Een aantal partijen van Vivaldi zijn op oorlogspad over abortus. Want de hele toestand rond Roe v. Wade in de Verenigde Staten heeft schokgolven veroorzaakt tot in de Kamer. En daarbij onder meer de socialisten, liberalen en groenen, weer in vuur en vlam gezet.
- Zij moesten in 2020 hun wetsvoorstel inslikken om de termijnen van abortus uit te breiden, van 12 naar 20 weken, en ook het aantal dagen bedenktijd van 6 naar 2 te brengen, plus het uit de strafwet te halen. Dat voorstel werd tijdelijk ‘bevroren’, door een slepend lange termijn voor een expertengroep uit te rekken, die pas eind dit jaar met advies komt. En dat terwijl er in de Kamer al ellenlange discussies geweest zijn, mét experten, en iedereen ondertussen zijn mening wel heeft kunnen vormen.
- In de oppositie staan PVDA en DéFI, die het voorstel destijds ook steunden, te trappelen om het opnieuw op de agenda te krijgen. Maar het was destijds cd&v, met Joachim Coens, die zich met hand en tand verzette, door het manoeuvre van vertraging (om overigens ook het gezicht van de rest van de Vivaldi-partijen wat te redden) en het vetorecht vanuit de Vivaldi-meerderheid om elk voorstel tegen te houden op tafel legde.
- Maar de profilering van Mahdi, bij zijn aantreden, is niemand ontgaan. Zo kregen de socialisten daar de sneer “betuttelend te zijn”, “alles in regeltjes te gieten”, en “alles kapot te verbieden”. “We zullen eens zien of Mahdi nu, op het cruciale thema van abortus, dan zo hard staat voor een maatschappij die niet betuttelt, of niet kapot verbiedt”, zo klinkt het ferm bij de socialisten.
- Vooruit is van plan het oude voorstel van 2020 te herlanceren, ook al verwacht men dat cd&v op de rem zal staan. Het is overigens in principe aan de PS om met een soortgelijk initiatief te komen: het oorspronkelijke voorstel was van hen. Eenzelfde geluid klinkt bij Open Vld: “Wij verwachten dat dit terug op de agenda komt”, zo is in de wandelgangen te horen. En ook Groen denkt mee in die zin: “Voor ons mag het zeker sneller komen, al vermoeden wij dat cd&v die expertencommissie zal willen afwachten.”
- Daarnaast is er een ‘nieuw’ initiatief, om in de Grondwet het recht op abortus in te schrijven. Dat lijkt nu al gedoemd om te verzanden. Want hoewel een pak Vivaldi-partijen openlijk voorstander is daarvan (en eigenlijk elke partij daar niet tegen is), koppelt Georges-Louis Bouchez (MR) het nu al diepe aan een bredere discussie over “vrijheid over het eigen lichaam”, waarbij ook euthanasie een grondrecht zou worden.
- De kans dat zoiets er snel doorkomt, gezien de gevoeligheid van die dossiers, zeker voor cd&v, maar ook N-VA, is uiterst klein: om de Grondwet te wijzigen is een tweederdemeerderheid nodig. Voor de abortuswet zou een aanpassing wel eens kunnen lukken: daarvoor volstaan PS, Vooruit, Open Vld, MR, Groen en Ecolo, en met PVDA en DéFI erbij is dat een ruime meerderheid.
- Vandaag al komt Groen wel met een voorstel om de Grondwet te wijzigen. In artikel 22, dat het recht op privé- en familieleven beschermt, willen Groen-Kamerleden Eva Platteau en Kristof Calvo deze zin erbij: “Dit recht omvat het recht op abortus.” Dat kan technisch, omdat het artikel zelf door de vorige legislatuur voor herziening vatbaar verklaard is. Maar opnieuw: de grote vraag is of dit debat niet dreigt te verzanden, nog voor het begonnen is.
