Vanmorgen in het nieuws: wat commotie rond de overheidssteun die 3M ontvangen heeft vanuit het Vlaamse niveau. Het Amerikaanse bedrijf is al langer de grote boze boeman in sommige media. Dat het bedrijf nu sinds 2013 al voor meer dan 5 miljoen euro subsidies ontving is zelfs voorpaginanieuws bij De Standaard.
- Het was CD&V-parlementslid Tinne Rombouts die in juni de vraag al stelde, maar vanmorgen moest minister van Economie Hilde Crevits (CD&V) nu op de VRT-radio reageren, nadat het nieuws uitgesmeerd werd. Zij kwam met de aankondiging “dat ze moest erkennen dat het vreemd was dat een bedrijf subsidies krijgt, maar we aan de andere kant onder vuur ligt omwille van allerlei milieu-inbreuken”.
- Wat de subsidies betreft: ongeveer 2 miljoen euro komt uit het klimaatfonds, deel van het Europees CO2-emissiehandelssysteem. En ook 341.235 euro ‘strategische ecologiesteun’, die ze in 2019 ontvingen.
- Het nieuws lokte felle reacties uit van oppositie: “Deze Vlaamse regering zorgt onvoldoende voor haar burgers, maar soigneert wel vervuilende multinationals. En de burger? Die betaalt de rekening. Twee maal zelfs: via zijn belastingen én met zijn gezondheid”, zo stelde Hannes Anaf (Vooruit), voorzitter van de PFOS-commissie.
- “Ik wil dat minister van Economie Crevits dit geld terugvordert en dat het naleven van de vergunning een strikte voorwaarde is om subsidies te ontvangen”, zegt Groen-parlementslid Mieke Schauvliege.
- Wie de Vlaamse mechanismen van subsidie wat beter kent, kan nauwelijks verbaasd zijn: zowat heel de Vlaamse industriesector krijgt via allerlei systemen extra staatssteun. Die loopt in de miljarden euro’s.
- Niet toevallig hield het Vlaams Parlement gisteren een discussie over die ‘spendeerdrift’ zoals Vlaams Belang het noemde, maar waarbij ook Open Vld-parlementslid Maurits Vande Reyde zich al langer kritisch opstelt. Als minister van Begroting mocht Matthias Diependaele (N-VA) de regering komen verdedigen.
- Maar niet geheel verwonderlijk loopt die, als minister van Begroting, ook niet heel warm voor de hoge bedragen aan subsidies. “We moeten minder eenzijdig denken over deze aanpak, en ons veel meer afvragen ‘met welk doel’ we dit doen, en vooral ‘of dit een taak van de overheid is’. Zijn er geen alternatieven?”, zo stelde Diependaele.
- Hij pleit ook voor een scherper toezicht, “waarbij sneller kan worden toegetreden wanneer er een ernstig vermoeden of aanwijzing is dat een subsidie oneigenlijk wordt gebruikt”. En hij wil sneller een zogenaamde ‘sunset-clause’: zodat de subsidies vanzelf uitdoven.
- Niet toevallig pleitte Vande Reyde voor een “mentaliteitsverandering”: “Bij de overheid moeten uitgaven gewoon kritisch worden bekeken.” En hij voegde zijn stokpaardje toe: het Parlement “meer zeggenschap” geven om meer transparantie te krijgen.
- Onder meer in het dossier van miljoenensubsidies aan Pukkelpop wierp het liberale parlementslid zich op als kritische stem: was het voor het festival uiteindelijk gewoon niet veel voordeliger om op het eind de zaak af te lassen, en zo overheidssteun op te strijken, is de vraag die zich daar stelt.
Met bijdragen van Emma Maréchal
