Netbeheerder Elia heeft zondag de resultaten bekendgemaakt van de zogenoemde CRM-veiling, die de elektriciteitsbevoorrading moet verzekeren vanaf 2025, wanneer de kerncentrales in Doel en Tihange dichtgaan volgens de huidige planning van de kernuitstap.
De veiling moest onder meer uitmaken welke bedrijven subsidies kunnen krijgen voor de bouw van gasgestookte elektriciteitscentrales. Van de begunstigde installaties wordt dan verwacht dat ze extra stroomcapaciteit ter beschikking stellen wanneer het elektriciteitsnetwerk onder druk komt te staan.
Voor twee grote projecten van de Franse energiereus Engie Electrabel, nieuwe gascentrales in Vilvoorde en Awirs (Luik), gaat die subsidiekraan nu open. Beide gascentrales zouden goed zijn voor elk zowat 800 megawatt.
Toeval of niet: Engie Electrabel is ook de uitbater van de Belgische kerncentrales. De subsidies voor nieuwe gascentrales om de kerncentrales te vervangen zijn zo ook netjes communautair verdeeld: een Vlaamse (Vilvoorde) en een Waalse (Luik) centrale.
Ook de energiebedrijven Tessenderlo, Luminus en Eneco dongen mee naar de subsidies voor nieuwe gascentrales, maar hun projecten haalden het niet.
Veiling
“Hoeveel subsidie hebt u nodig om een gascentrale, warmtekrachtcentrale, batterijpark of ander alternatief voor de kerncentrales rendabel te maken?” Dat was de vraag die vanuit de federale regering gesteld werd aan de verschillende grote stroomspelers in de markt.
De kandidaten moesten bieden, in een veiling die een maand geleden afliep, op een zo laag mogelijk bedrag dat de overheid hen zou “moeten” toestoppen. Daarbij gaat het niet over peanuts: er zijn honderden miljoenen euro’s aan subsidiestromen mee gemoeid.
Het selectieproces heet technisch CRM of capaciteitsremuneratiemechanisme. Er werden uiteindelijk 40 projecten geselecteerd, met een capaciteit van alles samen bijna 4.448 megawatt:
- De twee te bouwen gascentrales van Engie Electrabel zijn goed voor 36 procent.
- Bestaande sites leveren 56 procent.
- Projecten rond vraagbeheer (afschakeling) zijn goed voor 7 procent.
- Batterijprojecten moeten de resterende 1 procent capaciteit leveren.
Vergunningen
Vraag is nu of de twee nieuwe gascentrales van Engie Electrabel de nodige vergunningen kunnen binnenhalen. Een hele reeks actiegroepen bereiden juridische acties voor. En de Vlaamse regering toonde zich niet al te happig om een nieuwe gascentrale in Vilvoorde toe te laten.
Vlaams minister van Energie Zuhal Demir (N-VA), die ook bevoegd is voor Omgeving, weigerde eerder deze maand ook al de milieuvergunning voor een nieuwe gasgestookte elektriciteitscentrale in Tessenderlo, die naast de bestaande gascentrale zou komen.
Reactie Groen
“De succesvolle veiling door Elia is erg goed nieuws voor energiebevoorrading gezinnen en bedrijven. Ons land neemt hiermee opnieuw een belangrijke horde richting 100 procent hernieuwbare energie”, zo reageerde Groen-voorzitster Meryem Almaci.
Gasgestookte centrales stoten nochtans veel meer CO2 uit dan kerncentrales. Maar volgens Groen is dat een noodzakelijk kwaad in de overgang naar volledig hernieuwbare energiebronnen zoals wind- en zonne-energie.
Georges-Louis Bouchez, voorzitter van regeringspartij MR, gaat echter op de rem staan.