Fiscus rekent zich rijk: veel Vlamingen betalen twee keer erfbelastingen op dezelfde erfenis

Wanneer iemand komt te overlijden in ons land moeten de erfgenamen belastingen betalen op het vermogen dat ze erven. Nu blijkt dat sommige Vlamingen dubbel belast worden op die erfenis. Dat blijkt uit een column die Ayfer Aydogan, professor aan de Universiteit van Hasselt, heeft geschreven voor Knack.be.

Waarom is dit belangrijk?

Bij een overlijden komt het vermogen (zowel onroerend als roerend) in handen van de erfgenamen. Alvorens zij over dat vermogen kunnen beschikken, moeten ze erfbelastingen betalen. Hoeveel die belastingen bedragen, is afhankelijk van de relatie tussen de erflater en de erfgenamen. Rechtstreekse erfgenamen, zoals (klein)kinderen en echtgenoten, betalen de minste belastingen. Erfgenamen in rechte lijn en partners betalen tussen de 3 en 27 procent belastingen op de erfenis. Bij andere erfgenamen kan het tarief oplopen tot 55 procent.

De fiscus rijft heel wat inkomsten binnen bij een overlijden. Maar nu blijkt dat de belastingdienst in sommige gevallen tot twee keer toe belastingen heft op dezelfde erfenis. In een column op Knack.be merkt Aydogan op dat wanneer één van de twee partners in een relatie (gehuwd) komt te overlijden op 50 procent van het gemeenschappelijke vermogen belastingen betaald moeten worden. Het vermogen wordt bij een overlijden immers in twee gesplitst: 50 procent op naam van de partner en 50 procent komt in de erfenis terecht. De erfgenamen kunnen beslissen om afstand te nemen van de erfenis zodat de langstlevende ouder over het volledige vermogen kan beschikken, maar dat kan resulteren in een fiscale afstraffing.

Twee keer langs de kassa passeren

In de column merkt de professor op dat een koppel bijna altijd een gemeenschappelijke rekening heeft. Zelfs wanneer dat niet het geval is, worden de inkomsten bij een getrouwd koppel tot de gemeenschap gerekend als er geen huwelijkscontract is opgesteld. Bij een overlijden van een van de partners is de helft van het vermogen hoe dan ook voor de langstlevende partner. De andere helft behoort tot de erfenis. “Als diens erfgenamen zijn echtgenoot en kinderen zijn, zou het geld in de erfenis tussen hen moeten worden verdeeld, niet in gelijke delen maar volgens de regels van vruchtgebruik en blote eigendom”, aldus Aydogan.

Als dichte nabestaanden, zoals de kinderen, recht hebben op die tweede helft gaan ze er meestal mee akkoord dat de overlevende ouder dat vermogen in handen krijgt. En laat de fiscus je net bestraffen als je zoiets doet. Op de helft dat bestemd is voor de erfenis zijn immers successierechten verschuldigd.

Concreet betekent dat wanneer de tweede partner het leven laat, de erfgenamen op de volledige erfenis worden belast, inclusief het gedeelte dat bij het overlijden van de eerste partner al was belast. “Economisch gezien, gaat het hier om een dubbele belasting. Dat zou kunnen worden vermeden door de geërfde gelden wel te verdelen en de langstlevende echtgenoot dus niet in het bezit te laten van alle gelden op de bankrekening”, schrijft Aydogan in de column.

Recente uitspraak hof van beroep

De professor merkt op dat het hof van beroep in Gent recentelijk heeft geoordeeld dat de Vlaamse Belastingdienst wel rekening moet houden met het feit dat na het overlijden van de eerste ouder, de langstlevende ouder en de kinderen vaak het geld op een gemeenschappelijke bankrekening niet verdelen. “Men zal bij het overlijden van de langstlevende ouder niet meer de volle pot belasten, maar er aandacht voor hebben dat de kinderen niet twee keer belast worden”, aldus Aydogan.

Maurits Vande Reyde, Vlaams parlementslid voor Open VLD, liet via sociale media weten dat hij er bij het parlement op aandringt om dit voor iedereen recht te zetten. “De belastingdienst was in fout, punt. Belastingen op erfenissen zijn sowieso de meest onrechtvaardige die er zijn. Best helemaal afschaffen”, schreef hij afgelopen weekend op Facebook.

(am)

Lees ook:

Meer