Historisch vredesakkoord: De ontbossing van het Colombiaanse Amazonegebied nam een hoge vlucht nadat de guerrilla’s van de Revolutionaire Strijdkrachten van Colombia (Farc) zeven jaar geleden een historisch vredesakkoord met de regering ondertekenden en hun wapens neerlegden.

• Nadat de rebellen hun schuilplaatsen in de jungle hadden verlaten, konden grote oppervlaktes van het tropisch regenwoud worden gerooid. De ontbossing bereikte zes jaar geleden een recordhoogte van 219.973 hectare. Dat betekende een stijging met 23 procent tegenover het jaar voordien.
• De toenmalige Colombiaanse president Iván Duque gebruikte de milieuvernietiging als verantwoording om de militaire acties tegen de cocaboeren op te voeren.
  • Nadat de cocateelt acht jaar geleden wegens gezondheidsredenen werd verboden, stuurde Duque helikopters en gewapende troepen het Amazonewoud in voor soms dodelijke confrontaties met cocaboeren.
  • Maar terwijl veeboerderijen zes jaar geleden meer dan 3 miljoen hectare Amazonewoud hebben gekapt, was volgens professor Murillo-Sandoval de impact van de cocateelt in die ontbossing – 45.000 hectare – te verwaarlozen.
• “We hebben altijd het argument van de regering betwist dat coca voor de ontbossing verantwoordelijk zou zijn, maar het ontbrak ons aan bewijs”, beklemtonen woordvoerders voor de Colombiaanse Foundation for Conservation and Sustainable Development.
  • “Met algoritmes voor deep learning konden nu echter reële data worden verzameld die onze stellingen kunnen staven.”
  • “De cijfers tonen aan dat vorige regeringen het leefmilieu hebben gebruikt als een valse rechtvaardiging om oorlog tegen de cocaboeren te voeren.”

Mislukte strategie: De opeenvolgende Colombiaanse regeringen hadden volgens tegenstanders helemaal niet de bedoeling de ontbossing tegen te gaan, maar probeerden wel een rechtvaardiging te zoeken voor de extra middelen die werden ingezet om de cocateelt te elimineren.

• “Bovendien kan worden vastgesteld dat er – ondanks het opofferen van vele levens en de uitgifte van miljarden dollars – de Colombiaanse oorlog tegen drugs er niet in geslaagd is de cocaproductie te stoppen en in sommige gevallen zelfs heeft verergerd.”
• “Wanneer cocateelten worden vernield, leggen de boeren snel nieuwe percelen, vaak amper enkele kilometers verder, aan”, verduidelijkte Murillo. “De oorlog tegen drugs is in Colombia veertig jaar geleden begonnen, maar iedereen weet waar de coca te vinden is. De teelt is nog altijd op dezelfde plaats waar ze altijd is geweest.”
• “Terwijl de Colombiaanse regering een spel speelt met de cocaboeren, kan de veeteelt, de echte oorzaak van de ontbossing vrij zijn gang gaan”, zeggen analisten nog.
  • “Om hun claims erkend te krijgen, dienden te landeigenaars te bewijzen dat 75 procent van hun percelen productief is.”
  • “Dat is met veeteelt gemakkelijker aan te tonen dan met gewassen. Het is perfect mogelijk om tien koeien op een weiland van honderd hectare te laten grazen, terwijl voor één hectare aardappelen of maïs een jaar lang hard werk moet worden verzet.”
• Landloze boeren kappen vaak een paar hectare regenwoud en verkopen de terreinen illegaal aan leden van criminele organisaties die vervolgens meerdere kleine percelen samenvoegen en ze omvormen tot uitgestrekte stukken dorre weilanden.

Huidig Colombiaans president Gustavo Preto wil de drugsbestrijding in het land op een andere manier aanpakken. Preto, een voormalig lid van de verdwenen rebellengroep M-19, wil de gewelddadige strijd tegen de cocateelt opgeven en koopt miljoenen hectare land op om aan te boeren te geven.

(nd)