Wereldwijd maken minstens vijfenzeventig landen actief kunstmatige intelligentie – zoals gezichtsherkenning – voor allerlei controledoeleinden. Dat blijkt uit een studie van wetenschappers van de Carnegie Endowment for International Peace. Het onderzoek toont dat een groeiend aantal landen het leidende voorbeeld van China volgt en kunstmatige intelligentie inzetten om hun burgers te controleren.

De onderzoekers wijzen er daarbij op dat de lijst niet alleen autocratische regimes vermeldt. Ook democratieën zoals de Verenigde Staten en Frankrijk zijn immers in de index opgenomen.

Huawei

“Chinese technologiebedrijven onder aanvoering van Huawei en Hikvision zijn toonaangevende leveranciers van intelligente bewakingstechnologieën aan landen over de hele wereld,” benadrukt onderzoeksleider Steven Feldstein, professor politieke wetenschappen aan de Boise State University in de Amerikaanse staat Idaho.

“Maar ook ondernemingen zoals NEC Corporation uit Japan en Cisco, IBM en Palantir uit de Verenigde Staten zijn op deze markt prominent aanwezig. Deze bedrijven bieden een breed scala intelligente technologieën met betrekking tot de openbare veiligheid aan.”

“Ik hoop dat de burgers diepgaande vragen zullen stellen over de toepassing van deze technologieën.”

Een groot deel van de betrokken technologieën hebben betrekking op het concept van de intelligente stad. Daarbij installeren gemeentelijke overheden een reeks geconnecteerde sensoren, camera’s en andere apparaten om informatie te verzamelen. Huawei is een toonaangevende leverancier van dergelijke platforms.

“Deze systemen kunnen worden ingezet om de verkeersstromen te beheren of energiebesparingen te realiseren,” erkent Feldstein. “Maar in toenemende mate worden deze toepassingen ook gebruikt voor het publieke toezicht en beveiliging.”

Democratieën

De onderzoeker voegt eraan toe verrast te zijn dat een groot aantal democratische regeringen in Europa en elders in de wereld eveneens in dergelijke toepassingen zwaar investeren. Voorbeelden zijn gezichtsherkenning, geautomatiseerde grenscontroles en algoritmes die moeten voorspellen wanneer misdrijven zouden kunnen plaatsgrijpen.

“Het onderzoek toont dat iets meer dan de helft van de geavanceerde democratieën van de wereld deze toepassingen op lokaal of nationaal niveau inzet,” werpt Feldstein op. Hij vernoemt onder meer ook Brazilië, Duitsland, India en Singapore.

“Ik dacht dat deze praktijken vooral zouden kunnen worden opgetekend in de Golfstaten of naties zoals China,” oppert de wetenschapper.