De opmerkelijke demografische karakteristieken van Japan hebben een rechtstreekse impact op de prestaties van de aandelen van de beursgenoteerde bedrijven van het land. Er moet immers een duidelijk verband met overlijdens en erfgenamen worden opgetekend. Dat zegt een rapport van de Japanse bank Nomura.

Er werd vastgesteld dat bij het overlijden van een Japanner die in aandelen heeft belegd, de nabestaanden gemiddeld 80 procent van de geërfde effecten-portefeuille vereffenen. Die praktijk zorgt ervoor dat er grotere pakketten aandelen op de markt worden aangeboden. Daardoor dreigt het prijsniveau te dalen en raken de Japanse aandelenkoersen onder grotere druk.

Babyboomers

“Er moet worden verwacht  dat deze trend zich de volgende drie decennia nog sterker zal doorzetten, naarmate de babyboom-generatie steeds dichter bij het einde van zijn leven komt,” zeggen de onderzoekers. “Het voorbije jaar werden in Japan meer dan 1,3 miljoen overlijdens geregistreerd, maar over twee decennia zal dat cijfer al opgelopen zijn tot 1,7 miljoen sterfgevallen per jaar.”

Het fenomeen dreigt volgens Nomura ook het economische beleid van de Japanse premier Shinzo Abe te zullen neutraliseren. Abe probeert immers de bevolking ervan te overtuigen om een groter gedeelte van zijn spaargelden in aandelen, die weliswaar grotere risico’s kunnen inhouden, te beleggen.

Berekend werd dat momenteel jaarlijks een bedrag van 2 biljoen yen (15,6 miljard euro) aan aandelen door de erfgenamen van overleden particuliere beleggers op de markt te koop wordt aangeboden. “Een dergelijk volume heeft onvermijdelijk een impact op het prijsniveau,” aldus Nomura.

De bank berekende dat Japanse particuliere beleggers een aandelenportefeuille met een totale waarde van 108 biljoen yen beheren. Daarbij bleek echter dat 70 procent van deze pakketten in bezit zijn van zestigplussers. De vaststellingen van Nomura kunnen volgens waarnemers verklaren waarom Japanse gezinnen elk jaar voor 3,1 biljoen yen meer aandelen verkopen dan aankopen.

Fiscus

Een onderzoek van consulent Moody’s gaf recent nog te kennen dat de impact van de Japanse demografische trends op het bruto binnenlandse product van het land nog zal verergeren. “Bij de start van deze eeuw vertegenwoordigden vijfenzestigplussers 17 procent van de totale Japanse bevolking,” aldus het rapport. “Tegen eind volgend decennium zal dat cijfer echter tot 30 procent zijn opgelopen.”

“Daarmee wordt Japan het oudste land van de wereld,” aldus Moody’s. Bovendien wordt erop gewezen dat het land midden dit decennium een bevolking van 127 miljoen mensen kende. Voorspeld werd echter dat die populatie over een periode van tien jaar met 6 miljoen inwoners zal inkrimpen.

“Deze demografische trends zullen uiteindelijk in een krimpende arbeidsbevolking uitmonden, waardoor ook de groei van het bruto binnenlands product dreigt te worden beperkt,” waarschuwde Moody’s nog. “De Japanse gezinnen zullen bovendien minder kunnen sparen, terwijl ook de basis voor fiscale heffingen zal versmallen, maar anderzijds meer zal moeten worden geïnvesteerd in welzijnszorg.”