Handleiding: een huis kopen in 40 stappen

Een eigen woning kopen zal voor de meeste mensen de grootste aankoop van hun leven zijn. Er komt dan ook heel wat kijken bij zo’n aankoop. Daarom hebben we hieronder een handleiding voor u opgesteld met diverse tips en adviezen.

Elke situatie is anders

Hoewel we alles in het werk hebben gesteld om erg nauwkeurig te werk te gaan, kunnen we u geen advies op maat geven. Voor iedere potentiële huizenkoper zullen de omstandigheden immers anders zijn. Daarom zal de ene tip u al beter op het lijf geschreven zijn dan de andere. We kunnen immers u immers geen persoonlijke tips en adviezen geven, gewoonweg omdat we niet over uw persoonlijke gegevens en achtergrondinformatie beschikken. De tips en adviezen die we hieronder hebben vermeld hebben dan ook een algemeen karakter.

Een huis kopen in 40 stappen

1. Moet u wel een huis kopen?

Ondanks de coronacrisis zitten de vastgoedprijzen in de lift. Steeds meer mensen willen liever een woning kopen, dan er één huren. Toch zult u altijd eerst even pas op de plaats moeten maken en u afvragen:

wat uw mogelijkheden zijn?
wanneer u het beste een woning kunt kopen?
Of het wel verstandig is om een huis te gaan kopen?

Potentiële kopers moeten zich concentreren op de vraag of het kopen van een huis in hun situatie wel betaalbaar is en of dit ook op de lange termijn het beste is om te doen.

2. Zorg voor financiële zekerheid op de lange termijn

De prijzen die worden gehanteerd op de woningmarkt kunnen nooit helemaal worden voorspeld zodat het absoluut aan te raden is om te zorgen voor voldoende financiële zekerheid in de toekomst. U weet immers nooit wat er gaat gebeuren met de vastgoedprijzen in de komende jaren. Door u te focussen op de langere termijn kunt u het risico op financiële problemen voor een belangrijk deel voorkomen.

3. Bereken online uw afbetaling

Een hypotheek is voor de meeste mensen een enorme financiële verplichting waarbij kleine verschillen in de leensom forse effecten kunnen hebben op de uiteindelijke kosten die u moet betalen. Om een beter beeld te krijgen van het bedrag dat u moet afbetalen wanneer u een hypotheek afsluit, kunt u een beroep doen op één van de online calculators. Op die manier kunt u de impact van de rentevoet op uw afbetaling berekenen. Zo kunt u ook eenvoudig verschillende tarieven vergelijken. U vindt onder meer een simulator op spaargids.be.

4. Bepaal vooraf nauwkeurig de werkelijke kosten van de woningaankoop

Het is niet altijd even eenvoudig om een hypotheek krijgen. Voordat u de sleutel van uw eigen woning in handen krijgt, heeft u meestal te maken gehad met een heleboel gedoe. Daarbij komt verder nog dat er altijd meer kosten verbonden zullen zijn aan de aankoop van een huis, dan u aanvankelijk zou verwachten. U dient dan ook altijd rekening te houden met onder andere de volgende kostenposten:

dossierkosten ten aanzien van de hypotheek,
kosten voor de taxatie van de woning,
notariële kosten, onder meer voor het opstellen van de koopakte,
onderzoekskosten,
verhuiskosten,
reparaties die uitgevoerd dienen te worden, zoals het uitvoeren van schilderwerk en het verhelpen van achterstallig onderhoud,
inrichtingskosten, bijvoorbeeld voor meubels, stoffering en decoratie.

5. Niet blindelings gaan voor een tophypotheek

Voordat u op zoek gaat naar een gunstige hypotheek moet u natuurlijk weten hoeveel u elke maand probleemloos aan aflossingen kunt betalen. Dit wil dus zeggen dat u niet blindelings moet kiezen voor het laagste tarief op de markt. Het belangrijkste is om na te gaan in welke mate u de maandelijkse aflossingen kunt betalen. Door de looptijd te verlengen, kunt u de maandelijkse aflossing binnen de perken houden. Dat betekent wel dat de rentevoet stijgt. Het is belangrijk om een mooi evenwicht te vinden tussen een lage rente en een haalbaar afbetalingsplan.

6. Vraag naar een hypothecair mandaat

Bij sommige banken is het mogelijk om slechts op een gedeelte van uw woning een hypotheek te laten namen. Op het andere gedeelte neemt de bank een hypothecair mandaat. Dat is een regeling waarbij de bank alsnog een hypotheek op dat gedeelte van de woning kan nemen als u niet in staat bent om uw woonlening af te betalen. Het grote voordeel van een hypothecair mandaat is dat u kunt snoeien in de notariskosten. U moet bepaalde kosten niet betalen op het gedeelte waarop de bank geen hypotheek neemt. Opgelet: als de bank toch moet overgaan tot het nemen van een hypotheek moet u alsnog die kosten betalen.

7. Bezichtig alleen woningen die binnen uw budget vallen

Natuurlijk kun u verlekkerd naar een woning gaan kijken, terwijl u weet dat u een woonlening voor zo’n vastgoedproject niet correct zou kunnen afbetalen. Daarom raden wij u aan om enkel woningen te bekijken die binnen uw budget vallen. Op die manier voorkomt u namelijk dat u uw budget zult overstijgen. Doet u dat niet, dan is de kans groot dat u onverantwoord geld gaat lenen of op termijn een teleurstelling te verwerken krijgt.

8. Stapsgewijs op zoek naar een geschikte woning:

Een geschikte koopwoning vinden doet u bij voorkeur in een paar eenvoudige stappen:

onderzoek het gebied waar u graag zou willen wonen op de aanwezigheid van koopwoningen,
win informatie in bij diverse makelaars,
bekijk het woningaanbod op immowebsites,
Doe een bod op een woning en geef aan wat u voorwaarden zijn,
Wacht op de aanvaarding van het uitgebrachte bod.

9. Na aanvaarding van het bod

Nadat het bod dat u op een woning uit hebt gebracht door de verkoper is aanvaard, zal de makelaar allerlei juridische aspecten checken die komen kijken bij de aankoop van een woning. Zodra u eenmaal akkoord bent gegaan met de aankoopvoorwaarden zit u aan de koop vast en kunt u deze alleen ontbinden na het betalen van een boete. Het is weliswaar mogelijk om opschortende voorwaarden op te nemen in een compromis.

10. Voltooiing van de aankoop van de woning

De koop zal nu verder alleen nog maar afgerond dienen te worden. In de praktijk wil dit zeggen dat u ook de rest van het verschuldigde geldbedrag betaalt en in ruil daarvoor de sleutels van de woning ontvangt. Zodra door de ondertekening van alle officiële documenten de koop is bevestigd, zal het huis nu wettelijk uw eigendom zijn.

11. Vraag verschillende offertes aan voor een hypotheek

De meeste kredietverstrekkers zullen u niet echt een woonlening aanbieden als u nog geen woning op het oog heeft. Wel zullen ze een zogenaamde offerte uitbrengen zodat u weet hoeveel geld u maximaal zou kunnen lenen. Een offerte is echter maar een bepaalde tijd geldig zodat u er voor moet zorgen dat u een geschikte woning heeft gevonden om er ook daadwerkelijk gebruik van het aanbod te kunnen maken.

12. De woningmarkt is vergelijkbaar met de aandelenmarkt

Als u een huis wilt kopen, moet u één ding goed onthouden, namelijk dat niemand kan voorspellen wat er gaat gebeuren met de vastgoedprijzen, net zoals dat het geval is op de aandelenmarkt. Dat neemt echter niet weg dat er geen gewiekste kredietverstrekkers zijn die toch een poging zullen wagen om u op die manier een hogere hypotheek aan te kunnen smeren.

13. Besparen door een lagere hypotheek

Door een lagere hypotheek af te sluiten, kun u doorgaans een heleboel kosten besparen. Elke tien basispunten die u meer betaalt voor een woonlening heeft een impact op de uiteindelijke maandelijkse aflossing. Hoe hoger het rentepercentage, hoe hoger de kosten. Door bijvoorbeeld zelf meer geld in de woning te investeren, kan de maandelijkse aflossingstermijn (en dus ook de rentevergoeding en de uiteindelijke leensom) soms aanzienlijk naar beneden worden bijgesteld. Maar staar u niet blind op het rentepercentage.

14. Ga op onderzoek in de buurt

Vastgoeddeskundigen zijn het er unaniem over eens dat u, als potentiële koper, er altijd goed aan doet om voor het uitbrengen van een officieel bod op een woning op onderzoek te gaan in de buurt. U kunt namelijk uw droomhuis niet gaan verplaatsen naar een andere locatie op het moment dat de buurt u niet aanstaat. Door rond te lopen, te rijden en vooral te kijken in de wijk waar u een leuke woning heeft gezien, kunt u namelijk een heleboel te weten komen over de omgeving en de mensen die er wonen. Zo kunt u een bezoek brengen aan openbare gelegenheden, zoals parken, winkels en uitgaansgelegenheden. Tijdens uw onderzoek kun u onder meer letten op de verzorging van tuinen, auto’s en openbare ruimtes en informatie inwinnen bij de plaatselijke bevolking en/of de wijkagent of buurtwacht.

15. Gebruik de juiste woningwebsites

Vandaag hoeft u niet langer alle immokantoren af te gaan om een woning op maat te vinden. Er is namelijk een veel eenvoudiger manier om te zien wie er een woning te koop heeft aangeboden op de talloze websites waar u op zoek kunt gaan naar onroerend goed. Tijdens uw online zoektocht naar een geschikte woning dient u echter goed te beseffen dat de vraagprijzen vaak erg optimistisch zullen zijn omdat de verkoper aangeeft wat hij, of zij, graag voor het pand zou willen hebben (en dus niet wat u er uiteindelijk voor gaat betalen). Daarnaast mag u niet vergeten dat er ook een heleboel woning al zijn verkocht, nog voordat ze op dit soort websites te koop zijn aangeboden. Om erachter te komen of er woningen te koop zijn, terwijl deze nog niet online zijn geplaatst, kunt u altijd contract opnemen met een lokale makelaar en vragen om u op de hoogte te houden van een eventueel nieuw aanbod.

16. Win zoveel mogelijk informatie in

Vóór het uitbrengen van een bod op uw droomhuis dient u zoveel mogelijk vragen te stellen en informatie in te winnen. Bij voorkeur ontvangt u schriftelijke antwoorden op vragen die u heeft gesteld. De meest gestelde vragen bij het kopen van een woning zijn:

Hoeveel bezichtigingen heeft de woning al gehad?
Hoe veel biedingen zijn er al gedaan?
Hoe lang staat deze woning al te koop?
Mag ik de (rapporten met betrekking tot) de elektrische- en gasinstallatie bekijken?
Zijn er geschillen met de buren geweest in het verleden?
Waarom is de verkoper gaan verhuizen en is het zeker dat de verkoop gewenst is op dit moment?
Welke renovaties zijn er uitgevoerd?
Hoe oud is de cv-ketel en wanneer is deze voor het laatst gecontroleerd?
Wanneer zijn de bedradingen voor het laatst vervangen?
Wie zijn de directe buren?
Hoelang heeft de verkoper in dit huis gewoond?
Wat zit er bij de koop inbegrepen (zoals witgoed, gordijnen en dergelijke)?
Zijn er voldoende veilige vluchtwegen in geval van brand?
Zijn er verzakkingsproblemen bekend?
Hoe hoog zijn de gemeentelijke belastingen?
Zijn er parkeerproblemen bekend in deze buurt?

17. Neem foto’s tijdens de bezichtiging

Tijdens de bezichtiging van een woning is het een goed idee om foto’s te nemen. Deze foto’s kunnen later een prima referentiepunt zijn en uw geheugen opfrissen. Bij voorkeur maakt u foto’s

op verschillende momenten van de dag om een idee te krijgen van bijvoorbeeld de lichtinval en het uitzicht,
bij daglicht zullen onvolkomenheden eerder opvallen dan wanneer het al wat schemert,

18. Neem regelmatig contact op met de makelaar

Veel mensen vinden het vaak lastig om regelmatig contact op te nemen met de makelaar, bijvoorbeeld als ze een vraag hebben. Ze vinden zichzelf dan lastig of brutaal en blijven om die reden vaak met een heleboel vragen en/of onzekerheden zitten. Een makelaar is er echter om u te helpen bij de koop van een woning, en zal dus ook al uw vragen willen beantwoorden en u de nodige informatie geven als iets niet helemaal duidelijk is tijdens het verkoopproces.

19. Ontvang berichten over koopwoningen op favoriete locaties

Als u graag in een bepaalde wijk of straat zou willen wonen, dan kunt u dat uiteraard aangeven bij een makelaar (of op een onroerend goed website). Bovendien kunt u elke keer dat een woning in de buurt te koop wordt aangeboden een bericht ontvangen.

20. Registreer alle mankementen tijdens bezichtigingen

Tijdens een bezichtiging zult u alert moeten zijn voor allerlei mankementen in de woning. Soms kan een mankement u doen beslissen om van de koop af te zien, maar in andere gevallen kan een mankement de prijs van de woning juist verlagen, maar is het probleem prima op te lossen. Zo hoeft u bijvoorbeeld voor een voor de hand liggend probleem niet van de koop af te zien. Tijdens een tweede of derde bezichtiging, kunt u altijd een deskundige in de arm nemen die kan beoordelen of het onroerend goed tegen een redelijke prijs wordt aangeboden. Kleine mankementjes zoals een kapotte keukenla hoeven dan ook geen reden te zijn om een woning te laten schieten. Wel dient u altijd alle mankementen op een lijst te zetten zodat de verkoper deze kan herstellen voordat de koop definitief wordt gesloten.

21. Let goed op eventuele vochtproblemen

In tegenstelling tot allerlei kleine mankementen, kan een vochtprobleem wel een reden zijn om een woning links te laten liggen. Tijdens de bezichtiging dient u dan ook uiterst alert te zijn op de aanwezigheid van natte plekken, schimmel, loshangend behang en condens op de ramen. Ook is het goed om de binnenkant van kasten te checken op vocht en je neus aan het werk te zetten om muffe luchtjes op te sporen. Om vochtplekken te vinden, zult u goed om u heen moeten kijken en de volgende zaken in de gaten moeten houden:

plafonds,
aanwezige scheuren, bruine vlekken en lekkages,
niet goed sluitende deuren en ramen.

22. Test de aanwezige schakelaars tijdens een bezichtiging

Door tijdens een bezichtiging de lampen aan en uit te schakelen, in het bijzonder als er wat oudere schakelaars aanwezig zijn, kunt u nagaan of deze nog goed functioneren. Ook dient u informatie in te winnen of de laatste keer dat er nieuwe bedradingen in het huis aan zijn gelegd. Het opnieuw aanleggen van elektrische bedradingen na de aankoop zal namelijk veel extra werk en kosten met zich meebrengen. Door verder alle aanwezige stopcontacten in het huis in kaart te brengen, kunt u nagaan of er wellicht nieuwe aansluitingen gemaakt moeten worden.

23. Check het aanwezige sanitair

Tijdens een bezichtiging van een woning is het goed om toiletten eens door te spoelen en kranen open te draaien. Ook dient u de kasten onder wastafels op de aanwezigheid van vocht te controleren, maar eveneens de waterdruk en de temperatuur van het warme water te checken. Buitenshuis kunt u eventueel aanwezige putten controleren door de putdeksels op te tillen terwijl er binnen het toilet wordt doorgespoeld. Zo kunt u zien of er geen verstopte afvoerleidingen zijn.

24. Check de cv-ketel

U kunt tijdens de bezichtiging aan de verkoper vragen om de centrale verwarming aan te zetten om op die manier de cv-ketel te testen. Tevens kunt u dan de radiatoren nalopen om te zien of er geen lekkages of roestplekken aanwezig zijn en nagaan of ze allemaal volledig warm worden.

25. Goede sloten zijn van groot belang

Zorg ervoor dat alle aanwezige sloten op deuren en ramen voldoen aan de normen zoals die gesteld zijn door uw verzekeraar. De meeste verzekeraars zullen erop aandringen dat de voor- en achterdeuren uitgerust zijn met een anti-inbraakslot. Wanneer deze sloten niet aanwezig zijn, kan een verzekeraar een hogere premie in rekening brengen of uw eigen risico verhogen.

26. Controleer het signaal voor mobiele telefonie

Een bezichtiging is een prima moment om ook het signaal voor mobiele telefonie te controleren. In bepaalde gebieden kunt u immers te maken krijgen met een slecht, of zelfs helemaal geen, ontvangst van een mobiel signaal. Als dit het geval is, dan kunt u in deze woning (en soms ook daarbuiten) uw mobiele telefoon niet, of minder goed, gebruiken. Voor veel mensen kan het ontbreken van een goed signaal dan ook een reden zijn om definitief van de koop af te zien.

27. Controleer de zolder

Een inspectie van de zolder bij daglicht is een uitstekende manier om de staat van het houtwerk in de woning te checken. U kunt dan namelijk goed de dakconstructie controleren op de aanwezigheid van bijvoorbeeld houtrot, barsten, kieren en gaten. Het herstellen van een slecht dak kan u namelijk veel werk en geld gaan kosten.

28. Beoordeel de buitenmuren

De buitenmuren van een woning kunnen scheuren vertonen, maar ook hier kan schimmel en houtrot voorkomen. Scheuren in een buitenmuur kunnen een teken zijn van verzakkingen of allerlei mankementen aan de constructie van de woning. Schimmel en houtrot kunnen wijzen op een aanwezig vochtprobleem en/of achterstallig onderhoud. Om dergelijke mankementen te verhelpen, zult u, als u de woning eenmaal gekocht heeft, vaak deskundige hulp in moeten schakelen en dus veel kosten moeten maken.

29. Bekijk het dak

Met behulp van een verrekijker kunt u de staat van het dak checken en op die manier nagaan of er bijvoorbeeld dakpannen ontbreken of versleten zijn. Daarnaast kunt u zo eveneens de staat van de aanwezige dakgoten en houtwerk beoordelen. Slecht functionerende dakgoten en houtrot kunnen immers voor een heleboel problemen zorgen, zoals vocht in huis. Bij voorkeur voert u een dergelijke dakinspectie uit op een regenachtige dag zodat lekkages van de dakgoten eerder op zullen vallen.

30. Vermijd keukenstress

In de keuken van uw toekomstige woning wilt u doorgaans voldoende ruimte hebben om uw maaltijden te kunnen bereiden. Als u dus een woning gaat bezichtigen dient u na te gaan of hier voldoende ruimte en faciliteiten voor aanwezig zijn. Uiteraard zult u ook moeten checken of er voldoende ruimte is voor de plaatsing van een koelkast, en eventueel een diepvries of andere huishoudelijke apparatuur.

31. Neem een kompas mee tijdens de bezichtiging

Het lijkt misschien een beetje raar, maar toch kan het meenemen van een kompas tijdens een bezichtiging u een enorme teleurstelling helpen voorkomen. Een makelaar kan immers wel beloven dat u een zonnige tuin zult krijgen die gelegen is op het zuiden, maar dit zelf even checken kan zeker geen kwaad.

32. Raadpleeg de directe buren

Buren kunnen een tipje van de sluier oplichten als het gaat om de sfeer in de wijk of de staat van de woning die u wellicht wilt kopen. Daarnaast is kennismaken met potentiële buren een prima gelegenheid om te beoordelen wat u wellicht later te wachten zal staan. Buren die nors de deur openen en u nauwelijks te woord willen staan, zijn vast geen prettige mensen om naast te wonen. Ook buren waar een heleboel lawaai vandaan komt, zijn in de regel niet de meest ideale mensen om in uw nabijheid te hebben als u op uw rust gesteld bent. Door de gevels en tuinen van de directe buren te boordelen, kunt u tevens een goede inschatting maken van de sfeer in de wijk.

33. Overweeg een mogelijke verkoop in de toekomst

Als u niet uw volledige leven in de woning wilt blijven wonen, kunt u nagaan wat de mogelijkheden zijn als u het pand weer van de hand wilt doen. Uw droomhuis kan immers na verloop van tijd niet meer bij uw manier van leven, of uw gezinssamenstelling, passen. Bovendien kan de woning zijn voorzien van faciliteiten waar u zelf erg blij van wordt, maar die potentiële kopers eerder af zullen schrikken. Vaak kunt u al een heleboel informatie halen uit de tijd die de woning te koop heeft gestaan. Dit kan namelijk te maken hebben met de locatie, de sfeer in de buurt, een bepaalde winkel of bedrijf in de nabijheid of een gebrek aan parkeerplaatsen in de straat.

34. Verlies de verzekeringen niet uit het oog

Hou er rekening mee dat u bij het merendeel van de banken pas een woning krijgt als u aan een aantal voorwaarden voldoet. Zo vragen de meeste banken dat u een brandverzekering en een schuldsaldoverzekering afsluit alvorens ze u een woonlening geven. U bent niet (bij wet) verplicht om bij dezelfde bank die verzekeringen af te sluiten. Veel banken geven u weliswaar een korting op de woonlening als u dat wel doet. De wet verplicht u overigens niet om brand- of schuldsaldoverzekering af te sluiten.

35. Vraag altijd om gedetailleerde rekeningen

Door altijd om gedetailleerde rekeningen te vragen, zowel bij de makelaar, de notaris als eventuele aannemers, kunt u vermijden dat u voor onaangename verrassingen komt te staan.

36. Vraag extra uitleg over onduidelijkheden

Het kopen van een eigen woning is niet iets dat de meeste mensen vaak doen. De meeste van hen zijn dan ook meestal een leek op dit gebied. Toch is het van groot belang dat u volledig begrijpt wat er tijdens het aankoopproces allemaal van u wordt verwacht, wat uw rechten zijn en wat er allemaal moet worden gedaan. Wanneer u dan ook iets niet begrijpt, zult u vragen moeten stellen en duidelijkheid moeten eisen. Wanneer u dat namelijk nalaat, kan u dat heel wat geld kosten.

37. Informeer naar de toekomstplannen voor de omgeving van de koopwoning

Uw oog kan zomaar vallen op een huis met een schitterend uitzicht waar u werkelijk elke dag van denk te kunnen genieten. Aan deze droom kan echter abrupt een einde komen als blijkt dat er bijvoorbeeld een appartementencomplex recht voor uw deur zal worden gebouwd een paar jaar nadat u de koop heeft gesloten. Om dit soort teleurstellingen te voorkomen, is het goed om grondig informatie in te winnen over de toekomstplannen in het gebied waar u een woning wilt kopen. Om antwoorden te krijgen op vragen over eventuele bouwprojecten kunt u zich wenden tot de gemeente waar de koopwoning zich bevindt.

38. Laat de woning direct uitschrijven van de woningmarkt

Wanneer u echt geïnteresseerd bent in een bepaalde koopwoning, is het een goed idee om de verkoper te vragen om meteen het huis terug te trekken van de woningmarkt. Uiteraard dient u dan wel een interessant bod op het huis uit te brengen. Als een huis niet meer actief op de woningmarkt wordt aangeboden, zal de kans op andere biedingen een stuk kleiner worden. De kans dat een andere geïnteresseerde een beter bod uitbrengt is zo minder groot geworden.

39. Maan je notaris aan tot spoed

Helaas zijn er nog altijd een aantal notarissen dat hun eigen werktempo aan willen houden. Om wat extra haast te zetten achter het in orde maken van het benodigde papierwerk kun u uw notaris echter regelmatig bellen en vragen om de documenten sneller gereed te krijgen. Hier hoeft u zich overigens niet voor te schamen want de notaris wordt immers door u betaald voor het verrichten van deze arbeid.

40. Leg alle afspraken schriftelijk vast

Om te voorkomen dat u na het ondertekenen van de koopakte te maken krijgt met teleurstellingen, frustraties en zelfs een heleboel extra kosten, is het goed om altijd alle gemaakte afspraken direct op schrift te (laten) zetten. Wanneer u bijvoorbeeld bepaalde zaken over heeft genomen van de verkoper, dan is het erg vervelend wanneer u deze niet aantreft na de sleuteloverdracht. Wanneer u echter een duidelijk overzicht van de verkoper heeft ontvangen waarop alle overnames gedetailleerd staan beschreven, kunt u verhaal gaan halen. Het is dan echter wel noodzakelijk dat dit document is voorzien van handtekeningen van beide partijen, en bij voorkeur ook van twee getuigen (zoals de makelaar).

Lees ook: