In zijn jaarlijkse aanval op de superrijken laat de niet-gouvernementele organisatie Oxfam weten dat ‘s werelds miljardairs vorig jaar in totaal gemiddeld 2,5 miljard dollar per dag aan hun fortuin konden toevoegen. Dat is een stijging van 12%, staat te lezen in het rapport “Public good or private wealth?” Ondanks dat betalen de rijken minder belastingen dan ooit tevoren.
Ondertussen werden de 3,8 miljard armsten in deze wereld dagelijks 500 miljoen dollar armer, een daling van 11%. Volgens Oxfam Novib is ook de wereldwijde economische ongelijkheid verder gestegen.
Humanitaire kost van ongelijkheid volgens Oxfam
De humanitaire kost van dit alles – kinderen die niet naar school gaan, ziekenhuizen waar geen geneesmiddelen voorradig zij – blijft enorm. Volgens Oxfam is een dringende transformatie van onze economieën nodig, die universele gezondheidszorg, onderwijs en andere openbare diensten mogelijk maakt.
Dat kan enkel indien bedrijven en de rijksten op aarde belastingen betalen, Enkel zo kan de kloof tussen rijk en arm en man en vrouw op significante manier worden gedicht.
Manier van berekenen van Oxfam stemt tot nadenken
Hoewel Oxfam het zonder meer goed bedoelt, roept de manier waarop de berekening wordt gemaakt elk jaar opnieuw vragen op. Oxfam houdt rekening met het netto vermogen of de activa die iemand bezit. Daar worden dan de schulden van afgetrokken. De ngo haalt deze cijfers bij de bank Crédit Suisse. Doch deze berekening is weinig meer dan een berekening. Wie een huishypotheek afbetaalt is op die manier altijd armer dan iemand die een huur betaalt. Omdat de armen van Pakistan en Bangladesh geen schulden (kunnen) hebben, worden ze niet in de berekening opgenomen. In de VS geldt een systeem waarin het hebben van veel schulden met een goede kredietscore wordt beloond. Net als studenten die lenen om hun studies te betalen bij de ‘rijken’ worden geteld.
De Vlaamse onderwijzer Philippe Clerick maakte al eens voorbehoud bij deze rekenmethode :
Wie iets over rijkdom en armoede wil zeggen, doet er beter aan om naar cijfers van inkomens te kijken. Zo bekeken gaat het voor de armen dezer wereld de goede kant uit. Het aantal mensen dat in extreme armoede leeft (een inkomen van minder dan 1,9 dollar per dag) daalt zowel in absolute als in procentuele cijfers. In 2000 ging het volgens de Wereldbank nog om 30%, nu nog om 10 %. Talloos velen in de warme landen zagen hun inkomen verdubbelen. Een vermogen zullen ze er niet meteen mee opbouwen, maar voor een gezin met drie kinderen maakt het een heel groot verschil of je met 10 euro per dag moet rondkomen, dan wel met 20. En honderden miljoenen gezinnen hebben de laatste vijftien jaar de overgang gemaakt van het ene scenario naar het andere.
Maar de Oxfamconclusies zijn wel degelijk significant en bevestigen wat iedereen al weet: steeds meer geld zit geconcentreerd bij een steeds kleinere groep mensen.