Afrika kan een uitgelezen gebied worden voor de volgende generatie lanceerbasissen die de wereldwijde ruimtevaartindustrie zal nodig hebben. Dat zegt een rapport van wetenschappers aan het Obasanjo Space Center in Abuja (Nigeria). De onderzoekers merken op dat Afrikaanse lanceerbasissen zowel wetenschappelijk als economisch een haalbare oplossing zouden kunnen zijn.
‘De ruimtevaart wordt als economische sector steeds belangrijker’, zeggen de onderzoekers Sesugh Nongo, Ngunan Ikpaya en Ikpaya Ikpaya, wetenschappers bij het Nigerian National Space Research and Development Agency (Nasrda). ‘Naast missies naar de maan en Mars ontstaat er ook een enorme vraag aan geostationaire satellieten.’
‘Met die toenemende trafieken rijst er ook behoefte aan nieuwe locaties voor ruimtehavens die eventueel eenvoudiger lanceerprocedures mogelijk zouden kunnen maken en ook op het gebied van kostprijs voordelen zouden kunnen opleveren. Afrikaanse ruimtehavens vormen daarbij een wetenschappelijk en economisch haalbare optie.’
Rotatie aarde
‘De raketbrandstof vertegenwoordigt het hoofdbestanddeel van het lanceergewicht’, stippen de onderzoekers aan. ‘Dat gewicht is grotendeels onafhankelijk van het laadvermogen. De brandstof is verantwoordelijk voor ongeveer 90 procent van de lanceerkosten. Wanneer het mogelijk een aantal maatregelen door te voeren om de behoefte aan brandstof te verminderen, kunnen aanzienlijke besparingen worden gerealiseerd.’
‘Een lanceerbasis in de buurt van de evenaar zou daarbij verschillende voordelen kunnen bieden’, benadrukken de onderzoekers nog. ‘In die regio moet de minste kracht worden ontwikkeld om met een lancering een voorwerp in de ruimte te brengen. Dat heeft te maken met de rotatie van de aarde.’
‘Een stilstaand object beweegt zich op de evenaar ten opzichte van een vaste referentie in de ruimte met een snelheid van bijna 1.700 kilometer per uur. Halverwege de evenaar en de polen is die snelheid al tot 1.200 kilometer per uur teruggevallen. Op de polen zelf zou die boost nagenoeg verwaarloosbaar zijn. Bovendien werpen de koude temperaturen op de polen nog andere problemen voor raketlanceringen op.’
De onderzoekers benadrukken dat de wereldwijde markt voor lanceerdiensten tegen midden dit decennium naar verwachting een waarde van meer dan 30 miljard dollar zal realiseren. De investeringen in de sector nemen jaarlijks met gemiddeld 15 procent toe. ‘Er zijn dan ook tal van geïnteresseerde partijen’, voeren de onderzoekers aan. ‘Niet alleen regeringen en wetenschappers zijn in ruimtevaart geïnteresseerd, want er zijn ook commerciële bedrijven die met satellieten willen werken.’
Equatoriale ruimtehaven
‘Afrika beschikt over verschillende ruimtehavens die nieuw leven ingeblazen zouden kunnen worden om aan deze groeiende vraag naar lanceringen te voldoen’, betogen de wetenschappers. ‘Tot het begin van deze eeuw waren deze ruimtehavens grotendeels voorbehouden aan de grote industriële landen.’
‘Maar daarna zagen ook ontwikkelingslanden zoals Nigeria, India en Zuid-Afrika het potentieel van de aanleg van infrastructuur voor satellietlanceringen als een kans om hun veiligheid te verbeteren en hun economische groei te ondersteunen.’
‘Met de komst van de miniaturisatie in elektronica en andere technologische innovaties zijn de kosten voor de ontwikkeling en constructie van satellieten aanzienlijk gedaald. Daarentegen wordt nog altijd gekeken naar oplossingen om de kosten van de lanceringen verder te verlagen. Een equatoriale ruimtehaven zou hier een deel van de oplossing kunnen zijn.’
(jvdh)