In een blog op NYCAviation verheldert Jeff Choi, een professionele lijnpiloot met bijna tien jaar ervaring, een aantal hardnekkige misverstanden over het besturen van vliegtuigen die bij het grote publiek leven. Wat is het verschil tussen een copiloot en piloot bijvoorbeeld? Geen, zo blijkt, zodat het ook helemaal niet significant is dat bij de recente crash van een vliegtuig van Air Asia de copiloot de besturing in handen bleek te hebben.
Jeff Choi zegt er moedeloos van te worden wanneer hij bemerkt dat de media voorstellen alsof de piloot van de rampvlucht van Air Asia een fout had begaan door de besturing van het toestel net voor de fatale ogenblikken aan zijn co-piloot door te geven.
“Daarmee wordt de perceptie gecreëerd dat de copiloot een soort stagiair is die niet dezelfde ervaring en kennis heeft als een echte piloot,” stipt Jeff Choi aan. “Maar er moeten nog een aantal andere misverstanden worden opgehelderd.”
Commerciële en lijnpiloten
Het verschil tussen een commerciële en een privépiloot bijvoorbeeld. Commerciële piloten hebben een licentie die hen toelaat om tegen betaling te vliegen, terwijl privépiloten die vergunning niet hebben. Eigenlijk gaat het dus om een verschil tussen amateurs en professionals. Ook als wanneer men met een privéjet voor een zakenman vliegt, is men dus een commerciële piloot.
Er is wel een verschil tussen een lijnpiloot en een gewone commerciële piloot. Een lijnpiloot heeft een speciale licentie, waarmee hij voor een luchtvaartmaatschappij mag vliegen. Daarvoor moet hij of zij minstens vijftienhonderd uur vliegervaring hebben.
Bovendien moet de lijnpiloot voor elk individueel type vliegtuig met een gewicht van meer dan vijf ton een specifiek attest kunnen voorleggen. De verschillen tussen de diverse merken en types vliegtuigen zijn immers behoorlijk groot.
Om het attest te halen, zullen de meeste piloten twee weken in een vluchtsimulator en op de grond trainen, waarna ze een praktisch examen moeten afleggen. Dat examen moet bovendien elke zes maanden worden overgedaan.
En wat is dan het verschil tussen copiloten en piloten?
Het eenvoudigste antwoord: er is er geen. “Officieel bestaat de term copiloot zelfs niet,” verduidelijkt Choi. “In de cockpit is er enkel sprake van een kapitein en een eerste officier. Ze beschikken beiden over alle vereiste licenties en attesten en nemen meestal elk de helft van de vliegtaak op zich.”
“Als ze slechts één vlucht samenwerken, zullen ze halverwege de stuurknuppel doorgeven. Wanneer er meerdere gezamenlijke vluchten zijn gepland, zullen de kapitein en de eerste officier achtereenvolgens de volledige trajecten voor hun rekening nemen.”
Wel is bepaald dat elke piloot na de overstap naar een andere luchtvaartmaatschappij in eerste instantie een tijdlang als eerste officier zal moeten vliegen. Pas nadat hij binnen de maatschappij voldoende anciënniteit heeft opgebouwd, mag hij zich kapitein noemen. Maar dat zegt dus enkel iets over hun ervaring bij de betrokken maatschappij, niet over hun expertise als piloot.
Het verschil tussen de rol als kapitein en eerste officier moet worden gezocht in het feit dat de kapitein de verantwoordelijkheid en de beslissingsbevoegdheid krijgt.
“Maar om die rol goed in te vullen, is het in crisissituaties juist soms beter dat de kapitein de besturing doorgeeft aan zijn eerste officier,” benadrukt Choi. “Op die manier zal hij meer tijd hebben om bijvoorbeeld met de luchtcontrole en het cabinepersoneel te communiceren.”