Geschreven met externe input.

Cybercriminelen beleven gouden tijden. Nooit eerder waren zoveel mensen afhankelijk van het internet en nooit eerder kon een enkele hack zulke verstrekkende gevolgen hebben. Van het onbruikbaar maken van een privé-pc tot het platleggen van een volledige overheidsdienst. Cybercriminelen bedenken steeds vernuftiger manieren om geld te verduisteren of zelfs hele maatschappijen te ontwrichten. En hun clandestiene praktijken nemen alleen maar toe. In dit artikel lees je alles over gijzelsoftware en hoe je je ertegen kunt beschermen.

Wat is gijzelsoftware?

Gijzelsoftware wordt in het Engels ransomware genoemd. Het is een vorm van malware waarmee hackers bepaalde bestanden op je computer kunnen coderen. Je kunt deze bestanden dan zelf niet meer openen en lezen. Hackers houden deze bestanden als het ware gegijzeld. Om weer toegang te krijgen tot je bestanden, heb je een encryptiesleutel nodig. Die willen de hackers je wel geven, mits je daarvoor een geldbedrag betaalt. Dat bedrag maak je bij voorkeur in cryptovaluta naar de cybercriminelen over.

Uit een onderzoek van cyberveiligheidsbedrijf SonicWall blijkt dat we voorlopig nog niet af zijn van deze vorm van oplichting. Sterker nog, het aantal aanvallen met gijzelsoftware heeft de afgelopen jaren een ware vlucht genomen. Vonden er in 2019 nog zo’n 188 miljoen aanvallen wereldwijd plaats, een jaar later waren dat er al ruim 300 miljoen. En in 2021 werd dat aantal nog eens verdubbeld tot ruim 620 miljoen aanvallen. Gijzelsoftware vormt dus een serieus en grootschalig probleem.

Wie worden het vaakst slachtoffer van gijzelsoftware?

Iedereen kan het slachtoffer worden van gijzelsoftware, of je nu een particuliere internetgebruiker bent of een grote multinational. Wel is het zo dat cybercriminelen een voorkeur hebben voor waar zij het meeste geld vandaan kunnen halen. Vermogende bedrijven zijn erg in trek, omdat zij genoeg financiële middelen bezitten om een groot bedrag aan losgeld te kunnen betalen.

Ook bedrijven en instanties die met vertrouwelijke informatie te maken hebben, zijn eerder geneigd om veel losgeld te betalen. Denk bijvoorbeeld aan ziekenhuizen, die het zich niet kunnen veroorloven dat de medische gegevens van hun patiënten openbaar worden gemaakt. Hetzelfde geldt voor individuen die met vertrouwelijke gegevens werken. Ben je gevestigd in een land met een hoog gemiddeld inkomen? Of heb je het niet al te nauw genomen met de beveiliging van je systemen en bestanden? Dan loop je ook een groot risico om het doelwit te worden van ransomware.

Hoe kun je jezelf beschermen tegen gijzelsoftware?

Voorkomen is altijd beter dan genezen. Zeker in het geval van gijzelsoftware, want deze vorm van malware is helaas ontzettend hardnekkig. Je kunt de ransomware wel verwijderen van je systeem, maar dan ben je ook alle bestanden kwijt die de hacker in gijzeling heeft. Je moet dus koste wat kost voorkomen dat je computer geïnfecteerd raakt met ransomware. Dat doe je door de volgende maatregelen te treffen:

Gebruik een VPN

Schakel eerst een VPN in voordat je verbinding maakt met het internet. Je data worden via een versleutelde tunnel naar de VPN-server geleid waardoor hackers ze niet meer kunnen onderscheppen. De VPN zorgt ook voor encryptie van je data waardoor ze voor anderen onleesbaar worden. Ook je online activiteiten zijn niet meer te volgen. Je kunt een VPN gratis downloaden, maar voor een paar euro per maand zit je qua online veiligheid op de eerste rij.

Wees alert op phishing

Wees voorzichtig met het aanklikken van downloadlinks en verzeker jezelf ervan dat de afzender betrouwbaar is. Kijk ook uit met verdachte websites.

Maak een back-up

Maak altijd een back-up van belangrijke bestanden, bij voorkeur in een versleutelde cloud.

Hou je software up-to-date

Voer belangrijke updates uit zodra ze beschikbaar zijn. Vaak bevatten ze belangrijke beveiligingsupdates.

Gebruik sterke en unieke wachtwoorden

Kies bij voorkeur een wachtwoordzin en vermijd het hergebruiken van wachtwoorden voor meerdere accounts.