Op 10 april namen de Russische autoriteiten in Moskou ruim 699 kilo cocaïne in beslag. Volgens de FSB, de inlichtingendienst van het land, was de drugs hoofdzakelijk bedoeld voor de Europese markt. De vangst – die volgt op een eerdere inbeslagname van 200 kilo eind maart – doet deskundigen vermoeden dat het land een doorvoerpunt voor cocaïne op de Europese markt aan het worden is, nu havens als Antwerpen en Rotterdam steeds strenger worden gecontroleerd.

Het nieuws: de FSB zegt eerder deze maand bijna 700 kilo cocaïne te hebben onderschept in een loods in Moskou. De drugs stonden op het punt om uit het land te worden gesmokkeld naar de Europese markt. Er zijn door de veiligheidsdienst twee Colombianen en een EU-burger gearresteerd.

• “De Federale Veiligheidsdienst (FSB, red.) heeft een poging verijdeld van een internationale criminele groep om Russisch grondgebied te gebruiken voor de doorvoer en verkoop van drugs”, zegt de dienst in een persverklaring.
• Volgens Russische autoriteiten hadden de drugs, als die eenmaal waren versneden, een waarde van ruwweg 67 miljoen euro.

Logistieke centra

De achtergrond: volgens een recent rapport van het VN-Bureau voor Drugs en Criminaliteit (UNODC), is de inbeslagname van cocaïne in Rusland tussen 2016 en 2021 verzesvoudigd. Het cijfer steeg in die periode van 144 kilogram naar 872. De inbeslagnames van het eerste kwartaal dit jaar hebben het jaarcijfer van 2021 echter nu al overschreden, zeggen analisten.

• Yulia Vorobyeva, expert op het gebied van drugshandel en georganiseerde misdaad, zegt tegen InSight Crime dat “cocaïne vanuit de twee logistieke centra St. Petersburg en Moskou met vrachtwagens wordt gedistribueerd naar landen in Europa”.
  • Vorobyeva voorspelt daarnaast dat de rol van Rusland als doorvoerland van cocaïne naar Europa “zeer waarschijnlijk verder zal gaan groeien naar een aanzienlijke positie”.
  • “Inspanningen om de stroom van drugs in te dammen in de traditionele havens, zoals Antwerpen en Rotterdam, zijn op het eerste gezicht de reden voor de toenemende hoeveelheid cocaïne die in Rusland aankomt”.
• De rol van Rusland als doorvoerland wordt bevestigd door de Turkse onderzoeksjournalist Cengiz Erdinc. Volgens de journalist worden grote hoeveelheden cocaïne uit Latijns-Amerika via Turkije naar Rusland vervoerd, waarna het naar de Europese markt wordt getransporteerd.
  • “Rusland is een belangrijke locatie, vanwege routes via de Zwarte Zee en door de landen Armenië en Georgië. Ook de Oekraïense haven van Odessa was tot aan de oorlog een doorvoerzone”. 
• Maar niet alle drugs die in Rusland aankomen worden naar andere landen verscheept. Voor het begin van de oorlog in Oekraïne “waren er tekenen dat cocaïne in toenemende mate beschikbaar was op de binnenlandse markt”, aldus Vorobyeva.

Haven van Antwerpen

• Traditioneel gezien komt een groot gedeelte van de cocaïne op de Europese markt binnen via de zeehavens van Antwerpen en Rotterdam, gevolgd door havens in Spanje en Italië. Recentelijk zijn daar havens in onder meer Turkije en op de Balkan bijgekomen.
• De Russische cijfers verbleken echter nog altijd bij die van Antwerpen. Daar werd in 2020 ruim 70 ton cocaïne onderschept, zo blijkt uit cijfers van het Europees waarnemingscentrum voor drugs en drugsverslaving.
  • In Nederland werd dat jaar bijna 49 ton in beslag genomen. Spanje, dat in Europa op de derde plaats staat, onderschepte ruim 36 ton.