De Franse minister van Economie Bruno Le Maire heeft dinsdag in het Europees Parlement in Straatsburg nog eens herhaald dat hij van een Europese belasting van 3% op het zakencijfer van de grote Amerikaanse technologiebedrijven ‘een absolute prioriteit’ wil maken.

Le Maire is niet de eerste, noch de enige die met zulk voorstel komt, maar het is zeker nog geen gelopen race.

De ‘Dutch Sandwich’

Hoewel deze bedrijven (Google, Amazon, Facebook, Apple,…) niets illegaals doen, voeren ze al jaren een uiterst agressieve belastingontwijkingsstrategie, waarbij de commissies op hun inkomsten in een reeks Europese landen – waaronder België en Frankrijk – worden gefactureerd via Ierland.

De reden daarvoor is eenvoudig: in Ierland wordt 12,5% bedrijfsbelasting betaald, tegen 33% in Frankrijk en zelfs 33,99% bij ons. Een perfect legaal mechanisme laat daarna toe om – via Nederland en een fiscaal paradijs zoals Bermuda – de aangegeven winsten verder te minimaliseren. Een fiscale constructie die bekend staat als de ‘Dutch sandwich’.

Grootste frustratie van Europa werkt geen eensgezindheid in de hand

Dat deze ‘winner-takes-all’-bedrijven amper belastingen betalen is de grootste frustratie van Europa. Apple werd in 2016 al zwaar aangepakt door de Europese Unie. Die eiste dat het bedrijf 13 miljard euro zou betalen in achterstallige taksen. De Europese Unie wil al die fiscale sluiproutes gaan afsluiten.

Maar de EU toont zich andermaal verdeeld over de kwestie. Tegenstand werd enkel verwacht van landen als Ierland en Nederland, want die halen vandaag voordeel uit het bestaande systeem. Tsjechië, Cyprus en Malta zijn al langer tegen. Maar ondertussen lijkt nu ook Duitsland zich tegen het project te keren. De regering Merkel pleit voor een globale regeling. De Scandinavische landen zijn dan weer bang voor de impact van zo’n belasting op innovatie en eventuele repressailles vanuit de Verenigde Staten.

Spanje heeft al een ‘Googletaks’

Ondertussen maakt binnen de EU enkel Spanje werk van een ‘Googletaks’ van 3%. Die werd deze week in het parlement goedgekeurd. Bedrijven die een globaal zakencijfer van meer dan 750 miljoen euro hebben, waarvan minstens 3 miljoen euro in Spanje, worden geviseerd. Met de inkomsten moeten de pensioenen worden verhoogd.

Als belastingen efficiënt, zeker, gemakkelijk en eerlijk moeten zijn…

Adam Smith zei ooit dat belastingen efficiënt, zeker, gemakkelijk en eerlijk moeten zijn. De huidige stelsels halen op die vereisten onvoldoende scores.

… waarom moet Ed Sheeran dan meer belastingen betalen dan Amazon?

Dat bleek afgelopen weekeinde toen de Britse krant The Independent meldde dat zanger Ed Sheeran (een van de populairste zangers ter wereld) vorig jaar meer belastingen in het VK betaalde dan Amazon en Starbucks en net iets minder dan Facebook, ondanks dat hij pakken minder verdiende. 

Sheeran maakt in tegenstelling tot de GAFA’s geen gebruik van uiterst agressieve belastingontwijkingsstrategieën en zegt er gewoon op te vertrouwen dat hij met zijn belastingen ‘mee aan een betere wereld bouwt’.

Maar wanneer een zanger op zijn eentje meer belastingen betaalt dan een paar miljardenbedrijven zit er toch iets grondig fout.