Frankrijk (en de wereld) in de ban van “literaire cash machine” Michel Houellebecq

Vandaag is in Frankrijk ‘Anéantir’ verschenen, de achtste roman van de populaire Franse schrijver Michel Houellebecq. Op de Nederlandse vertaling is het nog even wachten, maar ook in ons taalgebied verkopen zijn boeken als zoete broodjes. Dat is niet vanzelfsprekend, want Houellebecq geldt als treurwilg; een doemprofeet van de stekeligste soort. Toch wordt van “elk van zijn boeken wereldwijd tussen de 3 miljoen en 3,5 miljoen exemplaren verkocht”, zegt zijn agent.

28 jaar na het verschijnen van ‘De wereld als markt en strijd’, zijn eerste roman, is Michel Houellebecq een van de bestverkopende Franse auteurs geworden. Ook in het buitenland. “Hij is een auteur die weet te anticiperen op een aantal stuiptrekkingen van de maatschappij en die een profetische kant heeft”, schrijft het Franse dagblad Les Échos. “Dit verklaart zijn succes”. Zijn missie als schrijver in z’n eigen woorden:  “Elke samenleving heeft haar zwakke punten, haar wonden. Leg je vinger op de wond, en druk goed hard.”

Marketing

‘Anéantir’, zijn laatste roman, is door uitgever Flammarion in een oplage van 300.000 exemplaren gedrukt.

De marketingcampagne voor het boek getuigde van een sterk staaltje dramatisch vernuft. “De verschijning van het boek werd in november aangekondigd door Flammarion, de titel werd begin december meegedeeld, vervolgens werden exemplaren toegezonden aan enkele honderden personen in Frankrijk (journalisten en personen die dicht bij de auteur staan), vergezeld van een bevel om tot 30 december een embargo op de inhoud in acht te nemen.” Conclusie: “De kunst om langzaam maar zeker een buzz op te bouwen.”

Na het winnen van een rist prestigieuze literaire najaarsprijzen – de belangrijkste is wellicht de Prix Goncourt voor ‘De kaart en het gebied’ – heeft Houellebecq sindsdien zijn laatste romans in januari uitgebracht. Hij keert daarmee het literaire herfstseizoen – het najaar is belangrijk voor onze aan boeken verslingerde zuiderburen – de rug toe. Dat heeft zijn commerce weinig schade berokkend. “Hij is een van de weinige auteurs die hun boeken kunnen uitbrengen wanneer zij dat willen”, stipt Philippe Robinet, algemeen directeur van uitgeverij Calmann-Lévy, aan.

Onderworpen

Zijn bestverkochte en meest bekende boek is ‘Soumission’ (bij ons vertaald als ‘Onderworpen’): politieke satire over een (erg) nabije toekomst waarin Frankrijk onder een moslimpresident transformeert in een shariastaat. Na Frankrijk zou ook ons land onder islamitisch bewind komen, overigens. Want: “terwijl de Vlaamse en Waalse nationalistische partijen, veruit de belangrijkste politieke formaties in hun respectieve gewesten, er nooit in geslaagd waren elkaar te vinden of zelfs maar een echte dialoog aan te gaan, hadden de Vlaamse en Waalse moslimpartijen, op basis van een gemeenschappelijke godsdienst, zeer gemakkelijk een regeerakkoord bereikt.”

Het boek was al controversieel voordat het uitkwam, maar wat gebeurde net na z’n lancering verleende het een surrealistisch en macaber aura. Een paar dagen nadat de roman in de rekken verscheen, vond namelijk de Charlie Hebdo-slachting plaats; Houellebecq stond die dag op de cover van de satirekrant, en een vriend van hem, econoom Bernard Maris, was één van de slachtoffers.

Omzet van 15,5 miljoen euro

Sindsdien heeft ‘Soumission’, volgens schattingen van literair databureau Edistat, in Frankrijk bijna 1 miljoen exemplaren verkocht. Een gigantisch volume voor de literatuur, weet Les Échos. Ter vergelijking: van boeken die met een Goncourt-prijs zijn bekroond, zijn in de afgelopen vijf jaar gemiddeld 351.000 exemplaren verkocht, volgens databedrijf GfK Market Intelligence France.

‘Soumission’ genereerde een omzet van bijna 15,5 miljoen euro in Frankrijk, ook volgens Edistat. Houellebecqs voorlaatste roman, goed voor bijna 535.000 verkochte exemplaren in Frankrijk, leverde dan weer meer dan 10,5 miljoen euro op.

Ook voor Anéantir lijken de commerciële indicatoren gunstig. Zo ligt het aantal voorbestellingen op Amazon al 30 procent hoger dan voor ‘Serotonine’, oppert Houellebecqs agent François Samuelson.

(ns)

Meer