De tweede coronagolf die Europa in de nazomer van 2020 overspoelde, is vooral te wijten aan de introductie van nieuwe virusstammen. Dat stellen onderzoekers van de KU Leuven en de Université Libre de Bruxelles. “Maar ook nu blijft waakzaamheid geboden.”
Ook de versoepelingen en internationale reizen hebben een belangrijke rol gespeeld bij het ontstaan van de tweede golf. Het onderzoek, gepubliceerd in het vaktijdschrift Nature, toont namelijk aan dat meer dan de helft van de coronastammen die in de late zomer van vorig jaar circuleerden in Europa, pas werden geïntroduceerd na 15 juni.
Het team kond de geografische verspreiding van nieuw geïntroduceerde virusstammen reconstrueren met behulp van gegevens over de epidemie, mobiliteit en virusgenomen van tien landen: België, Frankrijk, Duitsland, Italië, Nederland, Noorwegen, Portugal, Spanje, het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland.
Coronavarianten
De impact van de varianten bleek groter naarmate de coronacijfers in een bepaalde regio lager waren. De onderzoekers vergelijken het fenomeen met een bosbrand. “Als er in een bos al heel wat kleine brandjes zijn, maken een paar extra brandhaarden weinig verschil: de brand zal zich hoe dan ook verspreiden”, klinkt het. “Maar als er slechts hier en daar enkele brandhaarden zijn, dan hebben nieuwe brandjes een veel grotere impact op het eindresultaat.”
In landen die al relatief hoge besmettingscijfers hadden afgelopen zomer, zoals bijvoorbeeld België en Frankrijk, kregen de varianten minder snel voet aan de grond. In het Verenigd Koninkrijk daarentegen leidde de introductie van nieuwe stammen wel tot meer besmettingsketens. “Daar was een aanzienlijk deel van de introducties terug te brengen tot Spanje”, verklaren de onderzoekers.
Waakzaam blijven
Deze zomer liggen de kaarten anders. Intussen draait de vaccinatiecampagne in de onderzochte landen op volle toeren. Toch moeten we waakzaam blijven zolang niet iedereen voldoende immuniteit heeft kunnen opbouwen, waarschuwen de wetenschappers.
“Het altijd mogelijk dat nieuwe varianten besmettelijker zijn of de immuniteit opgebouwd na vaccinatie of een eerdere infectie kunnen omzeilen”, zeggen ze.
(evb)