In een interview met het CBS-programma “Face The Nation” afgelopen zondag had Mohammed El-Erian, vooraanstaand economisch adviseur van Allianz, het over de huidige economische zorgen en de inflatie. “De situatie in Oekraïne is een spelbreker en bemoeilijkt de taak van de centrale banken”, klonk het. De econoom vreest een recessie als de Fed te hard optreedt.
“De Fed staat voor een moeilijke keuze. De inflatie is hoog en zal stijgen als gevolg van wat er in Oekraïne gebeurt (…). De Fed heeft te laat gereageerd en heeft nu geen goede beleidsopties meer”, aldus de adviseur.
Wall Street-bank Goldman Sachs heeft onlangs haar prognose aangepast: de kans dat de VS in een recessie terechtkomen is nu 20 procent. “Er wordt momenteel gesproken over zeven renteverhogingen. Maar de economie kan het niet aan. Als we zeven stijgingen moeten verteren, gaan we in recessie. Dit is de prijs die wij moeten betalen voor onze achterstand”, betreurt de econoom.
Deze week komen de bestuursleden van de Federal Reserve samen om het monetaire beleid te bespreken. El-Erian verwacht dat de Amerikaanse centrale bank de rente zal verhogen met 25 basispunten. Bedoeling is om de hoge inflatie te temperen. Die kwam in februari uit op maar liefst 8 procent. De VS worden nu ook hard getroffen door de stijgende energieprijzen, net als Europa.
Voor de econoom heeft de Fed tot nu toe de verkeerde beslissingen genomen. Hij haalt daarbij een recent voorbeeld aan: “We bevinden ons in een absurde situatie: vorige week, toen de inflatie 7,9 procent bedroeg, injecteerde de Fed nog steeds geld in de economie. Dat geeft je een idee van hoe onevenwichtig het beleid is geweest.”
El-Erian wijst met de vinger naar het soepele geldbeleid dat de balans van de Fed dramatisch heeft doen toenemen tot zo’n negen biljoen dollar. Verwacht wordt dat de centrale bank haar opkoopprogramma zal stopzetten en de rente zal verhogen, juist om een einde te maken aan dit eindeloze schuldenbeleid. Maar de oorlog in Oekraïne en de dreigende energiecrisis plaatsen de Fed in een lastig parket.
Impact oorlog in Oekraïne op het beleid
De econoom is zich ervan bewust dat de Fed niet langer alle troeven in handen heeft, maar zij moest volgens hem sneller handelen. Hij herinnert eraan dat de Fed “tot eind november heeft gewacht om de inflatie niet langer als tijdelijk te bestempelen”.
El-Erian denkt dat de inflatie tegen de zomer tot 10 proceent zal stijgen. En de vraag is wanneer het zal afnemen: de energiecrisis en de logistieke crisis zijn gekoppeld aan onvoorspelbare verschijnselen, waaronder de oorlog in Oekraïne en de coronapandemie. De gezondheidscrisis is nog niet voorbij, ondanks het nultolerantiebeleid in China. Een beleid dat gisteren heeft geleid tot een lockdown van Shenzhen, de techhub in China. In die stad wonen 17,5 miljoen inwoners.
“We kunnen stagflatie – hoge inflatie in combinatie met stagnerende groei – niet meer vermijden, maar we kunnen zeker een recessie afwenden en dan kunnen we snel weer opveren”, aldus El-Erian.
Janet Yellen, de Amerikaanse minister van Financiën, heeft al gezegd dat ze voor de komende 12 maanden aanzienlijke inflatie verwacht. “Ik denk dat ze gelijk heeft”, merkte de adviseur op. “Dit hebben we niet meer gehad sinds de jaren 70. Daarenboven zullen de stijgende energie- en voedselprijzen voornamelijk de meest kwetsbaren hard in hun portefeuille treffen.”
(evb)