Daarin stond dat de Oekraïense regering verschillende Amerikaanse en Europese banken schriftelijk heeft benaderd met het dringende verzoek om de banden te verbreken met bedrijven die handelen in Russische olie.

Volgens FT werden de banken door de Oekraïners beschuldigd van het “verlengen van de oorlog”, door financiering te verstrekken aan bedrijven die Russische olie vervoeren. De Oekraïners waarschuwden daarnaast dat de banken mogelijk niet zullen mogen deelnemen aan de wederopbouw van het land als de oorlog voorbij is.

De vermogensbeheertakken van HSBC en Crédit Agricole hebben aandelen in Gazprom en Rosneft, de Russische staatsolie- en gasbedrijven. Citigroup verstrekt kredietfaciliteiten aan de Russische olie- en gasgigant Lukoil en aan Vitol, dat handelt in Russische olie, aldus Ustenko tegen CNBC.

De Oekraïense regering is vooral boos op JPMorgan, nadat het een analistennota publiceerde waarin het waarschuwde dat pogingen om een prijsplafond op te leggen voor Russische olie de wereldprijzen zouden kunnen opdrijven tot ongekende hoogtes. 

Internationaal Strafhof in Den Haag

De Oekraïense regering is momenteel druk bezig met het verzamelen van bewijs voor het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag. “We zijn op dit moment informatie aan het verzamelen over bedrijven die Rusland financieren”, aldus de adviseur, die eveneens bekend maakte van plan te zijn de banken voor het strafhof te dagen zodra de oorlog is afgelopen. 

“Naar mijn mening plegen ze oorlogsmisdaden, omdat ze het Poetin-regime op een specifieke manier helpen en ondersteunen”, zei hij met het argument dat de Russische olie- en gasinkomsten de aankoop van raketten financieren. 

Zware Tol

Het is niet de eerste keer dat Oekraïne westerse bedrijven achterna gaat omdat ze zaken doen met Rusland. In maart uitte de regering veel kritiek op grote oliemaatschappijen, omdat ze nog steeds zaken zouden doen met Rusland en waarschuwde dat sommige van die bedrijven wel eens aan de verkeerde kant van de geschiedenis zouden kunnen belanden.

Volgens Ustenko heeft de oorlog een zware tol geëist van de Oekraïense economie. “Op dit moment verwachten we dat de Oekraïense economie een teruggang zal laten zien van ongeveer 40 procent”. 

HSBC en Citi hebben niet nog geen reactie gegeven op het nieuws. JPMorgan liet weten dat het een actieve rol speelt bij de uitvoering van de westerse sancties. “Het implementeren van alle sancties is een enorme onderneming geweest voor alle mondiale financiële instellingen, die snel en ijverig multilaterale sancties hebben uitgevoerd tegen de belangrijkste banken van Rusland, zijn centrale bank, bedrijven en personen”.

Onderwijl houdt het Internationaal Gerechtshof in Den Haag de situatie in Oekraïne nauwlettend in de gaten. “Mijn bureau zal de situatie in Oekraïne nauwlettend blijven volgen en zich volledig inzetten voor het voorkomen van gruweldaden. Ook zorgt het ervoor dat iedereen die verantwoordelijk is voor dergelijke misdaden zal worden berecht”, zo liet hoofdaanklager Karim Khan weten begin februari.

(as)