Tijdens de Syrische burgeroorlog zijn minstens 336 chemische aanvallen uitgevoerd. Daarbij zijn honderdduizenden slachtoffers gevallen. Dat blijkt uit een studie van onderzoekers aan het Global Public Policy Institute in Berlijn. Het rapport merkt op dat Syrië meer chemische aanvallen heeft gekend dan tot nu toe was verondersteld. De onderzoekers Tobias Schneider en Theresa Lütkefend benadrukken echter dat het werkelijke aantal incidenten wellicht nog aanzienlijk hoger lag.

Tevens beklemtonen Schneider en Lütkefend dat nagenoeg alle aanvallen het werk waren van de troepen van het regime van de Syrische president Bashar al-Assad.

Burgerbevolking

“Ongeveer 2 procent van de chemisch aanvallen in Syrië moeten worden toegeschreven aan de terroristische beweging Daesh,” betogen Schneider en Lütkefend. “Het regime van president Bashar al-Assad was echter verantwoordelijk voor 98 procent van de aanvallen. De aanvallers maakten gebruik van chloorgas, sarin en zwavelmosterdgas.”

“Het is duidelijk dat het Syrische leger consequent de burgerbevolking viseerde in plaats van rebellenposities aan de frontlinies aan te vallen. De aanvallen bleven ook doorgaan nadat het Syrische regime een akkoord had gesloten om zich van zijn chemisch wapenarsenaal te ontdoen.”

Augustus 2013 leek een keerpunt in de chemische oorlogsvoering in Syrië te zijn. “Toen waren bij een aanval met sarin buiten Damascus meer dan 1.400 mensen gedood,” aldus het rapport. “Toenmalig Amerikaans president Barack Obama had daarop militaire actie van de Verenigde Staten tegen Syrië aangekondigd.”

“In werkelijkheid startte de Amerikaanse regering onderhandelingen met Rusland. Dat leidde tot een resolutie waarin Syrië de oproep kreeg zich te ontdoen van zijn chemische wapens. Een jaar later kondigden de Verenigde Staten aan dat de chemische wapens van Syrië waren vernietigd. Maar chloor was geen onderdeel van de overeenkomst.”

Helicoptervloot

“In tegenstelling tot andere producten die onder het verdrag vallen, zoals sarin en mosterdgas, is chloor een stof die ook in het dagelijks leven diverse toepassingen kent,” aldus de onderzoekers. “Chloor wordt onder meer gebruikt in schoonmaakmiddelen en de waterzuivering.”

Desondanks benadrukte het Amerikaans ministerie van buitenlandse zaken dat chlooraanvallen een schending vormden van de Chemical Weapons Convention. Dat verdrag verbiedt het gebruik van chemische wapens in oorlog verbiedt. Ook Syrië heeft dat akkoord ondertekend. “Nochtans is gebleken dat 91,5 procent van de aanvallen de voorbije zeven jaar met chloorbommen werden uitgevoerd,” zegt het rapport.

Het rapport roept de Verenigde Staten en de internationale gemeenschap in te grijpen. “Zij moeten elk apparaat viseren dat het gebruik van chemische wapens mogelijk zou maken,” aldus de onderzoekers. Het rapport wijst daarbij vooral naar de Syrische helikoptervloot, die een cruciale rol heeft gespeeld bij het uitvoeren van de aanvallen.

De samenstellers hopen dat hun studie ook bewijsmateriaal zou kunnen vormen bij een eventueel proces tegens het regime van Assad wegens oorlogsmisdaden. De Syrische president lijkt echter steeds meer uit zijn diplomatieke isolement los te komen.

“We hebben geleerd wat chemicaliën een lichaam aandoen,” getuigen nochtans artsen en hulpverleners die vele slachtoffers hebben bijgestaan. “Klassieke bombardementen kunnen een zwaar psychologisch effect hebben. Chemicaliën brengen echter een ander soort angst met zich mee. Men kan de aanvallen duidelijk als een psychologische marteling bestempelen.”