China’s economie krimpt alarmerend snel met bitter weinig verzachtende stimulusmaatregelen van Peking in zicht.
Eindeloze lockdowns om COVID-19 onder controle te krijgen, doen beleggers in China wegvluchten van de beurzen en obligatiemarkten. Economen zien nu negatieve groeiprognoses voor China opduiken voor de komende twee kwartalen. De kans op een Chinese recessie zou sinds april ook gestegen zijn tot 23 procent, tegenover 16 procent in maart, weet Bloomberg.
Volgens de meest recente productie- en consumptie-indicatoren staat de tweede grootste wereldeconomie er inderdaad niet goed voor. Verschillende rapporten tonen aan dat China’s verwerkende industrie krimpt terwijl bestedingen van klanten kelderen. In het eerste kwartaal van dit jaar verloren de Chinese beurzen al 1,7 biljoen dollar aan marktwaarde, rapporteert de Hongkongse krant South China Morning Post. De aandelenmarkt van Hongkong zag in diezelfde periode 437 miljard dollar aan waarde verdampen.
In april zakte de Shanghai Composite Index, een index van alle aandelen die worden verhandeld op de beurs van Shanghai, ook al met 6,3 procent. Het was de tweede maand op rij dat de aandelenindex aan waarde verloor, wat van Shanghai op dit moment de slechtste beurs van de gehele regio maakt. Ook de Hang Seng Index, de index van de Hongkongse beurs, moest in april een verlies van 3,4 procent incasseren.
Dan is er nog de MSCI China Index, een omvangrijke index van 724 grote en middelgrote ondernemingen in het land met een waarde van 2,2 biljoen dollar. Die aandelenindex verloor dit jaar al 17 procent aan waarde. In 2021 kreeg deze aandelenindex ook een klap van 22 procent te verwerken.
Is het eindelijk tijd voor Xi Jinping om de geldbazooka boven te halen of het beleid op de markten te versoepelen om panikerende beleggers te steunen?
De grootste bazooka die beschikbaar is: niet deze keer
China heeft voorlopig zorgvuldig vermeden om een “vloedgolf aan stimulansen” los te laten op de markten om de economie opnieuw aan te zwengelen. Die terughoudendheid kan wellicht verklaard worden door de bazooka van 4 biljoen yuan waarmee Peking na de financiële crisis van 2008 vuurde op de economie. Dat leidde in het volgende decennium namelijk tot een enorme schuldenberg voor allerlei privébedrijven, een bloeiende wereld van schaduwbankieren en gevaarlijke inflatie van de huizenprijzen.
Toch blijven sommige beleggers erop vertrouwen dat de autoriteiten in Peking op een of andere manier de Chinese economie zullen redden. 2022 is namelijk een belangrijk jaar voor president Xi Jinping, die weldra zijn macht over China wil cementeren via een derde termijn. Nochtans overschrijdt Xi Jinping op 15 juni de grens van 68 jaar, een leeftijd wanneer Chinese politici normaal, dankzij een officieuze regel, hun ambt verlaten.
Er zal deze keer weinig steun vanuit de Chinese overheid komen, denkt Norman Villamin, chief investment officer van de Zwiterse privébank Union Bancaire Privée. “Beleidsmakers hebben na de wereldwijde financiële crisis de grootste bazooka ingezet die voor een grote economie beschikbaar is. De duurzaamheid van de economie op lange termijn inruilen voor groei op korte termijn is een keuze die ze niet willen maken. China probeert dat pad deze keer te vermijden”, zegt Villamin tegen South China Morning Post.
Dat verklaart dan ook waarom buitenlandse beleggers massaal wegvluchten van de Chinese markten. Union Bancaire Privée stapte in maart uit Chinese aandelen, nadat het eerder al zijn effecten in Hongkong en posities in Chinese kredieten had afgebouwd, weet Villamin. De Zwitserse bankier Julius Baer zei vorige maand ook dat Chinese aandelen niet langer “een kernonderdeel van zijn activa” zullen zijn.
Xi heeft er geen probleem mee om zijn economie af te bouwen
Zal de Chinese overheid dan gewoon aan de kant blijven staan terwijl zijn economie razendsnel afbrokkelt dankzij een wellicht onmogelijke strijd tegen COVID-19? Voorlopig lijkt het er op dat Xi Jinping er geen probleem mee had om de economie fors af te zwakken om zijn nalatenschap van “gezamenlijke welvaart” en “Xi Jinping Thought” te verzekeren.
Het Politbureau van de Communistische Partij, waarin zowel president Xi als premier Li Keqiang zetelen, heeft vorige week wel aangekondigd dat het “nieuwe instrumenten” wil inzetten om het economisch beleid van China te verfijnen en de fall-out van de lockdowns in te perken. Het zou gaan over een versnelde implementering van belastingverlagingen en ondersteunend beleid, alsook het gebruik van “nieuwe” monetaire beleidsinstrumenten en enkele “doeltreffende investeringen”. Wat Peking daarmee exact bedoelt, is nog niet bekend.
De autoriteiten zullen in ieder geval slim uit de hoek moeten komen om de huidige crisis te beteugelen. Deze keer is er geen vastgoedboom meer mogelijk waarop China kan leunen om zijn problemen op te lossen.
“We denken op dit moment dat de hervormingsbeweging (van Xi, red.) binnen de economie de boventoon blijft voeren. We moeten meer vooruitgang zien, bijvoorbeeld door een herstructurering binnen de vastgoedsector. Dat zal een belangrijk fundament zijn waarop een meer duurzame reflatie van de Chinese economie kan ontstaan”, denkt Villamin.
Reflatie betekent dat de economie gestimuleerd wordt door het geldaanbod te vergroten of door belastingen te verlagen. De bazooka die Xi Jinping momenteel hanteert, lijkt op geen van beide.
(am)