De Belgische vastgoedprijzen zitten stevig in de lift. Uit de recente cijfers van Statbel blijkt dat de mediaanprijs voor een gesloten of een halfopen bebouwing 230.000 euro bedroeg tijdens het eerste semester van dit jaar. Een jaar eerder kwam die prijs uit op 200.000 euro. Dat is dus een stijging van maar liefst 15 procent in één jaar tijd. De mediaanprijs voor een open bebouwing steeg tijdens diezelfde tijdspannen met 10 procent tot 330.000 euro.

Die enorme prijsstijgingen zijn grotendeels het gevolg van de lage rente. Wie vandaag een woonlening afsluit met een looptijd van 20 jaar (en een quotiteit tussen 81 en 100 procent) betaalt een rente van gemiddeld 1,5 procent, leert de rentebarometer van Immotheker. Vijf jaar geleden schommelde de hypotheekrente nog rond 2 procent.

De quotiteit

De quotiteit is de verhouding tussen het leenbedrag en de actuele aankoopwaarde van je woning. Bij veel banken heeft de quotiteit een impact op de kredietvoorwaarden. Het rentetarief kan gevoelig dalen bij een lagere quotiteit. De kans dat je een woonlening krijgt neemt vanzelfsprekend toe als je een deel van de aankoop zelf kan financieren.

Strenge kredietvoorwaarden

De stijgende vastgoedprijzen die daaruit voortvloeien maken het voor jongeren moeilijk om een eigen woning te kopen. Daarenboven gelden er almaar strengere regels voor wie een hypothecair krediet wil afsluiten. Banken mogen bijvoorbeeld maximaal 35 procent van hun kredietvolume gebruiken om een lening toe te kennen met een quotiteit hoger dan 90 procent. Die regel geldt voor kredieten aan mensen die hun eerste of eigen woning kopen. Er gelden nog strengere kredietregels voor mensen die een tweede woning wensen te kopen als investering.

Ook de toekomst ziet er niet bepaald rooskleurig uit. De Europese bankenregulator EBA heeft opgeroepen om het hypothecair mandaat af te schaffen en verplicht huizenjagers om hun woning te laten schatten alvorens ze in aanmerking kunnen komen voor een woonlening. De Nationale Bank van België heeft intussen bevestigd dat dat niet betekent dat er een schatter moet langskomen, wat dus zou resulteren in extra kosten voor wie een woning koopt.

De aangekondigde verlaging van de registratierechten van 6 naar 3 procent moet huizenjagers die een eigen woning kopen helpen om wat extra kapitaal opzij te zetten. Desalniettemin is het belangrijk om een stevig spaarpotje aan te leggen alvorens je een woning koopt. Hoe meer kapitaal je voor handen hebt, hoe vlotter je een woonlening kan krijgen.

Verblijf in Hotel Mama

De beste manier om wat extra geld te sparen is door enkele jaartjes langer te verblijven in Hotel Mama. Het Centrum voor budgetadvies en -onderzoek (CEBUD) becijferde in 2019 dat jongeren die bij hun ouders wonen maandelijks 716 euro minder kosten hebben dan leeftijdsgenoten die een woning huren. Dat betekent dat wanneer je een jaar langer thuis woont 8.592 euro extra kapitaal hebt om te investeren in je woning. Na vijf jaar loopt dat budget op tot maar liefst 42.960 euro.

Stel dat je binnen een jaar een woning koopt van 300.000 euro, heb je na de betaling van de registratierechten (3 procent) nog 33.960 euro over. Als we rekening houden met de overige notariskosten (geschat op 4.420 euro) heb je ongeveer nog 29.540 euro over. Hetgeen overschiet is net geen 10 procent van het aankoopbedrag. Als je dat samenbrengt met het spaargeld dat je al had, kan je vlotjes de quotiteit laten zakken tot onder de symbolische grens van 90 procent. Dat maakt het meteen gemakkelijk om een woonlening te krijgen bij de bank. Hoe lager de quotiteit, hoe groter de kans dat je een hypothecair krediet krijgt en hoe beter de voorwaarden.

(kg)