De Europese Unie hield gisteren een laatste stemming over de Natuurherstelwet, waarbij de EU-regeringsleiders uiteindelijk een meerderheid vonden om de wet aan te nemen. In België moeten nu de regio’s met plannen komen om de wet uit te voeren. En daar blijven onenigheden over bestaan bij de potentiële regeringspartners in de Vlaamse regering.
De context: Oostenrijk maakte een bocht, en stemde toch voor de Natuurherstelwet. Daardoor worden de regels effectief strenger.
- Volgens de doelstelling moet tegen 2030 minstens 20 procent van de land- en zeegebieden in Europa hersteld zijn. Tegen 2050 moeten dan alle ecosystemen waar herstel nodig is, aangepakt zijn.
- In België is dat een regionale bevoegdheid, dus de Vlaamse regering dient dit nu om te zetten in beleid. De prioriteit ligt daarbij op de beschermde Natura 2000-gebieden.
- Bij de Europese stemming onthield België zich. Terwijl de federale en de Brusselse regering voorstander waren, was de Vlaamse regering dat niet. Minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) vreest dat de wet te streng is. Het zou voor Vlaamse bedrijven moeilijker zijn om nog vergunningen te krijgen, doordat bijvoorbeeld uitstootnormen scherper worden.
- Daarom stemde ook cd&v tegen, toen de Natuurherstelwet voorlag in het Europees Parlement. Zij trekken zich dan weer het lot van de boeren aan, die al eerder betoogden tegen de wet. De Europese Commissie zwakte de tekst al wat af, maar de boerenprotesten bleven komen.
- Die afzwakking gaat vooral over het engagement die de lidstaten aangaan. Zo zijn de natuurinspanningen niet bindend, maar gaat het om een inspanningsverbintenis. Daarbij moeten landen aantonen dat ze wel alles in het werk gesteld hebben om natuur terug te brengen, maar het wordt hen minder aangerekend als dat niet lukt. Landen en regio’s mogen daarbij rekening houden met economische factoren. En buiten de Natura 2000-gebieden is het dan ook niet verplicht om aan natuurherstel te doen als het te bouwen project het algemeen belang dient, zoals een windmolenpark.
Flexibiliteit en interpretatie
Om te volgen: De regeringsonderhandelingen voor de Vlaamse regering krijgen daardoor een lastig dossier erbij.
- Voor Vooruit is het duidelijk: de implementatie van de Natuurherstelwet moet er zo snel mogelijk komen. Dat vertelt Bruno Tobback (Vooruit) aan De Standaard. Hij volgde voor de partij het dossier op. “We rekenen erop dat de Vlaamse regering nu op een constructieve manier met deze wetgeving aan de slag gaat. Hoe sneller Vlaanderen werk maakt van een duidelijk en uitgebreid natuurherstelplan, hoe sneller er voor alle spelers duidelijkheid komt en een goede uitvoering van de natuurherstelwet kan worden verzekerd”.
- Ook verschillende verenigde natuurorganisaties rekenen op daadkracht. “We verwachten van de verschillende regio’s dat ze hun verantwoordelijkheid nemen en het ambitieniveau voldoende hoog leggen”, is daar te horen.
- Volgens Tobback is de bijsturing van de oorspronkelijke tekst een goede zaak. “Voor Vlaanderen biedt het alvast de nodige flexibiliteit om rekening te houden met uiteenlopende sociale, economische en culturele behoeften, regionale en lokale kenmerken en bevolkingsdichtheid”.
- De openstaande vraag daarbij: zijn N-VA en cd&v het daarmee eens? Nadat Vooruit met een stapel breekpunten kwam, ook op Vlaams niveau, dient er zich misschien wel een nieuw breekpunt aan.
- Want juist door die nieuwe tekst kan de wet ruim geïnterpreteerd worden. Wat nu precies een goede economisch argument is om een stuk natuur toch op te offeren voor een investering, blijft nu open. Daardoor hoeft het opgestelde Vlaamse Natuurherstelplan minder strak te zijn.
- En dus heeft Vlaams informateur Bart De Wever (N-VA) een extra dossier op zijn bord. Dinsdagmiddag wil hij een startnota bezorgen aan Melissa Depraetere (Vooruit) en Sammy Mahdi (cd&v). Die moet de basis vormen van de daaropvolgende regeringsonderhandelingen. Depraetere en Mahdi moeten die startersnota dan eerst wel goedkeuren.
- Demir van haar kant gaf aan dat ze hoopt om haar regeringswerk “op een of andere manier voort te zetten”. Voorlopig lijkt de kans zeker bestaande dat ze dat ook zal kunnen doen.
