Het Verenigd Koninkrijk heeft geheime noodplannen opgesteld om zijn met Trident-raketten bewapende kernonderzeeërs te verplaatsen in het geval van een Schotse onafhankelijkheid. De duikboten opereren nu vanuit een marinebasis aan de westkust van Schotland. De onderzeeërs zouden naar de Verenigde Staten of zelfs Frankrijk kunnen overgeplaatst worden, bericht de Financial Times.
Noodplan voor kernmacht: Bij Schotse onafhankelijkheid verhuizen Britse kernonderzeeërs naar VS of… Frankrijk
Waarom is dit belangrijk?
De regering van het Verenigd Koninkrijk is fel gekant tegen de Schotse onafhankelijkheid; het vooruitzicht van een mogelijke opsplitsing van de Unie baart Downing Street namelijk ook zorgen op defensief vlak. Zo heeft de Scottish National Party (SNP), die in mei opnieuw aan de macht kwam, beloofd alle kernwapens in een onafhankelijk Schotland te verbieden. Dus ook de Britse.Verschillende hooggeplaatste ambtenaren vertelden de Financial Times dat de verplaatsing van de onderzeeërs slechts één van de moeilijke keuzes is die Britse ministers zullen moeten maken na een eventuele afscheiding van Schotland.
De “nucleaire denkoefening” zou onlangs gehouden zijn. De conclusie ervan was dat het Trident-programma drie opties zou hebben na de vorming van een anti-nucleaire onafhankelijke Schotse staat.
Drie opties
De eerste optie: de onderzeeërs elders op de Britse eilanden onderbrengen. De basis Devonport van de Royal Navy wordt genoemd als de meest waarschijnlijke locatie om Faslane, de huidge locatie aan de Schotse westkust, te vervangen.
De tweede optie is om de nucleaire bases van het VK te verplaatsen naar een bondgenoot, zoals de VS. Binnen dit draaiboek maakt één defensiedeskundige gewag van Kings Bay, in de Amerikaanse staat Georgia; wat reeds de retraite is voor de Atlantische vloot van Trident-onderzeeërs van de Amerikaanse marine. Overheidsdienaren zouden ook de “Franse piste” onderzoeken: Île Longue in Bretagne als uitvalsbasis van Britse kernduikboten. Een belangrijk onderdeel van de Britse defensie gehuisvest door de historische vijand dus …
De derde optie die wordt overwogen, is dat het VK de nucleaire bases van de Royal Navy op hun huidige locatie in Faslane en Coulport op lange termijn huurt. Hierdoor zou de facto Brits grondgebied ontstaan binnen de grenzen van een nieuw onafhankelijk Schotland, aldus ingewijden. Er zou dus moeten onderhandeld worden over een nieuw Brits Overzees Gebied binnen een onafhankelijke Schotse staat, door een ingewijde de piste “Nucleair Gibraltar” genoemd.
Kostenplaatje: 3 tot 4 miljard pond
In een analyse van de denktank Royal United Services Institute, geschreven net voor het referendum over de Schotse onafhankelijkheid in 2014, worden de kosten van een dergelijke verhuizing geraamd op 3 tot 4 miljard pond.
Een verplaatsing van de bases naar de VS is de voorkeursoptie van het Britse ministerie van Financiën, omdat dit minimale kapitaalinvesteringen zou vergen. Maar de Trident-raketten buiten Groot-Brittannië bewaren zou politiek moeilijk kunnen liggen, omdat het waarschijnlijk zou worden gezien als een bedreiging van de soevereiniteit van de defensie.
De optie “Nucleair Gibraltar” – waarbij de bases in een onafhankelijk Schotland blijven, maar door het VK worden teruggeleast – wordt door sommige overheidsdienaren als de meest realistische beschouwd. Dit omdat het Trident-programma dan niet onmiddellijk hoeft te worden gewijzigd na de Schotse onafhankelijkheid.
Het Britse Ministerie van Defensie weigerde officieel commentaar te geven op noodplannen voor een Schotse afscheiding.
Fel gekant tegen kernwapens
Gevraagd naar de Britse rampenplannen, zei de Schotse regering fel gekant te zijn tegen het bezit, de dreiging en het gebruik van kernwapens en dat ze zich inzet voor de veilige en volledige terugtrekking van de Trident-raketten uit Schotland.
Onderhandelingen om de bases na de onafhankelijkheid voor een langere periode te behouden, zullen waarschijnlijk op sterk verzet stuiten van de SNP, die nucleaire ontwapening al decennialang tot een van haar kernpunten – no pun intended – maakt.
Zo zei de SNP voor het referendum van 2014 dat een onafhankelijk Schotland prioriteit zou geven aan een zo snel mogelijke veilige verwijdering van kernwapens. “Dit zou zijn met het oog op de verwijdering van Trident(-raketten, red.) binnen de eerste termijn van het Schotse parlement na de onafhankelijkheid,” klonk het toen.
Deskundigen hebben gesuggereerd dat dit tijdschema zou kunnen worden versoepeld als er effectief besprekingen volgen tussen een onafhankelijk Schotland en het VK over kwesties als valutaregelingen, verantwoordelijkheid voor de nationale schuld en het beheer van de nieuwe grens tussen Engeland en Schotland.
Een langetermijn- of extraterritoriaal compromis over de basis voor de kernraketten zou echter indruisen tegen de diepste overtuigingen van de Schotse eerste minister Nicola Sturgeon. Zij sloot zich als tiener al aan bij de Campagne voor Nucleaire Ontwapening voordat ze lid werd van de SNP. “Net als veel andere Schotten ben ik er altijd ontzet over geweest dat het nucleaire arsenaal van Groot-Brittannië in mijn achtertuin is gehuisvest”, schreef Sturgeon in 2019. (mah)
Lees ook: