India’s armsten verlaten de grote steden en masse. Ze willen terugkeren naar hun heimat op het platteland nadat er in de metropolen geen inkomen meer te vergaren is. 

Op 24 maart voerde de Indiase premier Modi, zoals zoveel staatshoofden in die periode, een strikte lockdown in om de verspreiding van Covid-19 te vertragen.

Het probleem is dat die maatregel een ware exodus van verpauperde arbeiders op gang bracht. Moe en moedeloos stappen sindsdien ellenlange rijen van loonslaven en dagwerkers langs autosnelwegen en treinsporen. 

Ze zoeken de veiligheid op van hun oorspronkelijke plattelandsdorpen. De lockdown deed de jobs verdwijnen als sneeuw voor de zon. Bouwvakkers, klussers, straatventers en huishoudhulpjes kunnen van de ene dag op de andere geen voedsel meer betalen of huur aflossen.

Clandestiene viruspatrouilles

Het cynische van de hele situatie is dat de isolatiemaatregelen bedoeld zijn om de verspreiding van Covid-19 drastisch in te perken. De massabeweging van arbeiders verspreidt nu al enkele weken het virus naar de landelijke gebieden. 

The New York Times bericht dat sommige rurale gemeenschappen zich gebarricadeerd hebben, en dat vreemdelingen die zich te dicht bij het dorp wagen het soms met hun leven bekopen. Clandestiene ‘viruspatrouilles’ schuimen de wegen af met benagelde knuppels om ongewenste passanten snel tot ommekeer te manen. 

Oppositieleiders beschuldigen de overheid ervan dat ze de exodus hadden moeten zien aankomen, en dat er een plan van aanpak had moeten zijn. 

Begin april kondigt de Indiase regering een stimuluspakket aan van omgerekend 21 miljard euro. Het is vooral gericht op de armen en omvat cash- en voedselbedelingen voor de laagste klassen. 

Honger en ontberingen

Een kwart van de 1,3 miljard Indiërs leeft onder de armoedegrens. Nu de transportmogelijkheden stilliggen, is het vechten voor een plaatsje op de weinige bussen die nog rijden. Velen zijn gedwongen om honderden kilometers te stappen tot aan hun dorp. ‘We hebben grote problemen’, zegt een migrantenarbeider in een videoreportage van Al Jazeera. ‘We hebben een klein kind bij ons, en niets om te eten.’

Elk jaar trekken er miljoenen arme plattelandsjongens- of meisjes van het Indiase platteland naar de grote steden om te werken op grote bouwwerven of in de fabrieken. Hun loon sturen ze grotendeels terug naar hun familie op het platteland. 

De opvangcentra voor daklozen zijn allang verzadigd in de hoofdstad New Delhi. Schoolgebouwen worden nu gebruikt om sukkelaars in op te vangen. 

Premier Modi heeft de lockdown intussen verlengd tot 3 mei. Intussen vragen Indiërs zich af of het virus de hoogste dodentol kent, of de ontberingen door de exodus.