Wat is Predatorgate juist, en wat worden de gevolgen ervan?

Steeds meer stemmen gaan op dat Kyriakos Mitsotakis, de premier van Griekenland, zou moeten opstappen. De aanleiding is Predatorgate, een afluisterschandaal dat veel wegheeft van het befaamde Watergateschandaal uit de jaren 70.

Waarom is dit belangrijk?

Op 17 juni 1972 werden vijf mannen gearresteerd in het kantoor van de Democratische Partij in het Watergatecomplex. Bob Woodward en Carl Bernstein, beiden journalisten voor The Washington Post, legden de werkelijke toedracht van de inbraak bloot: het kwintet moest in opdracht van toenmalig Amerikaans president Richard Nixon (Republikein) afluisterapparatuur plaatsen en bewijs voor zijn schimmige deals buitmaken. Het achtervoegsel -gate wordt sindsdien gebruikt voor allerlei schandalen te benoemen.

Dat Watergate vaak wordt genoemd als het over Predatorgate gaat, is niet vreemd. In Griekenland lijkt het erop dat een zittend premier, Kyriakos Mitsotakis, een politiek tegenstander laat bespioneren door de binnenlandse inlichtingendienst EYP.

Proloog

De proloog van Predatorgate vond al plaats in april van dit jaar. Toen maakte de Griekse journalist Thanasis Koukakis, die voor CNN Griekenland werkt en onderzoek doet naar financiële misdrijven, bekend dat zijn gsm geïnfecteerd was met Predator. De software, gemaakt door het Noord-Macedonische Cytrox, kan zonder opgemerkt te worden een gsm-toestel infecteren en daarbij camera en microfoon aanzetten en data, inclusief foto’s, video’s en berichten, doorsluizen naar externen.

Predatorsoftware wordt door Cytrox verkocht aan overheden. Onder meer Egypte, Servië, Spanje en Griekenland zijn klant bij het bedrijf. De software is gelijkaardig aan Pegasus, de beruchte spyware ontwikkeld door het Israëlische NSO Group. Pegasus werd al teruggevonden op de gsm-toestellen van zowat elke Europese president, premier of minister, met Emmanuel Macron en Charles Michel al grootste namen.

Pegasus en Predator

Koukakis zag maar één verantwoordelijke voor de spionagehack: de EYP, de Griekse inlichtingendienst. Die komt ook nu weer in the picture. Nikos Androulakis, voorzitter van de socialistische PASOK-partij en Europees Parlementslid, onthulde dat ook zijn gsm geïnfecteerd was met Predatorspyware. Androulakis werd op de hoogte gesteld door het Europees Parlement zelf, dat na een golf van met Pegasus-geïnfecteerde toestellen van parlementsleden en andere Europese toppolitici een systeem in het leven riep waarbij parlementsleden hun gsm’s konden laten checken.

De spionage gebeurde in het najaar van 2021, toen Androulakis nog kandidaat-partijvoorzitter was. Ook hij wijst nu naar de EYP als dader. De inlichtingendienst zelf ontkende de hack van Koukakis niet, en ook nu erkende het dat het de oppositieleider bespioneerde. Premier Mitsotakis verklaarde maandag: “Wat gebeurde was dan wel in lijn met de wet, maar het was fout. Ik was er niet van op de hoogte en zou het dan ook nooit hebben toegestaan.” Toen Mitsotakis op 8 juli 2019 zijn intrek nam in Maximos Mansion, de ambtswoning van de Griekse premier, was een van zijn eerste acties het onderbrengen van de EYP bij de premier zelf.

Het schandaal leidde al tot het ontslag van de topman van de EYP, Panagiotis Kontoleon, en van Mitsotakis kabinetschef en neef Grigoris Dimitriadis. Die laatste blijkt echter een grotere rol in het verhaal te spelen dan aanvankelijk werd gedacht.

Link met Predatorverspreider

Reporters Zonder Grenzen (RSF) maakte namelijk bekend dat Dimitriadis zelf betrokken was bij de aankoop van Predator. De neef van premier Mitsotakis heeft via zijn bedrijf Canalis (dat hij ondertussen terug verkocht) banden met Felix Bitzios, adjunct-beheerder bij Intellexa, het bedrijf dat Predator distribueert in Griekenland. Dimitriadis kon de aantijgingen niet verkroppen en besloot enkele media, waaronder RSF, maar ook Thanasis Koukakis zelf aan te klagen voor laster.

De hele situatie is bijzonder cynisch, aangezien de Griekse regering zelf eerst PASOK-leider Androulakis beschuldigde dat hij de onderzoeksjournalist zou bespioneren met Predator. Dat is bijna onmogelijk, aangezien een licentie 14 miljoen euro kost. Ondertussen maakte Koukakis zelf bekend dat zijn onderzoek naar de situatie de komende dagen zal verschijnen, waarin de banden tussen Mitsotakis’ inner circle en vertegenwoordigers van Intellexa zullen worden blootgelegd.

Hoe dan ook lijkt Predatorgate echt een ding te worden, wat misschien tot het aftreden van premier Mitsotakis kan leiden. Die ziet daar voorlopig nog geen aanleidingen voor.

(fjc)

Meer