Joe Biden, de president van de Verenigde Staten, zal geen kandidaat meer zijn voor een tweede ambtstermijn. Dat maakte hij zelf bekend via een mededeling op X. De Democratische partij moet nu op zoek naar een nieuwe kandidaat voor de presidentsverkiezingen op 5 november.

In het nieuws: Joe Biden gooit, na aandringen van zijn partij, de handdoek in de ring.

• “Het is de grootste eer van mijn leven geweest om te dienen als jullie president. En terwijl het mijn bedoeling was om me herverkiesbaar te stellen, geloof ik dat het in het beste belang is van mijn partij en het land om me enkel te focussen op het vervullen van mijn taken als president voor het verdere verloop van mijn termijn”. Dat is de essentie van de boodschap van Biden, in een brief aan de Amerikanen.
• Hij zegt het land te zullen toespreken in de aankomende week, om verdere details te geven bij zijn beslissing. Biden bedankt vicepresident Kamala Harris “om een buitengewone partner te zijn in al dit werk”. Hij bedankt ook het Amerikaanse volk “voor het geloof en het vertrouwen dat jullie in mij stelden”.
• Met de mededeling komt er een einde aan de onzekerheid rond de vraag of Biden het zou kunnen halen van Republikeins presidentskandidaat Donald Trump. Na een rampzalig debat met Trump, waarin Biden een vermoeide en verwarde indruk maakte, groeide bij de Democraten het idee dat Biden te oud was om te kunnen winnen.
• Bidens team deed er alles aan om die perceptie weg te halen. Vicepresident Harris bleef achter hem staan. Er werden verklaringen en excuses gezocht: een jetlag en een verkoudheid zouden de boosdoeners zijn.

Stemmen klonken steeds luider

Terugblik: Terwijl Trumps kansen stegen na de aanslag op zijn leven, ging het bij Biden de andere kant uit. Seeds meer prominente Democraten riepen Biden op om uit de race te stappen.

• De beide Democratische leiders van Senaat en Huis van Afgevaardigden, Chuck Schumer en Hakeem Jeffries, riepen Biden op om te stoppen.
• Een hele rist aan prominenten zei hetzelfde, van gewezen voorzitter van het Huis Nancy Pelosi over acteur George Clooney naar prominent senator Adam Schiff. Ook oud-president Barack Obama zou zijn goede vriend Biden hebben gezegd dat Biden, in het belang van de partij, beter geen herverkiezing zou beogen.

Wie wordt nu Trumps tegenstander?

Om te volgen: Wie zal het nu tegen Donald Trump opnemen?

• Met Joe Biden die van het toneel verdwijnt, zal er snel weer iemand op de voorgrond moeten worden geschoven. De beslissing moet vallen op de conventie van de Democraten, die van start gaat op 19 augustus. Er is geen duidelijke kandidaat die klaarstaat, juist omdat het team rond Biden tot heel laat gewacht heeft om de aftocht te blazen. De bijeenkomst wordt daardoor een ‘open conventie’, waarbij verschillende kandidaten het tegen elkaar moeten opnemen in debatten om zo de stem van de partij binnen te halen.
• Als mogelijke opvolger komt uiteraard Kamala Harris zelf in beeld. Ze door haar afkomst kan stemmen halen bij de Afro-Amerikaanse en Aziatische gemeenschappen. Het probleem is echter dat ze gedurende de vijf jaar dat ze vicepresident was, nogal naar de achtergrond verdween. Er zijn geen duidelijke eigen standpunten waar ze mee naar voren kwam en waar ze nu wel mee zal moeten komen.
  • Biden kiest alvast het kamp van zijn running mate en vicepresident. “Mijn allereerste beslissing als kandidaat voor de partij in 2020 was om Kamala Harris te kiezen als mijn vicepresident. En het is de beste beslissing die ik heb genomen. Vandaag wil ik mijn volledige steun en goedkeuring geven aan Kamala om dit jaar de kandidaat van onze partij te zijn”, schrijft hij. Ook oud-president Bill Clinton en voormalig presidentskandidate Hillary Clinton scharen zich achter Harris.

Eensgezindheid is nodig

• De gouverneur van Californië, Gavin Newsom, wordt ook genoemd als mogelijke kandidaat. Hij bleef ook achter Joe Biden staan en wordt gezien als een ‘surrogaat-Biden’. Tegelijk heeft hij ervaring in debatten, zoals tegen de Republikeinse gouverneur van Florida, Ron DeSantis. Newsom heeft een groot netwerk opgebouwd dat hem aan geld kan helpen om zijn campagne te ondersteunen.
• Ondanks de stap opzij van Biden, lijkt het lastig te worden voor de Democraten om nog iets van de campagne te maken. Om te beginnen kan er nu best zo snel mogelijk eensgezindheid komen over wie tegenover Trump uit te spelen. Mochten de Democraten verder verdeeld raken, dan groeien Trumps kansen verder.
  • Joe Biden zelf roept dan ook op tot eensgezindheid in het Democratische kamp: “Democraten — het is tijd om samen te komen en Trump te verslaan. Laten we dit doen”.