Bij mensenhandel is het een verkeerde perceptie dat daders uitsluitend mannen zijn. Evenzeer wordt verkeerdelijk aangenomen dat de daders buitenlanders zijn. Dat staat in een rapport van wetenschappers aan de University of South Australia. Er bestaan volgens de onderzoekers tal van misvattingen over de daders die zich aan mensenhandel schuldig maken.

De wetenschappers waarschuwen dat deze verkeerde percepties aanzienlijke en gevaarlijke implicaties kunnen hebben.

Media en populaire cultuur

Er wordt volgens de onderzoekers Kyla Raby en Nerida Chazal, criminologen aan de University of South Australia, algemeen aangenomen dat de daders van mensenhandel onbekenden voor de slachtoffers zijn en fysiek geweld gebruik om hun plannen door te voeren.

Maar ook die aannames stroken volgens de Australische wetenschappers vaak niet met de realiteit. Raby en Chazal benadrukken daarbij dat deze stereotypes door de media, de populaire cultuur en overheden vaak in stand worden gehouden.

“Statistieken tonen aan dat vrouwen in de mensenhandel een sleutelrol vervullen”, merken Raby en Chazal op. “Dat is echter niet alleen als slachtoffer, maar ook als dader. Vorig jaar werden in Australië vijfentwintig personen wegens mensenhandel veroordeeld. Het ging echter om veertien mannen en elf vrouwen.”

“Sommige vrouwelijke daders waren leiders, terwijl anderen voormalige slachtoffers waren en een aantal een relatie hadden met mannelijke mededaders.”

“Het populaire verhaal dat de meeste slachtoffers van mensenhandel onbekend zijn bij hun slachtoffers, moet ook worden verworpen”, stippen Raby en Chazal aan. “Vrouwen hebben meestal een band met mannelijke mensenhandelaars door een gemeenschappelijke achtergrond, taal, vriendschap en nationaliteit.”

“Niet zelden blijkt vanaf het begin een vorm van vertrouwen en soms wordt er ook een intieme relatie opgebouwd. Dit vertrouwen wordt vervolgens door de mensenhandelaars uitgebuit.”

“Daarbij maken ze vaker gebruik van subtiele, dwangmatige en psychologische controle dan van geweld om vrouwen tot sekswerk en slavernij te dwingen. Dikwijls worden ook verdovende middelen gebruikt om het leven en het werk van de slachtoffers te controleren.

“Hoewel geweld deel uitmaakt van dit pakket, wordt fysieke agressie niet vaak toegepast om slachtoffers te rekruteren en te controleren”, zeggen de wetenschappers nog. “In plaats daarvan wordt vooral naar sociale, economische en geografische isolatie gegrepen.”

Amerikaanse films

“Het wijdverbreide stereotype dat mensenhandelaren buitenlanders zijn en hun activiteiten ook in het buitenland uitoefenen, moet eveneens worden afgewezen”, merken Raby en Chazal op. “De mythe dat mensenhandel in vreemde culturen geworteld is en met internationale transporten werkt, wordt door Amerikaanse films en de populaire cultuur in stand gehouden.”

“Uit een rapport dat twee jaar geleden door het United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC) werd gepubliceerd, bleek echter dat 74 procent van de veroordeelde mensenhandelaars burgers waren van het land waar de misdrijven plaatsvonden.”

De onderzoekers waarschuwen dat misvattingen rond de daders van mensenhandel gevaarlijke gevolgen kunnen hebben. Een verkeerde benadering maakt het immers mogelijk dat daders zouden kunnen ontsnappen en feiten verborgen blijven. De autoriteiten moeten volgens de wetenschappers dan ook meer inspanningen doen om een dieper inzicht in de praktijken van de mensenhandelaars te verwerven.