De gemeenschap van astronomen in de Verenigde Staten heeft in een rapport haar prioriteiten uit de doeken gedaan voor het komende decennium. Daarin staat onder meer dat de wetenschappers nood hebben aan een hoogtechnologische telescoop die hen moet helpen om “een nieuwe aarde te vinden buiten ons zonnestelsel.”

Om de 10 jaar geven de wetenschappelijke instanties van de VS de National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine de opdracht om de belangrijkste onderzoeksprioriteiten van de gehele astronomie- en astrofysica-gemeenschap in de VS vast te stellen. Het verslag met de doelstellingen voor 2022 tot 2032, getiteld Pathways to Discovery in Astronomy and Astrophysics for the 2020s, is het resultaat van bijna 900 witboeken en meer dan twee jaar discussies binnen een groep van 127 deskundigen. Dat meldt The Verge.

Op zoek naar een nieuwe aarde

In het rapport staat onder meer beschreven dat de introductie van een opvolger voor de James Webb Space Telescope (JWST) een van de belangrijkste prioriteiten is. De JWST was toevallig een prioriteit van de gemeenschap in 2001. Na veel vertragingen en begrotingsproblemen staat de lancering van die telescoop gepland voor december.

“JWST gaat naar een grote verscheidenheid aan planeten kijken, maar die werelden zullen niet op de onze lijken,” zegt Jonathan Fortney van de Universiteit van Californië, die deel uitmaakte van de commissie die het rapport samenstelde. “De grote vlaggenschiptelescoop die wij aanbevelen, zal ingezet worden om systemen (lees: planeten) te verkennen die wel op de onze lijken.”

De telescoop moet de wetenschappers in staat stellen om zogeheten exoplaneten, planeten die om een andere ster dan de zon draaien, te verkennen. Dat is op dit moment zeer moeilijk omdat dergelijke planeten heel ver liggen en meestal onzichtbaar blijven door het felle licht van een naburige ster. De nieuwe telescoop moet daar een oplossing voor bieden. De mastodont zal infrarood, optisch en ultraviolet licht zien in de atmosferen van die planeten.

De droom is om een exoplaneet te vinden met precies de juiste gassen in de atmosfeer, gepositioneerd in de bewoonbare zone van een zonachtige ster – een plek waar het niet te heet en niet te koud is, zodat er water aanwezig kan zijn op het oppervlak van de planeet.

11 miljard dollar

Volgens het rapport kan men nog voor 2030 starten met de ontwikkeling van de telescoop, mits er voldoende investeringen zijn. Bedoeling is om de telescoop in 2040 in gebruik te nemen. De telescoop zou zo’n 11 miljard dollar kosten.

Het rapport beveelt ook aan twee kleinere telescopen te ontwikkelen – één die röntgenstraling ziet en één die ver-infrarood ziet. Voorts wordt er opgeroepen om te investeren in verschillende telescopen op de grond en in ruimtemissies die al in ontwikkeling zijn.

Bedoeling is dat de wetenschappers binnen enkele decennia beschikken over een hele vloot van nieuwe ruimtetelescopen die het meest uitgebreide beeld ooit zullen geven van het heelal.

Eerder dit jaar heeft de NASA zijn plannen uit de doeken gedaan om een telescoop op de maan te bouwen. Bedoeling is om radiogolven te meten die worden voortgebracht door de ‘kosmische middeleeuwen’, de periode die een paar honderd miljoen jaar duurde na de oerknal. (mah)