Sinds 1 mei neemt de vrijwillige motivatie om de coronamaatregelen in ons land te volgen, weer licht toe. Dat blijkt uit een nieuwe update van de motivatiebarometer van de Universiteit Gent.

Sinds het begin van de zogenaamde ‘lockdown light’ brengt een groep psychologen de motivatie bij de bevolking in kaart. Sinds 19 maart namen al 28.678 mensen deel aan de ‘Hoe stel jij het in uw kot’-studie. Er is specifieke aandacht voor twee types van motivatie. Enerzijds de vrijwillige motivatie, die meet of respondenten de maatregelen willen volgen omdat ze er achter staan. Anderzijds is er de ‘moet’-ivatie, wat betekent dat de respondenten de regels volgen om kritiek of een boete te vermijden.

Waar de vrijwillige motivatie met 81 procent in het begin erg hoog lag, leek dat percentage de afgelopen weken in vrije val. Het dieptepunt kwam er vorige week woensdag, toen nog iets meer dan de helft van de ondervraagden aangaf pal achter de regels te staan. Het communicatief fiasco na de Nationale Veiligheidsraad enkele dagen voordien had daar ongetwijfeld mee te maken.

Duiding geven

Intussen is de vrijwillige motivatie echter licht gestegen tot 58 procent en de ‘moet’-ivatie gedaald. Professor Maarten Vansteenkiste kijkt daarom naar de regering. ‘Sinds eind vorige week, op het ogenblik dat de verwarring rond de mondmaskers was uitgeklaard, werd de overheidscommunicatie opnieuw als meer motiverend ervaren. De duiding bij het waarom hiervan, deed de bevolking stilstaan bij haar motivatie.’

Tegelijk volgt er een waarschuwing voor premier Sophie Wilmès (MR). ‘De communicatie vanuit de Nationale Veiligheidsraad is een motivationeel scharniermoment’, zegt Vansteenkiste. Hij wijst op de dalingen van de vrijwillige motivatie in de nasleep van de persconferentie. ‘Hoewel de overheid de bevolking terecht opriep om vol te houden, is er meer nodig. De overheid moet communiceren op een manier dat de bevolking het de moeite vindt om op eigen initiatief vol te houden’, zegt hij.

De onderzoekers geven enkele tips aan de overheid:

• Organiseer drie verschillende persconferenties, telkens in een andere landstaal. Houd deze beperkt tot een kwartier.
• Wees transparant over de criteria waarop het handhaven, versoepelen of verstrengen van de maatregelen gebaseerd wordt.
• Toon dankbaarheid naar de bevolking. Dat was een krachtige opener tijdens de vorige persconferentie. Spreek nu specifieke doelgroepen aan.