De Ierse regering zegt dat de pandemie een kans biedt om ‘het arbeidsevenwicht te verschuiven van stad naar platteland’. Maandag onthulde de staat zijn strategisch project, ‘Our rural future’ genaamd. Het is het eerste Europese initiatief in zijn soort.

Het plan voorziet in een netwerk van hubs voor werken op afstand, weet The Financial Times. Daarnaast zouden landelijke stadscentra worden vernieuwd en komen er belastingvoordelen voor particulieren en bedrijven die thuiswerk ondersteunen.

De regering streeft na dat 20 procent van de 300.000 Ierse ambtenaren tegen het eind van het jaar op afstand werken. Nog een andere maatregel is de versnelde uitrol van breedband.

Grootste fout? Terugkeren naar het oude normaal

‘Nu we genezen van de de pandemie, krijgen we een nooit geziene kans voor evenwichtige regionale ontwikkeling. Zo kunnen we een maximaal herstel voor álle delen van ons land verwezenlijken’, zei de Ierse premier Micheál Martin tegen verslaggevers.

De kloof tussen stad en platteland beheerst al decennia de Ierse politiek. Maar Heather Humphreys, minister voor Plattelands- en Gemeenschapsontwikkeling, meent dat het land nu ‘de mogelijkheid heeft om het tij te keren’.

‘De grootste fout die we kunnen maken nu we uit de pandemie komen, is terugkeren naar het oude normaal’.

Decentralisatiegolf

De laatste grote decentralisatiegolf in Ierland vond plaats in het begin van de jaren 2000, toen overheidsdepartementen uit Dublin werden weggehaald.

Die verhuizing leverde veel minder jobs op in de regio’s dan oorspronkelijk gedacht. Volgens minister Humphreys is dit plan anders. ‘Dit is een moderne, door werknemers geleide decentralisatie, niet gericht op gebouwen maar op mensen.’

Voor slechts één van de 152 maatregelen in het plan is een termijn vastgesteld. En voor geen enkele is een kostenraming gemaakt, hoewel de ministers benadrukten dat er geld beschikbaar is. Humphreys beloofde volgende week meer details te geven over wat dit jaar bereikt kan worden.

Andere Europese landen staan voor vergelijkbare vraagstukken over hoe hun steden zullen veranderen als gevolg van de pandemie.

Ian Warren, directeur van de Britse denktank Centre For Towns, zei dat het Ierse plan er ‘veelbelovend’ uitzag. Hij voegde eraan toe: ‘In het Verenigd Koninkrijk is men van mening dat de overheid zich te lang op de steden heeft geconcentreerd en dat er een beter evenwicht moet komen aangaande investeringen.’

Dublin

Het vooruitzicht dat hun kantoorwerknemers vertrekken is nu al beangstigend voor veel bedrijven in Dublin. Die ondernemingen leden al onder één van de strengste lockdowns van Europa.

‘Kantoorpersoneel is het fundament van de economie in Dublin’, zei Richard Guiney, chief executive van DublinTown. Zijn organisatie vertegenwoordigt 2.500 bedrijven in de Ierse hoofdstad. Guiney meent dat de plannen getuigen van een ‘duidelijk anti-Dublin vooroordeel’.

Maar Ronan Lyons, econoom en directeur van sociaal onderzoek aan het Trinity College Dublin, denkt dat het niet zo’n vaart zal lopen. De veelzijdige aantrekkingskracht van steden zou kunnen betekenen dat mensen terughoudend zijn om te vertrekken.

‘Steden zijn niet alleen waar je werkt, ze zijn ook hoe je leeft’, aldus Lyons. ‘Ik zie niet hoe mensen die in steden leven voor – pakweg – de culturele factor dat zullen opgeven om naar het platteland te vertrekken.’ (am)