Key takeaways

• Vrouwen in OESO-landen krijgen gemiddeld 1,5 kinderen per persoon.
• Dalende geboortecijfers dreigen de vergrijzing van de bevolking en de krimpende beroepsbevolking te versnellen.
• Regeringen zullen waarschijnlijk te maken krijgen met hogere uitgaven voor pensioenen en gezondheidszorg als gevolg van lage geboortecijfers.

In de afgelopen zes decennia is het geboortecijfer voor vrouwen in OESO-landen met ongeveer 50 procent gedaald. In 1960 kregen vrouwen gemiddeld 3,3 kinderen per persoon; in 2022 was dat cijfer gedaald tot ongeveer 1,5, volgens een recent rapport van de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling).

De OESO vreest dat deze daling van het geboortecijfer ernstige economische en maatschappelijke gevolgen zal hebben. Een stabiele bevolking vereist een geboortecijfer van 2,1 kinderen per vrouw. Het huidige lage geboortecijfer verergert de vergrijzing van de bevolking en draagt bij aan de krimpende beroepsbevolking. Deze ontwikkeling zou leiden tot een stijging van de overheidsuitgaven voor pensioenen en gezondheidszorg.

Economische kosten en financiële onzekerheid beïnvloeden beslissingen over ouderschap

De OESO heeft ook een trend waargenomen waarbij vrouwen op oudere leeftijd kinderen krijgen. In 2000 was de gemiddelde leeftijd van moeders 28,6 jaar; in 2022 was dit gestegen tot 30,9 jaar. Duitsland volgt deze trend, met een stijging van de gemiddelde leeftijd van moeders van 28,8 naar 31,4 in dezelfde periode.

Stefano Scarpetta, hoofd van de afdeling Arbeid en Sociale Zaken van de OESO, erkende dat OESO-landen veel investeren in programma’s voor gezinsondersteuning. Hij benadrukte echter dat “de economische kosten op lange termijn en de financiële onzekerheid die gepaard gaan met het grootbrengen van kinderen, beslissingen over ouderschap sterk blijven beïnvloeden”.

Nood aan gezinsondersteunende maatregelen

Scarpetta riep op tot uitgebreide en betrouwbare gezinsondersteunende systemen om het krijgen van kinderen aan te moedigen. Dit omvat betaalbare huisvesting, beleid dat de balans tussen werk en privé vergemakkelijkt, en initiatieven die de toegang tot kwaliteitsbanen en carrièremogelijkheden voor vrouwen bevorderen.