De stad Nowy Sacz in het zuiden van Polen heeft de slechtste luchtkwaliteit van de hele Europese Unie. Dat blijkt uit een rapport van het European Environmental Agency (EEA), gebaseerd op analyses van de aanwezigheid van fijnstof in 323 Europese steden de voorbije twee jaar.

De onderzoekers kwamen daarbij tot de vaststelling dat in geen enkel ander land van de Europese Unie de stadsbevolking met zoveel luchtvervuiling krijgt af te rekenen dan in Polen. Ook in Italië ligt de luchtvervuiling beduidend hoger dan in de rest van de Europese Unie. De meest zuivere lucht werd daarentegen opgemerkt in Scandinavië en de Baltische regio.

Verwarming

Bij de metingen werd vastgesteld dat de lucht in Nowy Sacz gemiddeld 27,3 microgram fijnstof per kubieke meter bevat. De World Health Organization (WHO) hanteert een veiligheidsgrens van maximaal 10 microgram. Het rapport maakt duidelijk dat Polen vier van de tien meest vervuilde steden van Europa herbergt.

“Bovendien kon in geen enkele Poolse stad een goede luchtkwaliteit worden geregistreerd”, stippen de onderzoekers aan. “In totaal lieten 27 steden – waaronder de agglomeraties Warschau, Wroclaw, Krakow, Poznan, Lodz en Siedlce – een slechte luchtkwaliteit noteren.”

De slechte Poolse luchtkwaliteit moet volgens het rapport vooral worden toegeschreven aan de verwarming van de woningen. “Vele Poolse gezinnen maken daarbij nog altijd gebruik van kachels die met steenkool worden gestookt”, luidt het. “Bovendien laat de nationale en lokale regelgeving tegen smog vaak te wensen over.”

Momenteel zouden in Polen nog altijd 3,5 miljoen oude kachels op steenkool operationeel zijn. Vooral in het zuiden van het land zouden zij daarmee een belangrijke bijdrage tot het smogprobleem leveren. De Poolse regering kondigde drie jaar geleden acties aan om het probleem aan te pakken. Toen werd aangekondigd dat over een periode van tien jaar alle oude steenkoolkachels zouden worden verwijderd.

Umea

Nowy Sacz wordt in de rangschikking gevolgd door Cremona in Italië en Slavonski Brod in Kroatië. Ook op die locaties wordt een vervuiling van meer dan 25 microgram per kubieke meter opgetekend. In de top tien staan verder de steden Zgierz, Piotrkow Trybunalsi, Zory en Krakow (Polen), Vicenza, Brescia en Pavia (Italië) en Veliko (Polen).

De beste luchtkwaliteit werd opgetekend in de Zweedse stad Umea (3,7 microgram), gevolgd door Tampere in Finland en Funchal in Portugal (3,8 microgram). De top tien van steden met de beste luchtkwaliteit omvat verder de locaties Uppsala en Stockholm (Zweden), Tallin, Narva en Tatu (Estland), Bergen en Trondheim (Noorwegen) en Salamanca (Spanje).

Geraamd wordt dat drie jaar geleden 417.000 vroegtijdige overlijdens in 41 Europese steden aan luchtvervuiling moeten worden toegeschreven. Dat was wel een daling met 60.000 slachtoffers in vergelijking met tien jaar voordien. (lb)