In de Champagne hebben wijnboeren kleine varkens ingezet om hun terreinen in goede conditie te houden. De varkens moeten de wijnboeren helpen om onkruid en andere bedreigingen voor hun druiventeelt te bestrijden. De dieren worden beschouwd als een beter alternatief voor de chemische of mechanische bestrijdingsmiddelen die tot nu toe werden aangewend om de wijngaarden gezond te houden.

De varkens werden ingevoerd uit Nieuw-Zeeland en werden vorig jaar bij een eerste test in de wijnstreek van Bordeaux ingezet.

Grondig en precies werk

“Uit de eerste tests is gebleken dat de dieren grondig en precies werk leveren”, verduidelijkt wijnadviseur Olivier Zebic tegenover het persbureau Agence France Presse (AFP). “De varkens snuffelen door de aarde en liquideren alle onkruid, meeldauw en andere schimmels. Bovendien zorgen de dieren met hun gewroet voor de noodzakelijke beluchting van de bodem.”

“De varkens zijn wellicht een betere keuze dan de inzet van schapen, die eerder als een milieuvriendelijke oplossing naar voor werden geschoven, maar in werkelijkheid ongewenste planten alleen maar trimmen. De Nieuw-Zeelandse kunekune-varkens daarentegen draaien elke kluit gras om en eten zelfs de wortels op, waardoor elke potentiële nieuwe groei van onkruid wordt gestopt.”

De kunekune-varkens, die een gewicht van ongeveer 40 kilogram hebben, laten daarentegen de waardevolle regenwormen ongemoeid. Bovendien kunnen ze hun hoofd niet hoog genoeg optillen om aan de bladeren en takken van de wijnstokken te knabbelen. “De inzet van de varkens leidt tot een bijzonder aanzienlijke vermindering van het gebruik van chemische behandelingen”, benadrukt Zebic nog.

Klimaatneutrale ambities

Het experiment met de kunekune-varkens vond plaats in de wijngaard van Jean-Etienne Bonnaire in Cramant, iets ten zuiden van Epernay. “Niet alles kan met varkens worden opgelost”, erkent Bonnaire, eigenaar van een wijngaard met een oppervlakte van 22 hectare. “Maar de inzet van de dieren vormt wel een aanvulling op onze ambities om bij de wijnbouw naar biologische methodes over te stappen.”

Bonnaire werkt al langer zonder het gebruik van herbicides, maar het wieden gebeurde tot nu toe met behulp van machines met een dieselmotor. Het gebruik van fossiele brandstoffen vergroot niet alleen de ecologische voetafdruk van de wijngaard, maar de machines bleken ook de grond plat te drukken, met het risico dat de planten werden beschadigd.

“De kunekune-varkens blijken vooral een extra hulpmiddel voor de aanpak van moeilijk gelegen percelen”, beklemtoont Bonnaire. “Onder meer leveren ze uitstekende diensten op de hellingen, waar we door stormen jaarlijks vier tot vijf centimeter bodem verliezen.”

Maxime Toubart, voorzitter van de Union des Maisons de Champagne, zegt wel te twijfelen of het praktisch haalbaar zal zijn om op grote schaal met de kunekune-varkens te werken. Adviseur Zebic merkt echter op dat het in de toekomst mogelijk zou kunnen zijn om de varkens achtereenvolgens op verschillende wijngaarden in te zetten.

Volgens hem kunnen de kunekune-varkens een belangrijke bouwsteen vormen voor de doelstelling van de regionale champagne-industrie om tegen eind dit decennium 100 procent klimaatneutraal te kunnen functioneren.