In het nieuws: Volgens een rapport van de denktank IEEFA (Institute for Energy Economics and Financial Analysis) is de Europese import van Russisch LNG tot nu toe stabiel gebleven tussen 2022 en 2023.

• Maar dat is niet het geval voor alle Europese landen. Sommigen, waaronder België, voeren net meer Russisch gas in.

De details: Volgens de IEEFA hebben EU-landen tussen januari en juli 2023 17,21 miljard euro uitgegeven aan Amerikaanse LNG.

• De op één na grootste leverancier van de EU is Rusland: 5,51 miljard euro.
• Qatar (5,37 miljard euro) vervolledigt de top drie. Dat land wordt gevolgd door Algerije, Noorwegen en Nigeria.
• In totaal gaven de EU-27 40,87 miljard euro uit aan LNG in de eerste zeven maanden van het jaar, volgens de denktank.

“België heeft zijn import van Russisch LNG met 50 procent verhoogd”

Zoom in: De IEEFA meldt dat zowel Spanje als België hun invoer van Russisch LNG met zo’n 50 procent verhoogd hebben.

• België, de op twee na grootste Europese afnemer van Rusland, heeft in de eerste zeven maanden van het jaar naar verluidt 1,30 miljard euro uitgegeven aan Russisch LNG.
  • Frankrijk is de tweede grootste invoerder van het Russische goedje (1,32 miljard) en Spanje de grootste (1,65 miljard).
• Russisch LNG komt in België aan via de haven van Zeebrugge. Een groot deel ervan wordt dan “overgeladen” op andere schepen, die vervolgens naar Europa of Azië varen. De terminal van Zeebrugge is ook een van de terminals die sinds 2021 het meeste Russische LNG in een maand hebben ontvangen: 0,65 miljard m³ alleen al in maart 2023.
  • Sindsdien is de Russische LNG-export naar België geleidelijk gedaald… alvorens in september weer op te veren.
• Sinds de start van 2023 is Zeebrugge ook de nummer 1 bestemming voor LNG uit Yamal, in het noordwesten van Siberië.

Spitst Europa zich te veel toe op LNG?

Zoom out: Een andere belangrijke conclusie van het rapport is dat de EU mogelijk meer LNG-importcapaciteit opbouwt dan ze nodig heeft.

• Kort na het begin van de oorlog in Oekraïne haastten verschillende Europese landen zich om bestaande terminals uit te breiden en nieuwe te bouwen om meer LNG te kunnen ontvangen. Voornamelijk uit de Verenigde Staten, ter vervanging van gas afkomstig uit Rusland.
• Volgens berekeningen van de IEEFA heeft Europa sinds het begin van 2022 al 36,5 miljard m³ nieuwe LNG-capaciteit toegevoegd.
  • Het Europese LNG-verbruik is dit jaar (tot nu toe) echter slechts met 4,8 miljard m³ gestegen. Dit is een sterke terugval ten opzichte van de toename van 46,2 miljard m³ in dezelfde periode in 2022.
• Volgens de plannen moet de Europese LNG-invoercapaciteit tegen 2030 406 miljard m³ bedragen.
  • De vraag naar gas zal intussen dalen tot ongeveer 400 miljard m³, omdat het continent zijn beleid om het verbruik te verminderen voortzet.
  • Van die 400 miljard zou niet meer dan 150 miljard m³ LNG nodig zijn. Dit laat een potentieel gat van ongeveer 256 miljard m³ ten opzichte van de capaciteit die dan beschikbaar zal zijn.
• “De daling van de vraag naar gas trekt het argument in twijfel dat Europa meer LNG-infrastructuur nodig heeft om zijn doelstellingen op het gebied van energiezekerheid te bereiken. Uit de gegevens blijkt dat dit niet het geval is”, zegt Ana Maria Jaller-Makarewicz, energieanalist bij IEEFA. “Ondanks de aanzienlijke vooruitgang in het terugdringen van het gasverbruik, dreigen Europese landen hun afhankelijkheid van Russische pijpleidingen in te ruilen voor een overbodig LNG-systeem dat het continent verder zou blootstellen aan volatiele prijzen.”

Het is volkomen legaal

Context: België doet alleszins niets illegaal.

• Op het gebied van energie heeft de EU op dit moment alleen een embargo ingesteld op Russische ruwe olie en olieproducten. Er is nog niets met betrekking tot gas.
• Ondanks enkele oproepen voor een embargo op Russisch LNG lijkt er niets op tafel te liggen in Brussel.
• Zoals Simone Tagliapietra van het Bruegel Instituut in een gesprek met Euractiv vorige maand zei, “is er een commerciële realiteit”. Europese bedrijven hebben langetermijncontracten met Russische leveranciers en kunnen daarom hun aankopen alleen geleidelijk verminderen als deze contracten aflopen.

(ns)