Een doorgedreven beleid tegen de klimaatverandering zal de vraag naar olietankers gevoelig doen teruglopen. De problematiek heeft een impact op investeringsbeslissingen die momenteel op stapel staan. Dat is de boodschap van een rapport van consulent Maritime Strategies International (MSI) voor de European Climate Foundation.
Indien de wereld de ambities van de Klimaatakkoorden van Parijs wil naleven, dreigen volgens het rapport een aantal olietankers vroegtijdig voor verschroting naar de afbraakwerven te zullen moeten worden afgevoerd. De Klimaatakkoorden willen de opwarming van de aarde beneden de grens van anderhalve graad Celsius behouden.
Overschot aan capaciteit
“De vraag naar de schepen zal midden van deze eeuw met een derde zijn afgenomen,” zegt Stuart Nicoll, auteur van het rapport. “De maatregelen tegen de klimaatverandering zullen de vraag naar fossiele brandstoffen immers doen dalen. De implicaties voor het maritieme vervoer van petroleum lijken aanzienlijk.”
“Er dreigen vooral belangrijke problemen voor partijen in die in overschot aan toekomstige transportcapaciteit hebben geïnvesteerd. Een wereldwijde verschuiving naar duurzame energie, dreigt dan ook een grote hoeveelheid kapitaal teniet te zullen doen.”
“Maar niet alleen de olietankers lijken de gevolgen van de strijd tegen de klimaatverandering te zullen voelen,” waarschuwt Nicoll. “Ook het vervoer van droge bulk zal de impact ervaren. Men voorspelt immers ook een halvering van de handel in steenkool, die een groot deel van het vervoer van droge bulk voor zijn rekening neemt.”
“Deze sector heeft echter wel de mogelijkheid om naar alternatieve ladingen – zoals graan – over te schakelen. De klimaatverandering biedt anderzijds ook enige groeicapaciteit voor het transport van houtpellets of biobrandstoffen. In het algemeen hebben de meeste hernieuwbare energiebronnen – zoals windenergie of zonnekracht – echter geen transportcapaciteit nodig.”
“Investeerders moeten hun financiering reserveren voor de meest efficiënte schepen,” betoogt Nicoll. “Eenheden met een zwaar ecologisch gewicht kunnen best worden afgestoten.”
Groei
Het rapport wijst ook naar recente studies, die waarschuwen dat een beperking van de opwarming van de aarde tot anderhalve graad Celsius een duidelijke verschuiving in politieke wil, financiering en gedrag zal vereisen. Met het behoud van de huidige infrastructuur voor fossiele brandstoffen zullen die ambities niet realiseerbaar zijn. Daarom keek het rapport ook naar een potentiële verhoging met twee graden Celsius, die de Klimaatakkoorden van Parijs als een absolute bovengrens naar voor schuiven.
“De verschillende scenario’s kunnen tot een aantal afwijkende resultaten leiden,” erkent Nicoll. “Men moet echter beseffen dat het concept van de gestage groei van vrachtcapaciteit – dat tot nu toe het fundament van de sector is geweest – moet worden opgeborgen. Geen enkel scenario laat toe dat deze trend zou kunnen worden verder gezet.”
Diverse milieucampagnes hebben bij banken en andere grote investeerders al aangedrongen afstand te nemen van rederijen met een grote afhankelijkheid van de handel in fossiele brandstoffen. Volgens de organisatie Share Action zouden investeerders niet meer mogen samenwerking met veladers die 30 procent van hun omzet uit steenkool halen.
“Dat verbod zou betrekking hebben op de meeste beursgenoteerde bedrijven die gespecialiseerd zijn in het vervoer van droge bulk,” benadrukt Nicoll. “Door de lange levensduur van de schepen zal een koolstofarme transitie een bijzonder reële bedreiging vormen voor rederijen die afhankelijk zijn van transport van fossiele brandstoffen.”
Ook Johannah Christensen, directeur van het Global Maritime Forum, bevestigt dat de overgang naar een koolstofarme toekomst onvermijdelijk gevolgen zou hebben voor de industrie. Bij strategische beslissingen over de toekomst moet de sector volgens haar dan ook rekening houden met de implicaties van de energietransitie voor de scheepvaart.