Ondanks zijn sterke valuta en de hoge kosten voor arbeid slaagt Zwitserland erin een robuuste productiebasis en een uitzonderlijk concurrentievermogen te handhaven. Dat is opmerkelijk gezien het land geen natuurlijke hulpbronnen heeft en geen directe toegang heeft tot de zee.
Wat kan Zwitserland dat wij niet kunnen?
Waarom is dit belangrijk?
"Made in Switzerland" is een globaal gerespecteerd merk, dat de voorbije 20 jaar handelsoverschotten van gemiddeld bijna 4 procent van het bbp heeft geproduceerd. Dit onderscheidt Zwitserland van andere Europese industriële machten, zelfs van Duitsland.In het nieuws: De Zwitserse economie zal dit jaar naar verwachting met 1,3 procent groeien, aanzienlijk minder dan het langetermijngemiddelde van het land (1,7 procent). De industrie worstelt met een zwakke vraag uit het buitenland en een sterke Zwitserse frank.
- Zwitserland is een exportland. De zwakke vraag vanuit de eurozone, Zwitserlands belangrijkste exportmarkt, vertraagt. Dat de Zwitserse frank in tijden van geopolitieke en economische problemen als een ‘veilige haven’ wordt beschouwd, helpt vandaag niet.
Zoom in: Toch mag Zwitserland – met ruim 2 miljoen inwoners minder dan België – als een economic powerhouse worden beschouwd.
- Het land heeft een van de hoogste bbp per capita ter wereld (83.000 dollar in 2020).
- Zwitserland staat steevast in de top 3 van de Global Competitiveness Index en staat bekend om sectoren als farmaceutica, chemie, machinebouw en financiële dienstverlening.
- Het land heeft een robuuste arbeidsmarkt (een werkloosheidsgraad van 3 procent, wat algemeen wordt beschouwd als ‘full employment”). (Lees verder onder de OESO-grafiek)
Welke zijn de ingrediënten van dat succes?
- Een hoge productiviteit per hoofd van de bevolking, die hoger ligt dan die in de eurozone en blijft stijgen. Deze efficiëntie is het resultaat van een hoogopgeleide arbeidsklasse, een effectief onderwijssysteem en continue inspanningen van bedrijven voor innovatie en modernisering.
- Een intense investering in onderzoek en ontwikkeling (R&D) die die van andere OESO-landen overtreft, met een aantal patenten per inwoner dat bijna zeven keer hoger is dan het gemiddelde van de Europese Unie. Zwitserland was in 2022 wereldleider wat betreft het aantal octrooiaanvragen per hoofd van de bevolking.
- Een hoge specialisatie in kapitaalintensieve industrieën, zoals chemie, farmacie, precisietechniek, optica, elektrische apparatuur, uurwerken, sieraden, machinegereedschappen, metallurgie, en voedingsmiddelen. Bekende bedrijven in deze sectoren zijn o.a. Novartis, Roche en Nestlé.
Zwitserland en fiscaliteit
- Het belastingtarief voor bedrijven in Zwitserland is relatief laag, met een gemiddeld tarief van iets minder dan 15 procent.
- Daarnaast heeft Zwitserland een normaal btw-tarief van 7,7 procent, wat lager is dan in de meeste Europese landen.
- Tenslotte is er een interessante balans tussen fiscale maatregelen en protectionisme in Zwitserland. Er zijn handelsbarrières opgezet om de industrie en landbouw te beschermen, terwijl het belastingtarief voor bedrijven en individuen relatief laag is.
Zoom out: Hoewel Zwitserland niet volledig onafhankelijk is van de Europese economie, heeft het land bewezen beter bestand te zijn tegen economische crises en sneller te herstellen, waardoor het zich verder onderscheidt van andere landen. (cv)
