Frankrijk gaat zijn met schulden overladen elektriciteitsgigant EDF renationaliseren als antwoord op de energiecrisis, die nog verergerd is door de Russische invasie van Oekraïne. Dat heeft de nieuwbakken premier van het land, Élisabeth Borne, woensdagnamiddag gezegd in haar beleidsverklaring in de Assemblée Nationale.

“De klimaatnoodsituatie vereist krachtige, radicale beslissingen”, liet Borne woensdag optekenen door onder meer de nieuwssite Bloomberg. “Wij moeten de productie en onze energietoekomst volledig in eigen handen hebben. Wij moeten onze soevereiniteit waarborgen tegenover de gevolgen van de oorlog en de kolossale uitdagingen die ons te wachten staan.”

De Franse staat heeft al een belang van 84 procent in EDF, een van de grootste elektriciteitsproducenten ter wereld. EDF zit echter in slechte papieren. Zo lopen bouwprojecten voor nieuwe Franse en Britse kerncentrales van het bedrijf nogal wat vertraging op, en kampen ze intussen met fikse kostenoverschrijdingen. Daarnaast zijn er corrosieproblemen bij sommige van zijn verouderde reactoren. Het zijn allemaal factoren die de koers van het EDF-aandeel de afgelopen maanden hebben doen zinken.

Visie van Macron

Frankrijk kampt met een ongeziene politieke crisis nadat de centristische alliantie rond liberale president Emmanuel Macron vorige maand grote verliezen leed bij de parlementsverkiezingen. Ensemble (Samen) won de meeste zetels in de Assemblée Nationale, het lagerhuis van het tweekamerparlement van de Franse Republiek. Maar de sociaalliberalen kwamen ongeveer 40 zetels tekort voor de absolute meerderheid die nodig is om wetten aan te nemen.

De nationalisering van EDF is een idee waar in de Franse politiek in grote mate consensus over bestaat, en dat onlangs ook door de politieke (radicale) linkerzijde is gepromoot. De klemtoon op de nationalisering in Bornes beleidsverklaring wordt dan ook gezien als een poging om de verschillende politieke zijdes in het diep verdeelde parlement aan te spreken.

Macron wil sowieso massaal investeren in nieuwe kernreactoren als pijler van Frankrijks streven naar koolstofneutraliteit – kernenergie stoot immers geen CO₂ uit.

Enthousiaste beleggers

Er is overigens nog niets bekend over hoe de nationalisering zal voltrokken worden, of tegen welke prijs de overheid de particuliere en institutionele aandeelhouders wil uitkopen.

Maar ook zonder details van de overname reageerden beleggers erg enthousiast. Zo steeg het aandeel EDF na de aankondiging van Borne met 8 procent, en sloot het zelfs 15 procent hoger op de Parijse beurs. Niettemin is het sinds het begin van dit jaar al 11 procent van zijn beurswaarde kwijtgespeeld.

Duitsland

Frankrijk is overigens niet de enige EU-grootmacht die maatregelen treft om zijn energievoorziening veilig te stellen. Zo werken de Duitsers aan een reddingsplan voor gasgigant Uniper. Dat plan zou vergelijkbaar zijn met de steun die luchtvaartmaatschappij Lufthansa ontving tijdens de coronacrisis.

Onze oosterburen zijn evenmin bevreesd om outside the box te denken. De Duitse regering heeft zich vorige week namelijk drie tankers met vloeibaar aardgas (LNG) van de Russische gasgigant Gazprom toegeëigend.

(ns)