Geschreven met input van Dawson Group
Bij de strijd tegen het coronavirus speelt koeling een belangrijke rol. Zo moest een Aalterse start-up in ijltempo meer dan 150 medische koelkasten leveren aan vaccinatiecentra. Het leverde geen problemen op. Dit terwijl het vaccineren op het Victoriameer gebeurt met schamele bootjes en koelboxen. De kunst is dan ook om de vaccins bij de bevolking te krijgen vooraleer ze bederven. Bij ons verloopt het allemaal wat vlotter, maar de kennis op het gebied van tijdelijke koelondersteuning is hier dan ook heel groot.
Veel expertise op het gebied van tijdelijke koelondersteuning
Een van de bedrijven die gespecialiseerd is in tijdelijke koelondersteuning is Dawsongroup Benelux. Dit bedrijf heeft meer dan 80 jaar ervaring in koel- en vriestransport en biedt talloze koel- en vriescellen aan die meteen kunnen worden geleverd. Met mobiele koelcellen bieden ze tijdelijke koelondersteuning en bovendien voldoen de koelcellen aan diverse normeringen. Dergelijke koelcellen zijn er in de meest uiteenlopende uitvoeringen en dit met opslagcapaciteiten tot 72 europallets.
Ook voor de farmaceutische industrie levert Dawsongroup Benelux passende oplossingen. Deze sector heeft natuurlijk volledig andere noden. Waar klassieke koelcellen bijvoorbeeld tot -25°C koelen, moeten sommige coronavaccins op -70°C worden gekoeld. Dit is geen probleem voor vriescontainers, zoals de SuperFreezer, die ook kunnen worden ingezet voor onder meer het bewaren van bloedplasma.
Logistieke nachtmerrie in Afrika
Waar de westerse wereld niet meteen tegen koelproblemen aanloopt, is een koelcel huren in Afrika veel minder evident. Niet alleen de vaccins komen er mondjesmaat binnen, afhankelijk van de goodwill en het vaccinnationalisme van de rijkere landen, maar ook koelen is er een groot probleem. Daarom geeft men in Afrika sowieso de voorkeur aan het vaccin van AstraZeneca dat relatief goedkoop is en weinig koeling vergt.
Een voorbeeld van hoe het er in de praktijk aan toegaat, vinden we in Oeganda. Daar komen de vaccins in een koelkast in Kampala terecht. Vervolgens worden ze in een koelbox gestopt en vaart de bootsman uit. Ongeveer dertig dosissen zitten er in zo’n koelbox. Met wat geluk is er verder op het Victoriameer een lokaal ziekenhuisje met een eigen koelkast. Het gaat dan vrijwel altijd om een zogenaamde solarkoelkast, een koelkast op zonne-energie. Nadien krijgen enkele grijze heren, gezondheidspersoneel, leraren en mensen met een aantal onderliggende problemen hun prik. Ook in Oeganda heeft men een voorrangsysteem bedacht.
Het grootste probleem is dat het niet mogelijk is om de vaccins voorbij de solarkoelkast en verder landinwaarts te krijgen. Daarom moeten mensen uit verafgelegen kleine dorpjes zelf hun tocht naar een van de weinige kleine ziekenhuizen organiseren. De lokale bewoners regelen dan een boot, een bootsman en brandstof en samen delen ze de kosten, maar dan nog kost het elk van hen al snel een vijfde van een maandloon. Zelfs al zijn de vaccins gratis, dit is voor velen moeilijk betaalbaar.
Vervolgens moeten ze na acht weken nog eens terugkomen voor een tweede prik, hoewel het maar de vraag is of er dan wel voldoende vaccins zullen zijn. In België leggen we op basis van wiskundige formules alvast veiligheidsvoorraden aan om leveringsproblemen op te vangen en hoe dan ook een tweede prik te kunnen toedienen, maar daar heeft men in Oeganda helemaal de koelcapaciteit niet voor. Het organiseren van de tweede prik belooft er nog moeilijker te worden.
Afrika zal worden gevaccineerd
Ooit komt het besef dat de wereld Afrika minstens uit eigenbelang moet vaccineren. Zolang Afrika onveilig blijft, blijft ook de rest van de wereld onveilig. Het is iets waar Marc-Alain Widdowson, directeur van het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen, recent nog op hamerde. Intussen zijn de eerste ladingen van het COVAX-programma, een initiatief van onder meer de WHO om vaccins in arme landen te verspreiden, al aangekomen. Ook tijdelijke koelondersteuning zal zich vroeg of laat opdringen. Voor Afrika komt deze ondersteuning liever vroeg dan laat.
