Aandelen en obligaties verloren het equivalent van 36 biljoen dollar gedurende de eerste negen maanden van dit jaar, meldt Bloomberg. En de situatie zal waarschijnlijk niet verbeteren in het laatste kwartaal.
De financiële markten hebben dit jaar al een diepe duik genomen, en het is zeker niet uitgesloten dat het dieptepunt nog bereikt moet worden. Na wat uiteindelijk een berenmarktrally bleek te zijn afgelopen zomer, kleuren de belangrijkste indexen opnieuw bloedrood, met de Nasdaq op kop.
Maar het gaat niet alleen om aandelen. Ook de obligatiemarkt verkeert in een crisis. In totaal is 36.000 miljard dollar in rook opgegaan. Zelfs in 2008 en 2020 was de ineenstorting van de financiële markten niet zo intens.
We moeten er wel aan toevoegen dat 2021 een uitzonderlijk goed jaar was voor de markten. Het soepele geldbeleid van de centrale banken creëerde een echte zeepbel op de markten. Maar het drukken van al dat geld creëerde ook een monster: inflatie. De monetaire instellingen proberen die geldontwaarding nu in te perken door de rentes te verhogen. Zonder veel succes, moet gezegd worden.
In slechts een paar maanden tijd zijn we van nul of zelfs negatieve rentes naar tarieven tussen 3 en 5 procent gegaan, afhankelijk van het land. De Bank of America heeft berekend dat er wereldwijd al 294 renteverhogingen zijn geweest sinds augustus 2021, evenals 3,1 biljoen dollar aan “kwantitatieve verkrapping” (QT) in de afgelopen zeven maanden.
Als gevolg daarvan zijn aandelen en obligaties ingestort. Zelfs goud, de veilige haven bij uitstek, profiteert niet van de storm. Koning dollar daarentegen doet het bijzonder goed.
Credit Suisse, de Lehman Brothers van 2008?
De moeilijke tijden op de financiële markten zetten ook druk op de banken. Vandaag kreeg Credit Suisse rake klappen nadat bezorgdheden over de financiële gezondheid van de Zwitserse bank de kop opstaken. Sinds begin dit jaar is het aandeel van de financiële instelling al met zo’n 60 procent gezakt.
Is het, net als Lehman Brothers, het signaal voor een algemene ineenstorting? De beroemde econoom Mohammed El-Erian, vanmorgen geïnterviewd door CNBC, denkt van niet: “Als je je zorgen maakt over het systeemrisico, kijk dan niet naar de banken. De bezorgdheid betreft niet alleen de dingen die we wisten (geopolitieke omstandigheden, fouten van de centrale banken, economische vertraging, noot van de redactie), maar ook de manier waarop de markt werkt. De werking van de markt begint een probleem te worden.”
36.000 miljard dollar is gelijk aan de waarde van de 100 grootste beursgenoteerde bedrijven ter wereld.
En het is nog niet voorbij: verwacht wordt dat de centrale banken in het vierde kwartaal een vervolg zullen geven aan de forse renteverhogingen. Alle beleggers wachten op het “scharniermoment”, een signaal dat de centrale banken ver genoeg zijn gegaan en de rente zullen verlagen in het licht van het recessierisico. Maar de verwachting van deze ommezwaai is gebaseerd op het geloof dat centrale banken nog steeds een reële invloed op de inflatie hebben.
(ns/fjc)
