De influencers zijn doorgedrongen tot de beleggingswereld. Dat zorgt voor veel heisa, waarbij het echte probleem vergeten wordt.
Finfluencers zijn influencers die zich richten op finance en beleggen. Ze delen hier op social media info over via posts, video’s en cursussen. Hun succes komt voort uit de toegankelijke aard van hun content, waarmee ze een breed publiek bereiken.
Wilde westen
De hippe finfluencers vallen op in een sector die, zeker bij jongeren, eerder een saai imago had. Bovendien is beleggingsadvies streng gereguleerd, terwijl finfluencers nog amper gereguleerd zijn en dus eerder in het wilde westen opereren. De reacties en analyses kunnen we in drie categorieën opdelen.
Het ‘goede’: finfluencers maken een breed, jong publiek enthousiast over beleggen. Logisch aangezien social media (48%) en opzoekingen op internet (47%) de belangrijkste bronnen van beleggingsinfo zijn voor Gen Z.1 Finfluencers bereiken ook groepen, zoals vrouwen en minderheden, die weinig connectie hadden met beleggen.
Het ‘slechte’: de soms gebrekkige kwaliteit van de content. Volgens een recente studie leidde het advies van 23% van de onderzochte finfluencers tot aanzienlijk hogere returns.2 Helaas zorgde het advies van 56% van de finfluencers voor aanzienlijk lagere returns. Daarnaast zijn de verdienmodellen van finfluencers, zoals reclame en affiliate links, weinig transparant. Een studie wees uit dat hier in 75% van de posts niet duidelijk melding van werd gemaakt.3 Ten slotte is er het ‘lelijke’: bewuste oplichterij. De controversiële FIRE-documentaire van de VRT zit daarbij nog vers in het collectieve geheugen.
Lynchen
Finfluencers merken dat de term aangebrand is en kiezen voor nieuwe namen als ‘finspirator’. Sommigen bekritiseren collega’s, in een poging zich van de slechte connotaties te distantiëren. Weinig verrassend staat de klassieke financiële sector klaar met pek en veren. Een lynchpartij is te makkelijk. Ja, er zitten oplichters tussen de finfluencers. Maar velen zetten zich oprecht in voor financieel onderwijs.
De financiële toezichthouders moeten orde scheppen, maar lopen nog achter de feiten aan. Traditionele financiële spelers zijn evenmin zonder zonde. Vaak brachten ze beleggen op een ontoegankelijke manier, om klanten afhankelijk te houden.
Het echte probleem is de lage financiële geletterdheid. Finfluencers zijn daar slechts een gevolg van. Alle betrokkenen moeten voluit inzetten op financieel onderwijs. Op individueel vlak kunnen we ook bijdragen door het taboe rond geld te doorbreken en er met vrienden, collega’s en familie over te praten.
1 FINRA Investor Education Foundation. ‘Gen Z and Investing: social media, crypto, FOMO and Family.’ CFA Institute: 2023.
2 Ali Kakhbod, Seyed Mohammad Kazempour, Dmitry Lidvan & Norman Schuerhoff. ‘Finfluencers.’ Swiss Finance Institute Research Paper: 2023.
3 Serena Espeute & Rhodri Preece. ‘The finfluencer appeal: investing in the age of social media.’ CFA Institute: 2023.
De auteur Thomas Laureys is freelance financieel auteur en expert, onder meer verbonden aan de Vlaamse Federatie van Beleggers.