Veel werknemers verwachten dat de terugkeer naar de werkvloer hen een psychologische stimulans kan bezorgen en tot een betere balans tussen hun professionele activiteit en het gezinsleven zal leiden. Dat blijkt uit een studie van wetenschappers aan het University College London (UCL) en de Rail Delivery Group, gebaseerd op een enquête bij meer dan 3.000 werknemers in het Verenigd Koninkrijk.

Sommige deskundigen waarschuwen echter dat het dagelijkse pendelen ook schadelijk voor het welzijn kan blijken te zijn.

Pandemie

“Door de versoepelingen van de maatregelen tegen de coronapandemie keren steeds meer mensen naar de werkplek terug”, benadrukt onderzoeksleider Joseph Devlin, professor cognitieve neurowetenschappen aan het University College London.

“In deze groep verwacht 48 procent dat de terugkeer naar de werkvloer tot een betere mentale gezondheid zal leiden, terwijl 46 procent op een betere balans tussen werk en privé rekent. Het pendelen tussen de woning en de werkplek kan een positieve invloed hebben op de cognitieve prestaties, het welzijn en de productiviteit.”

“Het pendelen trekt duidelijke grenzen tussen het gezin en het werk”, verduidelijkt Devlin. “De verplaatsing biedt de werknemer de kans om zich ook mentaal van de ene omgeving naar de andere te begeven. De werkplek levert meer diverse ervaringen op dan het thuiswerk. Er is immers een interactie met andere mensen mogelijk.”

“Hierdoor worden nieuwe herinneringen gecreëerd, waardoor elke dag een uniek karakter krijgt, het geheugen wordt aangescherpt en het risico op het optreden van hersenmist, die tijdens de lockdown zo vaak werd ervaren, wordt verminderd.”

Eerder onderzoek had al aangetoond dat een aantal thuiswerkers op een kunstmatige manier het concept van het pendelen in hun activiteiten probeerden te integreren.

“Sommigen rijden elke dag naar het dorpscentrum voor een kop koffie of maken een wandeling door de buurt”, werd daarbij vastgesteld. “Anderen bleken een aantal vaste rituelen te introduceren om het begin en het einde van de werkdag te markeren.”

Stresserend

Sommige experts waarschuwen echter dat het pendelen ook een negatieve impact op het welzijn kan hebben. “Pendelen kan een bron van stress worden, vooral wanneer langere afstanden moeten worden afgelegd”, voeren zij aan. “Velen zien thuiswerk als een zegen omdat ze niet elke dag de verplaatsing naar hun werkplek moeten maken.”

“Pendelen moet plezierig en productief zijn, waarbij ook een planning en een evaluatie van de werkdag kan worden gemaakt. Vergelijkbare effecten kunnen echter even goed door andere bewuste activiteiten, zoals een wandeling of een andere vorm van lichaamsbeweging, worden bereikt. Niet het pendelen zelf, maar de invulling van de gebruikte tijd is daarbij van belang.”

“Stressvolle verplaatsingen kunnen een negatieve impact op de geestelijke gezondheid hebben. Vrouwen verkiezen vaak thuiswerk, gedeeltelijk omdat ze zich in het openbaar vervoer onvoldoende veilig voelen. Bij het pendelen worden vaak voordelen tegen nadelen afgewogen.”

“Ook de thuissituatie heeft impact op die verplaatsingen. Wanneer de ruimte thuis niet op een professionele bezigheid is afgestemd, zal het pendelen gemakkelijker als een betere optie worden bekeken.

Ten slotte is er ook de keuze van het vervoermiddel. Wanneer de forens naar de werkvloer kan fietsen of wandelen, mag een positieve impact op het welzijn worden verwacht.

Dit wordt echter heel anders voor pendelaars die met hun wagen eindeloos in de files geblokkeerd zitten of zich moeten verplaatsen met overvolle treinen en daarbij ook nog met vertragingen en dure tarieven worden geconfronteerd.

(am)