CD&V zit in de hoek waar de klappen vallen. Al dagen kampen de christendemocraten met een slechte pers. Quasi-doodsberichten volgen elkaar op, na miserabele peilingen en een statutair congres waarop voorzitter Joachim Coens een aantal keren bakzeil haalde. Het blijven twee oppervlakkige elementen, opiniepolls en statuten: het echte gevaar schuilt in de Vivaldi-coalitie, waarin het maar blijft rommelen. Zonder verkoopbaar verhaal rond die federale regering, heeft CD&V pas echt een probleem.

In het nieuws: Coens krijgt de eerste zin van de CD&V-statuten niet gewijzigd.

De details: Dat is geen halszaak, maar een zoveelste barstje in het pantser van de voorzitter.

• Het houdt maar niet op, de ellende voor CD&V. Al dagen aan een stuk volgt het ene negatieve artikel het andere op. Wie vrijdagavond op de VRT afstemde, kreeg een voorzitter Coens te zien die in De Afspraak voor een vierschaar leek te moeten verschijnen. Plots ligt de existentiële vraag rond de christendemocratie weer helemaal op tafel: is er nog een toekomst voor CD&V?
• Dat beeld werd stevig gevoed door twee negatieve peilingen op rij, waarbij men onder de drempel van 10 procent dreigt te zakken. Bijkomend was er nog het nieuws dat 1 op 5 CD&V-burgemeesters, die met 120 personen het belangrijkste handelsfonds van de Vlaamse christendemocratie vormen, overweegt niet langer onder de vlag ‘CD&V’ op te komen, zoals Het Nieuwsblad aankondigde. Behoorlijk alarmerend allemaal voor Coens en co.
• De christendemocratische leden deden er dit weekend nog een schepje bovenop. Althans in de perceptie-oorlog. Want de koude douche van een pijnlijk interview op vrijdagavond was nog niet goed verwerkt of Coens moest opnieuw door het stof.
• Hij had op het congres een ‘update’ van artikel 1 van de CD&V-statuten naar voren geschoven. In plaats van het al decennia vastgelegde ‘elke mens telt’ zou er voortaan ‘CD&V gelooft in wat de mensen kunnen’ komen. Een eerder symbolische daad, maar niet zonder belang: in hoeverre stapten de CD&V-leden mee in die opfrissing van de voorzitter?
• Die test, vooral afgeroepen door de media, overleefde Coens alweer niet: de wijziging had twee derde van de leden nodig en de 1.200 leden die online congresseerden, wezen het voorstel nipt af. Een inhoudelijk congres volgt later dit jaar.
• Andere hervormingen raakten er wel door, zoals federale ministers die voortaan niet enkel door de voorzitter mogen worden aangeduid. Opvallend wel: ook een voorstel om bij de lijstvorming de voorzitter net meer greep op het proces te geven, werd gekelderd.
• Opnieuw mocht Coens in de verdediging, al was zijn optreden zondagmiddag op VTM al een pak beter dan het dieptepunt vrijdag. De CD&V-voorzitter probeerde er hartstochtelijk zijn congres als een succes neer te zetten.
• De negatieve pers irriteerde ondertussen: Eline Dhaen, de CD&V-directeur Pers en Strategische Communicatie, tikte op Twitter publiekelijk De Standaard op de vingers en beschuldigde de krant van ‘goedkope journalistiek‘. De Standaard had, niet als enige, ook opgemerkt dat al twee uur voor het einde van het congres een jubelend persbericht was uitgestuurd: het lag er iets te dik op dat Coens en zijn communicatiecel uit alle macht probeerden het beeld te keren.

The big picture: CD&V wist altijd dat ze met Vivaldi een gok nam. Maar ze wordt, ook door de coalitiepartners, niet bepaald beloond.

• Het gevoel aan de Wetstraat 89 overheerst dat ‘de kritische behandeling niet helemaal fair verloopt’. ‘Zowat alle Vivaldi-partijen zitten in de hoek waar momenteel de klappen vallen. Zelfs bij Conner Rousseau is de glans er wat af. En in hoeverre profiteert Open Vld dan van de populariteit van de premier? Wij zien het toch niet hoor. En toch zoomt men al een hele week in op ons’, is er te horen.
• Daarbij kan Coens ook niet langer het excuus van ‘nieuw’ of ‘onervaren’ inroepen: de wittebroodsweken zijn lang voorbij. ‘Maar het is wel ongenadig en niet altijd correct, de manier waarop onze voorzitter wordt aangepakt. Nu ja, eens ze u zoeken, blijven ze u zoeken zeker?’, kan bij een hoge CD&V-bron worden opgetekend.
• Daarbij heerst aan de CD&V-top ook wel wat onvrede over de Vivaldi-coalitie en de manier waarop de zaken daar verlopen. ‘Het is een feit dat niemand succes kan hebben als er gekibbeld wordt. Maar het gaat breder dan dat. Het heeft geen enkele zin om systematisch aan Vlaanderen een bijzonder links beleid te willen serveren, dat was niet waarom wij in deze coalitie zijn gestapt’, wordt aan de Wetstraat 89 geopperd.
• Feit is dat eind vorige week Sammy Mahdi, een van de goudhaantjes van de partij, nog eens aan den lijve mocht ondervinden hoe moeilijk het werken is in de Vivaldi-coalitie, waarin de groenen zich steeds nadrukkelijker manifesteren.
• Met een strategisch lek – gestuwd vanuit oppositie – naar Het Laatste Nieuws en LN24, lukten tegenstanders er perfect in om Vivaldi op het gevoelige thema van Asiel en Migratie uiteen te spelen. Het zogenaamde ‘aanklampend asielbeleid’ moet daarbij voor Mahdi de druk op uitgeprocedeerden verhogen. Maar die aanpak – zeker het aspect waarbij, onder uitzonderlijke omstandigheden, de politie toch de woonst van iemand zou mogen betreden – deed de groenen steigeren.
• Perfect zoals de oppositie wilde, reageerde Groen-voorzitter Meyrem Almaci. ‘Onder het mom van ‘aanklampend’ beleid problematische Zweedse voorstellen die het in het verleden niet haalden, via de achterdeur Vivaldi proberen binnen te smokkelen? Neen, bedankt. Weinig respectvol‘, zo haalde Almaci uit naar Mahdi. Het dossier zit zo voorlopig muurvast.
• Het is symptomatisch voor het gevoel waarmee CD&V rondloopt: dit was niet hoe coalitiepartners met elkaar zouden omgaan, zo was het op voorhand echt niet afgesproken. Men ging ‘constructief samenwerken’ in een ‘positieve sfeer’, zo bezwoer formateur Alexander De Croo (Open Vld) over hoe Vivaldi zou gaan verlopen.
• Voorlopig levert Vivaldi zo geen verhaal op dat voor CD&V verkoopbaar is. Nochtans waren er lichtpuntjes: de casting zat goed bij de start. Maar dat initieel enthousiasme dreigt ten onder te gaan in een kabinet dat vechtend over straat rolt.

Een ongeluk komt niet alleen: Ook in de Vlaamse regering waren er brokken voor CD&V afgelopen week.

• Komt daar nu nog heel het debacle rond het PFOS-dossier in de Vlaamse regering bij. Ook daar voelt CD&V zich door een coalitiepartner ‘onheus’ behandeld: Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) forceerde op eigen houtje een onderzoekscommissie rond de zware vervuiling in Zwijndrecht. Vrijdag sprak de boze reactie van Hilde Crevits (CD&V), leading lady in de Vlaamse regering, boekdelen: dit was niet collegiaal.
• Maar de bittere realiteit is dat Demir wel het gelijk aan haar kant kreeg: niemand is ten gronde nog tegen zo’n onderzoekscommissie. Integendeel, met haar blijvend verzet sloeg CD&V eerder een slecht figuur: wat had ze dan precies te verbergen? Ondertussen probeerde Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) te sussen door Demir publiekelijk terecht te wijzen. Het is veelzeggend over hoe die coalitie in elkaar zit Vlaams: een beetje pappen en nathouden.

De essentie: Vivaldi blijft aan Franstalige kant bijzonder licht ontvlambaar.

• Federaal blijft het voor CD&V een veel gevaarlijkere boel. Want daar zit aan Franstalige kant in de coalitie gewoon permanent hoogspanning in de constructie. Ook weer het afgelopen weekend.
• In Le Soir kwam Jean-Marc Nollet (Ecolo) nog maar eens terug op heel de discussie rond de hoofddoek, en met name de benoeming van een regeringscommissaris door Ecolo. De MR had die benoeming in twijfel getrokken, minister David Clarinval (MR) trok daarbij – onder impuls van MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez – publiekelijk ten aanval tegen premier Alexander De Croo.
• ‘Dat is met vuur spelen. Dat is een zeer gevaarlijk precedent. Dat is de eerste minister in moeilijkheden brengen, ten opzichte van nationalisten en separatisten. Terwijl heel de logica van Vivaldi net het omgekeerde moet zijn: we moeten namelijk de Vlaamse partijen versterken, die de keuze hebben gemaakt om in de regering te gaan.’
• In Sudpresse ging het nog mooier: ‘Bouchez speelt met vuur en hij riskeert met verbrande vingers te eindigen. Ik wil niet generaliseren of overdrijven, maar ik stel vast dat hij zich meer en meer isoleert‘, verklaarde Nollet.
• Zondag volgde nog RTL: ‘Ecolo zoekt oplossingen, Georges-Louis Bouchez wil enkel het probleem versterken‘, zo stelde Nollet, die er fijntjes op wees ‘dat Bouchez meer dan 4.000 tweets per jaar doet en dat men daar best wat afstand van neemt.’
• Nollet deed dit weekend ook een ‘consensusvoorstel’ over de MIVB, de Brusselse vervoersmaatschappij, waar heel de discussie over het dragen van de hoofddoek losbarstte. Het is echter maar de vraag of dat het kan halen: onder meer DéFI, de links-liberale stadspartij, heeft haar veto gesteld.
• Al in het weekend schoot Bouchez terug, vanmorgen ook nog eens in La Libre. ‘Het gemarchandeer van Ecolo over de hoofddoeken bij de MIVB is simpelweg schandalig‘, zo stelde hij. En opnieuw kreeg Nollet ervan langs.
• Meteen ontkrachtte Bouchez ook de geruchten als zou zijn partij DéFI gaan vervangen in de Brusselse regering, wanneer het daar tot een heuse crisis zou komen.
• Ondertussen zoemt het wel volop geruchten in de Franstalige politiek. Want ook bij de PS zijn een pak toonaangevende mensen het behoorlijk beu dat Ecolo zo de forcing voert over de laïcité, een uiterst gevoelig thema in Franstalig België. Achter de schermen circuleert een plan om wel degelijk Ecolo de wacht aan te zeggen.
• Alleen houdt dat een onwaarschijnlijke toenadering in tussen de PS-top en MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. Die relatie is al langer vertroebeld. Hoe dan ook: het totaalbeeld is duidelijk. Van ‘stabiele relaties’ tussen de drie grootste partijen van Vivaldi – PS, MR en Ecolo – is geen sprake. En dat dreigt als een boemerang terug te komen voor de Vlaamse regeringspartijen die in Vivaldi stapten, CD&V op kop.

In de Wetstraat: Joe Biden is in het land.

• Netjes met rode loper en erehaag werd de Amerikaanse president Joe Biden ontvangen op Melsbroek door premier Alexander De Croo (Open Vld), die voor de gelegenheid een rode das had aangedaan. Heel de ceremonie kwam live op de Twitterfeed van de premier, niet bij VRT of VTM.
• Vandaag zit Biden een hele dag op de Navo-top in Evere, waar nog meer wereldleiders aanschuiven: het verkeer in Brussel en aan de invalsweg waar de Navo ligt, is grondig verstoord.
• Morgenvoormiddag heeft Biden dan tijd voor België: hij heeft een audiëntie bij de koning, waar ook premier De Croo en minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès (MR) aanwezig zullen zijn.
• In de namiddag doet hij dan de EU aan, waar hij Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en de voorzitter van de Europese raad, Charles Michel, ontmoet. De Britse premier Boris Johnson was president Biden overigens al voor, met een grapje dat Michel nog een tijdje zal mogen horen: ‘I’m delighted to have you here. We got the chairs and everything‘, zo daagde Johnson toch lichtjes uit. Afwachten of Biden morgen ook een knipoogje geeft, wanneer ze samen plaats nemen.
• Overigens vertrekt Biden in de late namiddag weer, mogelijk neemt hij dus toch een kleine pauze om even de Brusselse binnenstad aan te doen. Manneke Pis heeft alvast voor de gelegenheid een Navo-uniformpje aangetrokken.