De meeste steden van de Europese Unie hebben de voorbije jaren het probleem van de daklozen zien toenemen. Alleen Finland bleek volgens cijfers van de Fédération Européenne d’Associations Nationales Travaillant avec les Sans-Abri (Feantsa) grotendeels aan die crisis te ontsnappen. In werkelijkheid kon worden vastgesteld dat het aantal daklozen in Finland zelfs is ingekrompen.

Dat is volgens waarnemers het gevolg van een stoutmoedige aanpak die in het land is gebruikt om mensen van de straat te krijgen. Finland heeft voor de aanpak van het daklozenprobleem het project Housing First opgezet.

Ommekeer

“Daarbij wordt een strategie gehanteerd die een complete ommekeer betekent tegenover de traditionele benadering van de daklozen,” benadrukt de Y-Foundation, een organisatie die appartementen voor Housing First ter beschikking stelt.

“Achter dakloosheid kunnen verschillende en bijzonder complexe problemen schuilgaan. Onder meer kan er sprake zijn van een ontslag, een familiale breuk, het gebruik van alcohol of drugs of mogelijk ook een compleet andere oorzaak. De meeste landen proberen deze problemen aan te pakken vooraleer een dakloze in aanmerking kan komen voor een permanente accommodatie. Finland volgt echter een ander traject.”

“In Finland wordt aan de daklozen in eerste instantie huisvesting bezorgd, waarna individuele ondersteuning ter beschikking wordt gesteld om de onderliggende problemen aan te pakken,” betoogt Juha Kaakinen, chief executive van de Y-Foundation. “Dat lijkt opvallend simpel, maar blijkt in realiteit bijzonder effectief.”

“Het feit dat de dakloze over een permanente huisvesting kan beschikken, maakt het ook gemakkelijker om sociale situaties en gezondheidsproblemen aan te pakken. De daklozen betalen voor het gebruik van de flat een huur, die echter door een huisvestingsvergoeding van de overheid kan worden gedekt. Naarmate de dakloze zelf een loont verdient, zal hij een zelf een deel van de huur dragen.”

Rendabel

De Y-Foundation erkent dat het systeem niet goedkoop is. “Er moeten nieuwe woningen worden gekocht en gebouwd en bestaande infrastructuur moet worden aangepast,” aldus Juha Kaakinen. “Inmiddels zijn alle opvangcentra voor daklozen omgevormd door residentiële sites. Al die investeringen leveren echter resultaat op. “

“Ervaringen in andere landen hebben immers duidelijk gemaakt dat initiatieven voor de beëindiging van het daklozenprobleem op het gebied van kostenefficiëntie uiteindelijk betere resultaten opleveren dan programma’s om de slachtoffers te ondersteunen. Naast die economische meerwaarde, biedt het Finse initiatief ook een antwoord aan de humanitaire en ethische aspecten die aan de daklozenproblematiek zijn gelinkt.”